Sau gần 5 năm thực hiện, công tác quản lý đã có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh trên địa bàn tỉnh.
Tăng cường quản lý, nâng cao năng lực cán bộ
Ngay sau khi Bộ Công Thương ban hành Quyết định số 2837/QĐ-BCT ngày 05/11/2020, UBND tỉnh Thanh Hóa đã kịp thời ban hành Kế hoạch số 41/KH-UBND ngày 03/03/2021 để triển khai Đề án. Kế hoạch xác định rõ trách nhiệm của các sở, ngành, địa phương, tạo sự phối hợp chặt chẽ trong quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp.
    |
 |
| Tuyên truyền dấu hiệu nhận biết bán hàng đa cấp bất chính năm 2025 trên địa bàn nhiều xã, huyện Yên Định cũ. |
Đặc biệt, từ năm 2022, tỉnh đã bố trí nguồn kinh phí thường niên để phục vụ triển khai Đề án. Việc bảo đảm nguồn lực tài chính đã tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị chủ động triển khai các hoạt động quản lý, tuyên truyền, kiểm tra, giám sát.
Để đảm bảo công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp đi vào nền nếp, Sở Công Thương Thanh Hóa đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 24/2019/QĐ-UBND ngày 29/7/2019 về Quy chế phối hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động đa cấp.
Đây được coi là “kim chỉ nam” giúp các sở, ngành và địa phương trong tỉnh có sự phối hợp chặt chẽ, thống nhất trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Trên cơ sở đó, công tác quản lý không chỉ dừng lại ở kiểm tra hồ sơ pháp lý, mà còn mở rộng sang việc thường xuyên trao đổi thông tin, giám sát chặt chẽ việc tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo bán hàng đa cấp của các doanh nghiệp đang hoạt động tại địa bàn.
Song song với tăng cường phối hợp, Thanh Hóa cũng đặc biệt chú trọng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý. Hằng năm, Sở Công Thương lồng ghép nội dung đào tạo trong các hội nghị tuyên truyền, giúp cán bộ cấp huyện, xã nắm chắc kiến thức pháp luật và kỹ năng giám sát. Sở Thông tin và Truyền thông cũng thường xuyên mở lớp tập huấn cho cán bộ văn hóa - xã hội, cán bộ truyền thanh cơ sở, góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền tới người dân.
Nhờ sự phối hợp chặt chẽ và đầu tư đồng bộ cả về con người lẫn nguồn lực, công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đa cấp tại Thanh Hóa ngày càng được nâng cao chất lượng, kịp thời phát hiện và ngăn chặn các vi phạm, đồng thời củng cố niềm tin trong nhân dân.
Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng
Thực hiện Kế hoạch số 41/KH-UBND ngày 03/3/2021, các sở, ngành và địa phương trong tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền đa dạng nhằm nâng cao hiểu biết pháp luật và cảnh giác với các mô hình đa cấp biến tướng.
Sở Công Thương phối hợp tổ chức 15 hội nghị tại 15 huyện (cũ), thu hút hơn 6.000 lượt cán bộ, công chức và người dân tham gia. Sở còn phối hợp với Đài phát thanh - Truyền hình tỉnh xây dựng video chuyên đề tham gia cuộc thi tuyên truyền của Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia và đạt giải ba, đồng thời tiến hành khảo sát mức độ nhận thức cộng đồng về hoạt động đa cấp.
Sở Thông tin và Truyền thông sản xuất 20 phóng sự truyền thanh gửi về cơ sở, in ấn 72.000 tờ rơi, 12.000 cuốn cẩm nang phát tới các xã, thị trấn; đồng thời tổ chức 6 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ tuyên truyền cho khoảng 600 cán bộ văn hóa - xã hội và đài truyền thanh cấp xã.
Công an tỉnh cũng triển khai nhiều biện pháp phòng ngừa, đăng tải bài viết cảnh báo trên website conganthanhhoa.com.vn, đồng thời phối hợp với UBND các huyện, thị, thành phố (cũ) tổ chức các đợt tuyên truyền trực tiếp tại cơ sở, giúp người dân hiểu rõ và tránh bị lôi kéo vào các đường dây kinh doanh đa cấp bất hợp pháp.
