Đà Nẵng vẫn tranh cãi xây hay không xây cảng Liên Chiểu

Ngày 7/11, UBND TP Đà Nẵng tổ chức hội thảo quốc tế về cảng biển mang chủ đề “Phương án quy hoạch cảng biển trên địa bàn TP Đà Nẵng”.

Tại hội thảo, đại diện tư vấn chiến lược Surbana Jurong (Singapore) đề nghị Đà Nẵng mở rộng cảng Tiên Sa không nên làm cảng Liên Chiểu. Có thể mở rộng cảng Tiên Sa với tổng chiều dài đường bờ cảng là 5,8km gồm 14 cầu cảng. Khi đó, cảng Tiên Sa sẽ có cả chức năng Logistics và du lịch, đảm bảo tích hợp cảng hàng hóa và du lịch.

Phân tích về cảng Liên Chiểu, đại diện tư vấn Surbana Jurong cho biết, nếu phát triển cảng Liên Chiểu với chiều dài bến 3,740m thì đây sẽ là cảng chính cho hàng hóa và logistics. Còn cảng Tiên Sa chủ yếu là chức năng du lịch và sẽ bổ sung cho cảng Liên Chiểu, cho logistics.

Tuy nhiên, mở rộng cảng Liên Chiểu thì tàu bè ra vào sẽ làm cho những dòng nước sâu bị thay đổi, rất lo ngại đến môi trường vịnh, tác động đến tài nguyên sinh vật vùng vịnh Đà Nẵng.

Đại diện tư vấn chiến lược Surbana Jurong (Singapore) đề nghị Đà Nẵng mở rộng cảng Tiên Sa không xây dựng cảng Liên Chiểu

Việc hình thành cảng Liên Chiểu sẽ kéo theo một lượng lớn các phương tiện có trọng tải lớn vận chuyển hàng hóa đến và đi, tập trung một số lượng lớn người đến làm việc, ảnh hưởng đến cơ sở hạ tầng, đường sá, bến bãi phục vụ hoạt động của cảng,… Những điều này có thể tác động xấu đến hoạt động du lịch tại khu vực.

Ngay sau khi đại diện tư vấn Surbana Jurong trình bày quan điểm, nhiều đại biểu đã bày tỏ ý kiến không đồng tình với đề xuất này. Các chuyên gia cho rằng Đà Nẵng cần khẩn trương xây cảng Liên Chiểu để bắt kịp nhịp phát triển của địa phương, vì cảng Tiên Sa không thể đáp ứng nhu cầu phát triển của Đà Nẵng.

Ông Satoshi Sugimoto, Đại diện thành phố Yokohama, Nhật Bản cho rằng, nhà tư vấn trình bày phương án không phát triển cảng Liên Chiểu hay nâng cấp cảng Tiên Sa nhưng dữ liệu chưa đầy đủ thông tin, chưa có cơ sở ban đầu để đánh giá sự lựa chọn giữa 2 cảng Tiên Sa và Liên Chiểu. Từ kinh nghiệm của thành phố Yokohama là xây dựng thành phố vận tải và du lịch nên Đà Nẵng cần xác định rõ mục tiêu ưu tiên của thành phố là du lịch hay vận tải.

Trình bày quan điểm của mình tại hội thảo, ông Nguyễn Minh Khang - Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng Cảng đường thủy (TediPort) cho biết: “Đà Nẵng hiện nay được quy hoạch trong hệ thống cảng biển Việt Nam là cảng tổng hợp quốc gia, đầu mối khu vực loại 1, đồng thời, được quy hoạch là cảng cửa ngõ quốc tế của khu vực miền Trung (loại 1A).  Tuy nhiên, những dữ liệu đơn vị tư vấn cung cấp chưa đủ để nói chọn Tiên Sa hay liên chiểu.”

Theo ông Nguyễn Minh Khang, thực tế, hai trường hợp cảng  Hải Phòng, cảng Sài Gòn do Sức ép đô thi hóa tăng đều phải chuyển từ khu vực nội đô ra bên ngoài. Đà Nẵng trước đây đã chuyển từ sông Hàn ra cảng Tiên Sa. Nhưng, thời điểm đó, cỡ tàu nhỏ thì việc dịch chuyển ra Tiên Sa là hợp lý. Còn hiện nay, việc mở rộng cảng Tiên Sa là không hợp lý.

Nếu mở rộng cảng Tiên Sa Sa lên quy mô cảng 1A để đón tàu 100.000 tấn thì vẫn phải nạo vét với khối lượng lớn mà càng ngày càng lấn vào bên trong. Áp lực giao thông nội đô sẽ rất lớn bởi sẽ có hàng chục ngàn công nhân làm việc tại cảng loại A.

