    |
 |
| Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân yêu cầu cơ quan soạn thảo, thẩm tra rà soát chặt chẽ để các quy định này không bị lợi dụng |
Nợ thuế vẫn còn cao
Trình bày dự thảo Nghị quyết xóa nợ thuế của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Mai Tiến Dũng cho hay, tỷ trọng tổng nợ trên tổng thu nội địa đã giảm mạnh từ 12,2% năm 2014, đến năm 2017 giảm xuống ở mức 7,6% và tính đến cuối năm 2018 giảm xuống chỉ còn 7%.
Tuy nhiên, tình hình nợ đọng thuế vẫn còn cao, tổng số tiền thuế nợ tính đến ngày 31/12/2017 là 78.466 tỷ đồng, giảm 2,8% (2.261 tỷ đồng) so với thời điểm ngày 31/12/2016.
Cụ thể, do cơ quan thuế quản lý, số tiền thuế nợ không còn khả năng thu hồi của người nộp thuế đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự, liên quan đến trách nhiệm hình sự, đã tự giải thể, phá sản, ngừng, nghỉ và bỏ địa chỉ kinh doanh là 31.469 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 43% tổng số tiền thuế nợ, bằng 3,2% tổng số thu nội địa năm 2017.
Còn nợ do cơ quan Hải quan quản lý, tiền thuế nợ không còn khả năng thu hồi là 3.834 tỷ đồng, chiếm 72% tổng nợ của toàn cơ quan Hải quan quản lý, trong đó 43,2% các khoản nợ khó thu phát sinh trước thời điểm Luật Quản lý thuế sửa đổi, bổ sung có hiệu lực.
Theo dự thảo Nghị quyết, nhiều trường hợp sẽ được xóa nợ thuế
Cũng theo ông Dũng, để giải quyết toàn diện nợ đọng, Chính phủ đề nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết về xử lý nợ đọng thuế. Nếu được Quốc hội chấp nhận, Nghị quyết dự kiến có hiệu lực thi hành từ ngày 1 tháng 7 năm 2019 và được thực hiện trong thời hạn 5 năm kể từ ngày có hiệu lực thi hành.
Theo đó, không tính tiền chậm nộp thuế đối với số tiền thuế nợ và các khoản thu khác phải nộp NSNN, bao gồm cả khoản thu tiền thuê đất, tiền sử dụng đất trong một số trường hợp (được cụ thể hóa trong Nghị quyết). Đó là khi chủ doanh nghiệp tư nhân, chủ sở hữu công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu và người nộp thuế là cá nhân đã chết hoặc được pháp luật coi là đã chết, mất tích, mất năng lực hành vi dân sự hoặc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà không còn tài sản để nộp tiền thuế, tiền phạt.
|
 |
| Trong phạm vi của cơ quan Hải quan quản lý, tiền thuế nợ không còn khả năng thu hồi là 3.834 tỷ đồng |
Trường hợp thứ 2 là người nộp thuế có quyết định giải thể gửi cơ quan quản lý thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh để làm thủ tục giải thể, cơ quan đăng ký kinh doanh đã thông báo người nộp thuế đang làm thủ tục giải thể trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, nhưng người nộp thuế chưa hoàn thành được thủ tục giải thể.
Thời gian không tính tiền chậm nộp kể từ ngày cơ quan đăng ký kinh doanh có thông báo về việc người nộp thuế đang làm thủ tục giải thể trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp…
Ngoài ra, Chính phủ cũng đề xuất xóa nợ tiền chậm nộp hoặc tiền phạt chậm nộp còn nợ của người nộp thuế còn nợ đến trước ngày 1/1/2019 và không tính tiền chậm nộp phát sinh kể từ ngày 1/1/2019 đến ngày Luật Quản lý thuế (sửa đổi) có hiệu lực thi hành của người nộp thuế gặp thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, bị bệnh hiểm nghèo hoặc trường hợp bất khả kháng khác;
Đồng thời, xóa nợ tiền thuế, tiền phạt, tiền phạt chậm nộp, tiền chậm nộp phát sinh trước ngày 1/1/2019 cho người nộp thuế trong các trường hợp doanh nghiệp, tổ chức đã ngừng sản xuất, kinh doanh nhưng không hoàn thành được thủ tục phá sản, giải thể theo quy định của pháp luật và không còn tiền trên các tài khoản mở tại ngân hàng, không còn tài sản tại địa điểm đăng ký kinh doanh, không có dấu hiệu tẩu tán tài sản trước thời điểm giải thể, phá sản.
Hộ gia đình, cá nhân kinh doanh gặp khó khăn, đã ngừng kinh doanh, không thanh toán được số tiền thuế nợ và không còn hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký kinh doanh hoặc cơ quan có thẩm quyền đã thực hiện thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cũng thuộc diện này…
Cần cân nhắc kẽ hở người nộp thuế có thể lợi dụng
Nhất trí với sự cần thiết phải ban hành Nghị quyết, tuy nhiên, qua thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, Dự thảo Nghị quyết quy định không tính tiền chậm nộp với "người nộp thuế không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ kinh doanh đã đăng ký với cơ quan đăng ký kinh doanh...".
Quy định như Dự thảo Nghị quyết sẽ có kẽ hở cho người nộp thuế lợi dụng, bỏ địa điểm kinh doanh đã đăng ký và chuyển trụ sở sang địa điểm kinh doanh ở địa bàn khác hoặc có thể thành lập pháp nhân mới ở địa chỉ khác để trốn thuế. Trong trường hợp rủi ro, bị cơ quan nhà nước phát hiện sau nhiều năm và đề nghị truy thu số thuế nợ vẫn chỉ bằng số thuế khi bỏ địa chỉ kinh doanh. Do đó, đề nghị cần cân nhắc việc xóa nợ hoặc miễn thu tiền chậm nộp đối với các đối tượng này. Ông cũng đề nghị cân nhắc việc xử lý tiền nợ thuế đối với các doanh nghiệp nhà nước, vì hiện nay đang trong tiến trình cổ phần hóa, sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước.
Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định sự cần thiết ban hành Nghị quyết, song cũng yêu cầu cơ quan soạn thảo, thẩm tra rà soát chặt chẽ để các quy định này không bị lợi dụng và không tạo tiền lệ xấu cho các đối tượng cố tình chây ỳ, trốn thuế.
Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng, nếu thông qua tất cả nội dung Chính phủ đề xuất thì phải xoá nợ từ 27 đến 31 ngàn tỷ đồng, tương đương 1,5 tỷ USD.
Thu thuế, xử phạt, xóa nợ thuế là công việc có tính chất thường xuyên, và ngành thuế có cố gắng giảm tỷ lệ nợ đọng thuế, tuy nhiên thực tế nợ đọng thuế là cả quá trình. Việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét quyết định về thuế, xử lý nợ thuế là đúng quy định, đúng thẩm quyền. Tuy nhiên, Phó Chủ tịch cũng cho rằng, việc xem xét xóa nợ phải được tiến hành thận trọng, nghiêm túc, công bằng, công khai và đúng pháp luật, tránh gây ra hệ lụy liên quan đến chính sách thuế và các chính sách khác như tín dụng và tránh lạm dụng, tránh xảy ra lợi dụng kẽ hở pháp luật để trốn thuế.