Đây là thông tin được ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng phòng Pháp chế Phòng Thương mại công nghiệp Việt Nam (VCCI), đưa ra tại Hội nghị Công bố báo cáo mức độ hài lòng của doanh nghiệp (DN) đối với việc thực hiện thủ tục hành chính (TTHC) trong xuất nhập khẩu 2018.
    |
 |
| Theo ông Tuấn, tỷ lệ DN gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục giảm đáng kể so với năm 2015 (ảnh: T.D) |
Kết quả khảo sát cũng cho thấy năm 2018 mức độ hài lòng của cộng đồng DN đối với ngành Hải quan đã được cải thiện ở hầu hết các nội dung khảo sát so với năm 2015. Đây là sự ghi nhận đáng khích lệ đối với những nỗ lực cải cách của ngành Hải quan trong những năm qua.
Theo đó, đối với việc thực hiện các TTHC hải quan, kết quả khảo sát DN năm 2018 cho thấy tỷ lệ DN gặp khó khăn khi thực hiện các thủ tục (% khó và rất khó) giảm đáng kể so với năm 2015. Điển hình như thủ tục Kiểm tra hồ sơ và Kiểm tra thực tế hàng hóa trong thủ tục thông quan, tỷ lệ này là 6% (năm 2015: 11%) và 14% (năm 2015:21%). Tỷ lệ DN đánh giá gặp khó khăn khi thực hiện thủ tục hoàn thuế, không thu thuế là 23% so với năm 2015 là 31%.
Khi gặp khó khăn trong thực hiện TTHC hải quan, trong 2.907 DN trả lời thì có tới 85% DN cho biết tìm đến sự hỗ trợ của cơ quan hải quan. Đánh giá của DN là khá tích cực khi có 79% đánh giá sự hỗ trợ của cơ quan hải quan “phần lớn và hoàn toàn” kịp thời. Rất đáng chú ý, có tới 84% DN cho biết sự hỗ trợ của cơ quan hải quan là phần lớn hoặc hoàn toàn hiệu quả.
Ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan, về hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho, bãi (VASSCM), từ tháng 8/2017, TCHQ bắt đầu triển khai thí điểm Hệ thống VASSCM. Theo đó, thực hiện kết nối, trao đổi thông tin bằng phương thức điện tử với cơ quan kinh doanh cảng, kho, bãi tại một số đơn vị lớn.
Tính đến ngày 8/8/2018, Hệ thống quản lý hải quan tự động được thực hiện tại 5 cục hải quan địa phương gồm: Hải Phòng, Hà Nội, TP.HCM, Bà Rịa-Vũng Tàu, Quảng Ninh với 81 DN kinh doanh kho, bãi, cảng tham gia. Đến tháng 11/2018, Hệ thống quản lý hải quan tự động tại cảng, kho, bãi đã được triển khai tại 25/35 Cục Hải quan tỉnh, thành phố cho 192 doanh nghiệp kinh doanh cảng, kho, bãi.
Từ khi triển khai hệ thống VASSCM, hồ sơ, thủ tục để đưa hàng ra khỏi kho bãi cảng đơn giản hơn; bỏ hẳn được thủ tục xác nhận của hải quan giám sát tại cổng cảng; giảm tiếp xúc giữa hải quan và DN; giảm thời gian đi lại làm thủ tục của DN XNK; khắc phục được tình trạng ùn tắc tại cổng cảng/kho bãi, tốc độ giao hàng nhanh hơn, góp phần làm giảm thời gian thông quan/giải phóng hàng, giảm chi phí quản lý hành chính…
Ngoài ra, về chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục XNK, ông Đậu Anh Tuấn cho biết, khảo sát năm 2018 cho thấy có 56% DN cho biết không chi trả loại chi phí này. Bên cạnh con số 26% DN lựa chọn phương án “Không biết”, có 18% thừa nhận là có chi trả chi phí ngoài quy định.
Theo số liệu khảo sát 2018, có 52% DN cho biết không bị phân biệt đối xử nếu không chi trả chi phí ngoài quy định và có 34% DN không biết có bị phân biệt đối xử hay không. Chỉ có 15% DN cho rằng bị phân biệt đối xử nếu không trả chi phí ngoài quy định khi thực hiện các thủ tục XNK.
Trong số các DN nhận thấy bị phân biệt đối xử, hình thức phổ biến nhất là kéo dài thời gian làm thủ tục (93%). Ngoài ra, 69% phản hồi cho rằng DN có thể bị gây khó khăn trong lần làm thủ tục sau. Các hình thức phân biệt khác bao gồm yêu cầu giấy tờ, chứng từ không theo quy định (48%) và thái độ không văn minh lịch sự (41%).
Về thủ tục kiểm tra sau thông quan (KTSTQ), trong số những DN trả lời khảo sát, có 755 DN cho biết có trải qua thủ tục KTSTQ trong vòng một năm vừa qua, chiếm 26% số DN cung cấp thông tin. Tỷ lệ DN gặp khó khăn khi trải qua thủ tục KTSTQ của khảo sát năm 2018 cũng đã giảm so với năm 2015. Cụ thể, mặc dù khó khăn lớn nhất của các DN gặp phải trong KTSTQ là thời gian kiểm tra kéo dài hơn kế hoạch với tỷ lệ 21% của năm 2018, song đã giảm đáng kể so với con số 37% của năm 2015.