Theo ông Lê Tấn Đạt - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng Hàng hải cho hay, quy hoạch cảng biển Đà Nẵng cần xác định lại vai trò, tính chất, chức năng của cảng. Trong báo cáo của mình, tư vấn chưa nói đến chức năng, vai trò của cảng biển Đà Nẵng trong tổng thể quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia...

Cảng Tiên Sa không đủ diện tích để có thể tích hợp các dịch vụ trong khu vực chỉ rộng 5,8km bờ vịnh. Đối với phương án phát triển cảng Tiên Sa do tư vấn trình bày hiện nay đang đề xuất có 14 bến, bao trùm toàn bộ vùng đất, vùng nước của quốc phòng, hệ thống kho cảng,... Đồng thời là nơi lao động cung ứng dịch vụ hậu cần nghề cá cho ngư dân Đà Nẵng và các địa phương miền Trung.

Các chuyên gia cho rằng Đà Nẵng cần khẩn trương xây cảng Liên Chiểu để bắt kịp nhịp phát triển của địa phương. (ảnh:XN)

“Chúng tôi quan ngại rằng, qui mô cảng này không đáp ứng được các mục tiêu về đảm bảo quốc phòng, an ninh, chủ quyền biển đảo, trật tự an toàn xã hội, an ninh năng lượng, du lịch cũng như các hoạt động khác", ông Đạt nêu ý kiến.

Ông Nguyễn Hữu Sia, nguyên Tổng Giám đốc Cảng Đà Nẵng cho biết, cảng Tiên Sa đã được xây dựng từ năm 1965 đến bao giờ đã đủ “tuổi già” và đã hết sứ mệnh của nó nên việc chuyển cảng container ra Liên Chiểu là cần thiết. Ngay từ bây giờ nên khởi công cảng Liên Chiểu để đến năm 2025 chuyển hàng được từ Tiên Sa qua, bớt gánh nặng cho Tiên Sa.

Phát biểu kết luận hội thảo, ông Đặng Việt Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, nhấn mạnh tư vấn Singapore cần đưa ra đề xuất chính thức chứ không hỏi ngược lại thành phố chọn thế nào. Đề xuất của nhà tư vấn còn thiếu cơ sở ban đầu, chưa thuyết phục  do đó đơn vị tư vấn cần có giải trình, luận cứ đầy đủ thuyết phục để khẳng định đề xuất của mình là đúng đắn.

Bên cạnh đó, đơn vị tư vấn cần lưu ý hết sức về thời gian, khẩn trương tính toán, bằng bất cứ đề xuất nào thì mục tiêu cuối cùng là tạo động lực phát triển kinh tế mới cho Đà Nẵng.

Được biết, Dự án xây dựng Cảng Liên Chiểu đã được đưa vào Nghị quyết 43-NQ/TƯ ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP Đà Nẵng đến năm 2030. Dự án cũng đã được Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Bộ KH-ĐT đã có kế hoạch đưa dự án này vào trung hạn giai đoạn 2021 - 2025.

Theo đề xuất của TP Đà Nẵng, dự án cảng Liên Chiểu có quy mô 220 ha với tổng vốn đầu tư dự kiến 32.860 tỷ đồng, chia làm 3 giai đoạn.

Từ đầu năm 2018, TP Đà Nẵng tỏ rõ quyết tâm trong việc xin đầu tư xây dựng Cảng Liên Chiểu. Văn bản gửi các Bộ Trung ương, UBND TP Đà Nẵng đã cho rằng việc đầu tư xây dựng bến Cảng Liên Chiểu là rất cần thiết và cấp bách..

Ông Lê Tấn Đạt - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Tư vấn xây dựng Hàng hải phát biểu tại hội thảo.

Tuy nhiên, tại buổi họp báo KT-XH Đà Nẵng quý III/2019, ông Thái Ngọc Trung - Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết, đến nay, TP Đà Nẵng vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc đầu tư cảng Liên Chiểu. Theo ông Trung, Cảng Liên chiểu đang nằm trong kế hoạch điều chỉnh quy hoạch chung TP Đà Nẵng. Chưa có kết luận về việc có xây dựng Cảng Liên Chiểu hay không bởi TP đang tham khảo kiến của các chuyên gia để có chủ trương chính thức của lãnh đạo thành phố.

Lý do của được đưa ra cho việc chưa có quyết định cuối cùng là do những cảnh báo của phía đơn vị tư vấn Singapore. Sau khi nghiên cứu đơn vị tư vấn Singapore đưa ra hai lựa chọn cho TP Đà Nẵng là vẫn đầu tư Cảng Liên Chiểu, hoặc là không đầu tư cảng Liên Chiểu mà tập trung vào Cảng Tiên Sa. Tuy nhiên, đưa ra các cảnh báo, đơn vị tư vấn Singapore đang thiên về việc mở rộng Cảng Tiên Sa.