Ngoài ra, các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố (cũ) công khai thông tin kịp thời trên cổng thông tin điện tử, cung cấp dữ liệu cho báo chí về các cá nhân, tổ chức vi phạm để cảnh báo rộng rãi…
Nhờ các biện pháp đồng bộ, nhận thức của người dân về đa cấp trong thời gian qua đã được nâng cao đáng kể. Nếu trước đây, nhiều người dễ bị lôi kéo bởi viễn cảnh “làm giàu nhanh”, thì nay, người dân thận trọng hơn, có xu hướng tìm hiểu kỹ trước khi tham gia.
    |
 |
| Đối tượng cần tuyên truyền nhiều nhất về dấu hiệu nhận biết bán hàng đa cấp bất chính là người cao tuổi. |
Trong giai đoạn 2022 - 2024, Sở Công Thương đã phối hợp cùng các ngành chức năng tiến hành kiểm tra 22 lượt doanh nghiệp. Kết quả cho thấy hầu hết doanh nghiệp chấp hành nghiêm các quy định về hồ sơ pháp lý, công bố sản phẩm, hợp đồng với người tham gia, chi trả hoa hồng và duy trì người đại diện tại địa phương.
Công tác kiểm tra cũng giúp kịp thời phát hiện những tồn tại, nhắc nhở doanh nghiệp tuân thủ, đồng thời cảnh báo người dân về các thủ đoạn biến tướng. Thông tin từ đường dây nóng của nhân dân cũng được tiếp nhận và xử lý, góp phần ngăn chặn nhiều vụ việc từ sớm.
Năm 2025, Thanh Hóa tiếp tục kế hoạch kiểm tra trong quý III, tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh rủi ro như thực phẩm chức năng, thương mại điện tử, ứng dụng đầu tư trực tuyến.
Khó khăn, thách thức còn tồn tại
Hoạt động bán hàng đa cấp vốn phức tạp, dễ biến tướng và phát sinh nhiều hành vi vi phạm như huy động vốn, đầu tư tài chính, kinh doanh tiền ảo trá hình. Các đối tượng thường lợi dụng kẽ hở pháp luật, hoạt động tinh vi, không có địa điểm cố định, khiến công tác giám sát, kiểm tra và xử lý gặp nhiều trở ngại.
Mặc dù hệ thống pháp luật đã được siết chặt, song nhiều chiêu thức “lách luật” vẫn tồn tại. Việc tư vấn thường diễn ra ngoài giờ hành chính, tại hội thảo, hội nhóm hoặc qua mạng xã hội, thậm chí tận nhà dân, nên rất khó kiểm soát và thu thập chứng cứ.
Công tác quản lý cũng gặp khó khăn do lực lượng cán bộ mỏng, phần lớn kiêm nhiệm. Trong khi đó, sự phát triển mạnh của mạng xã hội và các dịch vụ số hóa đã tạo ra nhiều mô hình kinh doanh mới, vượt ngoài tầm kiểm soát của cơ quan chức năng, trong khi các quy định pháp luật chưa kịp thời điều chỉnh.
Để tiếp tục nâng cao hiệu quả quản lý, Sở Công Thương Thanh Hóa đề nghị Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác quản lý, nhằm nâng cao năng lực chuyên môn, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao trong thực tiễn.
Bên cạnh đó, cần tiếp tục rà soát, đánh giá, phát hiện những điểm chồng chéo, bất cập trong các quy định hiện hành; đồng thời nghiên cứu, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý phù hợp với tình hình mới, đặc biệt là trước sự xuất hiện của nhiều hình thức kinh doanh biến tướng qua môi trường số.
Sau gần 5 năm thực hiện, Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp” đã tạo chuyển biến rõ rệt tại Thanh Hóa. Hoạt động kinh doanh đa cấp từng bước đi vào nề nếp, minh bạch hơn; người dân cảnh giác hơn trước các thủ đoạn biến tướng; quyền lợi người tiêu dùng được bảo vệ tốt hơn.
Kết quả này không chỉ góp phần ổn định môi trường kinh doanh, mà còn thể hiện quyết tâm của Thanh Hóa trong việc xây dựng một nền kinh tế phát triển bền vững, công bằng, minh bạch - vì lợi ích của người dân và doanh nghiệp chân chính.