Với tài liệu thu thập được cho thấy: Trước khi cổ phần hóa, Công ty TNHH một thành viên Mai Động là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước. Ngày 28/11/2009, Cty Mai Động và Công ty CP Tập đoàn Thành Công ký kết Hợp đồng hợp tác kinh doanh dự án “Tổ hợp nhà ở và dịch vụ công cộng Nam Hà Nội” ở xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội. Dự án này với tổng mức đầu tư khoảng hơn 2,4 nghìn tỉ đồng (thời điểm năm 2009). Trong cơ cấu vốn đầu tư dự án, Cty Mai Động góp 34.276m2 đất (đang quản lý và sử dụng) và Cty Thành Công góp tiền bao gồm toàn bộ vốn đầu tư của dự án. Tuy nhiên, trong hợp đồng không hề ghi mỗi bên chiếm bao nhiêu phần trăm cổ phần. 

Trong tiến độ góp vốn đầu tư có quy định: “bên A (Cty Mai Động) kịp thời di dời nhà máy và các công trình khác trên đất nhanh chóng giải phóng mặt bằng phục vụ triển khai dự án, bên B (Cty Thành Công) đồng ý tạm ứng trước cho bên A số tiền là 100 tỉ đồng.” Trong đó nhấn mạnh, sẽ chuyển tiền đợt cuối “khi bên A hoàn thành công tác di dời và bàn giao mặt bằng.”. Và toàn bộ số tiền tạm ứng trên đây của bên B cho bên A được tính vào chi phí giải phóng mặt bằng của dự án và là khoản lợi nhuận ứng trước của dự án được hai bên thống nhất.

leftcenterrightdel
Trước khi cổ phần hóa, Công ty TNHH MTV Mai Động là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, thuộc sự quản lý của UBND TP Hà Nội. 

Tuy nhiên, theo văn bản mà Cty Thành Công phúc đáp Cty Mai Động thì ngày 9/8/2010, Cty Thành Công đã được Cty Mai Động bàn giao mặt bằng. Tuy đã bàn giao mặt bằng nhưng bên B mới chuyển cho bên A tổng cộng 27 tỉ đồng. Và đương nhiên, khi đó Cty Thành Công đã quản lý khu đất tại xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì, TP Hà Nội. Thời gian này, Cty Mai Động chưa cổ phần hóa.

Đến năm 2016, Cty Mai Động được cổ phần hóa, phần vốn Nhà nước chỉ chiếm 30%, còn lại là của tư nhân. Tuy nhiên, dự án với Cty Thành Công vẫn dở dang. Trong một động thái để xác định giá trị doanh nghiệp và phương án cổ phần hóa của Cty Mai Động, UBND TP Hà Nội đã có quyết định để cổ phần hóa doanh nghiệp này. Tuy nhiên, tại Quyết định số 4903 (ngày 30/9/2015) do Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Văn Sửu ký, lại coi 27 tỉ đồng này là khoản Cty Mai Động nợ Cty Thành Công!?  

Về nội dung này, trong văn bản gửi Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội và các cơ quan chức năng, ông Nguyễn Việt Hà, nguyên Chủ tịch, Tổng Giám đốc Cty Mai Động (người ký Hợp đồng) khẳng định: “Việc Cty Thành Công ứng tiền cho Cty Mai Động theo tiến độ là điều kiện để di dời giao mặt bằng nhanh nhất, không phải là khoản nợ”. 

Ngoài ra, tại Quyết định 4903 còn nêu Cty lập phương án di dời cơ sở sản xuất, kinh doanh ra ngoại thành, trong khi Cty Mai Động đã bàn giao mặt bằng cho Cty Thành Công từ năm 2010. Phải chăng để hợp thức số tiền 27 tỉ đồng tạm ứng tại Cty Thành Công nên phải lập một phương án di dời khống? 
Sau khi được TP Hà Nội “duyệt” 27 tỉ đồng tiền tạm ứng thành khoản nợ và trở thành vốn góp vào Cty Mai Động, Cty Thành Công đã có bước đi tiếp theo đó là thanh lý hợp đồng hợp kinh doanh với Cty Mai Động. Một bản thanh lý chưa từng có đã ra đời.

Biên bản thanh lý hợp đồng ký ngày 20/2/2019 giữa Cty Cổ phần Mai Động và Cty Thành Công với nội dung: Thống nhất thanh lý, chấm dứt việc thực hiện hợp đồng...; Số tiền 27 tỉ đồng do Cty Thành Công ứng cho Cty Mai Động phục vụ di dời được thành phố chấp thuận thành vốn góp tại Quyết định số 4903 ngày 30/9/2015.

Như vậy, phải chăng nội dung này chỉ hợp thức hóa việc thành phố đã quyết từ 4 năm trước?

Dư luận đặt câu hỏi là dựa trên cơ sở pháp lý nào mà thành phố Hà Nội bỗng dưng chuyển khoản 27 tỉ đồng hỗ trợ di dời của Cty Thành Công theo hợp đồng thành khoản nợ của Cty Mai Động? Điều đó cũng đồng nghĩa với việc Nhà nước bị mất 27 tỉ đồng. Sau đó, thành phố lại ký chuyển khoản nợ thành vốn góp, không đúng quy trình do chính thành phố đề ra.

Với dự án Tổ hợp nhà ở và dịch vụ công cộng Nam Hà Nội, Cty Thành Công không những không mất một xu nào trong số 100 tỉ đồng theo hợp đồng, mà còn được quản lý, sử dụng hơn 34.000m2 đất ở xã Thanh Liệt, huyện Thanh Trì. Trong khi, để di dời chính Cty Mai Động đã phải bỏ tiền để di dời cho kịp tiến độ. Số tiền 27 tỉ đồng Cty Thành Công bỏ ra sau đó lại trở thành cổ phần ở Cty Mai Động. Phải chăng đây là một "kịch bản" để thâu tóm đất đai, dự án của công ty Nhà nước khi cổ phần hóa.

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc.

Hoài Thu-Nhật Minh