Vụ "đất vàng" ở Bình Dương: Tòa ra phán quyết đối với khu đất 43ha và 145ha

Hội đồng xét xử TAND TP Hà Nội đã tuyên án đối với 28 bị cáo về các tội danh: “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Tham ô tài sản” trong vụ thâu tóm "đất vàng" ở Bình Dương.

Nội dung vụ án thể hiện, năm 2003, UBND tỉnh Bình Dương xin phê duyệt đề án phát triển khu liên hợp Công nghiệp - Dịch vụ - Đô thị Bình Dương nhằm tạo quỹ đất phát triển các dự án khu công nghiệp, dịch vụ, khu đô thị cao cấp.

Để đền bù giải phóng mặt bằng, UBND tỉnh Bình Dương giao đất cho Tổng Công ty 3/2. Khi việc giải phóng mặt bằng của khu liên hợp chưa hoàn tất, Nguyễn Văn Minh, Tổng Giám đốc Tổng công ty 3/2, có chủ trương biến khu đất 43 ha và 145 ha thành sân golf, trường đua và dịch vụ khác để nhằm mục đích liên doanh hoặc chuyển nhượng cho đối tác.

Đại diện VKS tại phiên xét xử.

Các dự án chưa được phê duyệt, chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, song, ông Minh đã chỉ đạo ký kết hợp đồng liên doanh với các công ty "sân sau" của con gái, con rể nhượng hai khu đất với giá bằng 1/10 thực tế, gây thiệt hại cho tài sản nhà nước hơn 5.000 tỉ đồng.

Theo bản án sơ thẩm, Tổng Công ty sản xuất - xuất nhập khẩu Bình Dương trách nhiệm hữu hạn Một thành viên (viết tắt là Tổng Công ty Bình Dương) là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, do Tỉnh ủy Bình Dương là chủ sở hữu. Tất cả tài sản của Tổng Công ty được giao quản lý, sử dụng đều thuộc sở hữu Nhà nước.

Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý vốn, tài sản của Nhà nước tại Tổng Công ty Bình Dương, các bị cáo đã có những hành vi vi phạm pháp luật trong lãnh đạo, chỉ đạo, cố ý làm trái các quy định của pháp luật về quản lý vốn, tài sản, gây hậu quả thất thoát đặc biệt lớn cho Nhà nước.

Bị cáo Trần Văn Nam biết rõ nội dung đề xuất áp đơn giá đất bình quân năm 2006 để thu tiền sử dụng đất theo các quy định giao đất năm 2012 và 2013 là trái quy định, nhưng vẫn ban hành công văn để thu tiền sử dụng đất của Tổng Công ty Bình Dương, gây thất thoát cho Nhà nước hơn 716 tỉ đồng.

Các bị cáo nghe HĐXX tuyên án.

Các bị cáo nguyên là lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Dương và một số cơ quan tham mưu của tỉnh Bình Dương đều biết việc bị cáo Nguyễn Văn Minh và đồng phạm chuyển nhượng 43 ha “đất vàng” và 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho tư nhân là trái quy định, gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Tuy nhiên, các bị cáo đã không ngăn chặn, yêu cầu khắc phục, thu hồi tài sản cho Nhà nước mà còn hợp thức hóa thủ tục để Nguyễn Văn Minh hoàn tất việc chuyển nhượng tài sản Nhà nước sang công ty của con rể là Nguyễn Đại Dương và bán cho công ty tư nhân. Hành vi của các bị cáo gây thất thoát cho Nhà nước gần 985 tỉ đồng.

Đối với khu “đất vàng” 145 ha, Hội đồng xét xử nhận định, quá trình cổ phần hóa Tổng Công ty Bình Dương, bị cáo Nguyễn Văn Minh cùng các đồng phạm cố ý loại trừ khu đất 145 ha không tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, gây thất thoát cho Nhà nước số tiền hơn 4.030 tỉ đồng.

Đại diện Tỉnh ủy Bình Dương nêu quan điểm về tiếp nhận lại 2 khu "đất vàng".

Bị cáo Trần Thanh Liêm cùng các bị cáo thuộc Sở Tài chính tỉnh Bình Dương đã làm trái các quy định của pháp luật khi không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất đối với khu đất 145 ha khi cổ phần hóa doanh nghiệp, dẫn đến bị cáo Nguyễn Văn Minh và các đồng phạm không tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa, gây thất thoát cho Nhà nước số tiền đặc biệt lớn 4.030 tỉ đồng.

Ngoài ra, khi tiến hành cổ phần hóa Tổng Công ty Bình Dương, do cần có nguồn tiền để xử lý khoản nợ mà bị cáo Minh cùng các bị cáo Trần Nguyên Vũ, Huỳnh Thanh Hải sử dụng trước đó và cần tiền để xử lý các vấn đề tài chính khác, bị cáo Nguyễn Văn Minh đã đưa ra chủ trương và chỉ đạo thực hiện việc chi gần 965 tỉ đồng để mua 9.120.000 cổ phần với giá 105.737 đồng/cổ phần, gây thiệt hại cho Tổng Công ty Bình Dương hơn 815 tỉ đồng.

Đánh giá tính chất mức độ, vai trò phạm tội của từng bị cáo, Hội đồng xét xử xác định, bị cáo Nguyễn Văn Minh với vai trò là Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng Công ty Bình Dương, là người chịu trách nhiệm chính và cao nhất trong việc điều hành hoạt động và quản lý tài sản của Nhà nước tại Tổng Công ty Bình Dương.   

Trong vụ án này, bị cáo Minh giữ vai trò chủ mưu, chỉ đạo tổ chức cho các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội, do vậy, bị cáo Minh phải chịu trách nhiệm cao nhất trong số các bị cáo.

Theo nội dung bản án, về trách nhiệm dân sự, Tòa tuyên buộc Tổng Công ty 3-2 phải nộp tiền chênh lệch tiền sử dụng đất khi được giao đất với giá thấp hơn giá thực tế là hơn 761 tỉ đồng.  Tòa ghi nhận Tổng Công ty 3-2 đã nộp hơn 200 tỉ đồng nên hiện phải nộp thêm hơn 560 tỉ đồng. Tòa đề nghị Cục Thuế tỉnh Bình Dương chịu trách nhiệm truy thu số tiền này.

Về khu đất 43ha, Tòa tuyên giao quyền tạm sử dụng cho Công ty Tân Phú và giao Giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất này cho Tỉnh ủy Bình Dương để xử lý theo quy định pháp luật. Về khu đất 145ha, Tòa đề nghị Tỉnh ủy Bình Dương thu hồi để xử lý theo quy định.