Nội dung văn bản nêu rõ, thời gian qua, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo liên quan đến công tác quản lý khai thác, chế biến tài nguyên khoáng sản. Tuy nhiên, công tác quản lý, giám sát, kiểm soát về giá vật liệu xây dựng, kiểm soát về sản lượng khai thác thực tế so với kê khai thuế còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng có nhiều doanh nghiệp phản ánh phải mua vật liệu xây dựng là tài nguyên khai thác với giá cao nhưng người bán khi lập hóa đơn, giá ghi trên hóa đơn lại thấp, không đúng với giá thực tế người mua phải thanh toán; hoặc doanh nghiệp mua vật liệu xây dựng là tài nguyên khai thác của chủ mỏ có hoạt động khai thác khoáng sản nhưng thực tế lại không xuất hóa đơn cho người mua để thanh toán do sản lượng khai thác đã vượt quá công suất cấp phép khai thác, dẫn đến tình trạng để hợp pháp hóa đầu vào, bên mua đã mua hóa đơn không hợp pháp, sử dụng hóa đơn của doanh nghiệp khác (doanh nghiệp không có hoạt động khai thác tài nguyên khoáng sản)....
Để khắc phục các tồn tại nêu trên, kịp thời phát hiện, xử lý đối với các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực khoáng sản, thuế, góp phần chống thất thu ngân sách nhà nước và tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà thầu thi công, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa yêu cầu:
Sở Tài nguyên và Môi trường: Chủ động phối hợp với Sở Xây dựng rà soát nhu cầu vật liệu xây dựng để tham mưu và thực hiện các thủ tục đấu giá quyền khai thác khoáng sản đối với các mỏ đủ điều kiện, bảo đảm công khai, minh bạch, đúng quy định của pháp luật, mang lại nguồn thu cao nhất cho ngân sách nhà nước; rà soát, tham mưu cho UBND tỉnh xem xét, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đối với các doanh nghiệp được cấp phép khai thác nhưng chưa được cho thuê đất; chủ trì, phối hợp với các ngành, đơn vị liên quan tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt các mỏ trong Quy hoạch tỉnh vào khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản để cấp phép khai thác khi các chủ đầu tư/nhà thầu thi công dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc đề xuất (nếu đảm bảo tiêu chí, điều kiện) theo quy định.
Phối hợp với chủ đầu tư các dự án thực hiện việc rà soát, nâng công suất các mỏ đá, mỏ đất đã cấp phép, đang khai thác trên địa bàn, đáp ứng nhu cầu và tiến độ thi công; chỉ tham mưu UBND tỉnh cho phép nâng công suất khi hoạt động khai thác đáp ứng yêu cầu về an toàn, bảo vệ môi trường trong quá trình khai thác và sau khi tổ chức, cá nhân khai thác đã ký văn bản cam kết cung cấp vật liệu cho nhà thầu của dự án đường cao tốc; kịp thời tham mưu giải quyết các khó khăn vướng mắc còn tồn tại liên quan đến việc giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất để các chủ đầu tư thực hiện các dự án khai thác khoáng sản phục vụ dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam.
Kiểm tra, rà soát trữ lượng được phép khai thác, trữ lượng còn lại tại các mỏ vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh; kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm theo quy định đối với các vi phạm trong hoạt động khoáng sản, nhất là các vi phạm như: khai thác khoáng sản trái phép; khai thác ngoài ranh giới được cấp phép; báo cáo không đúng, không đầy đủ theo sản lượng khai thác thực tế.
Khẩn trương thẩm định (nếu nhận được hồ sơ), phê duyệt tiền hoàn trả chi phí điều tra, thăm dò khoáng sản của Nhà nước theo Quyết định số 04/2018/QĐ- TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy định phương pháp xác định chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, chi phí thăm dò khoáng sản phải hoàn trả, phương thức hoàn trả; quy định chế độ thu, quản lý, sử dụng chi phí đánh giá tiềm năng khoáng sản, thăm dò khoáng sản do nhà nước đã đầu tư.
Tham mưu cho UBND tỉnh cáo cáo Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, hướng dẫn việc khai thác, chế biến và sử dụng các loại khoáng sản làm vật liệu xây dựng nếu phát hiện khoáng sản đảm bảo yêu cầu về chất lượng, trữ lượng làm đá ốp lát, nguyên liệu sản xuất xi măng và vôi công nghiệp trong quá trình quản lý quy hoạch, cấp phép và hoạt động khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn.
Bổ sung thông tin về danh sách các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (đất, đá, cát,….), thông tin về trữ lượng được cấp phép, công suất khai thác, thời hạn khai thác, lượng khoáng sản đã khai thác, trữ lượng còn lại lên cổng thông tin điện tử của Sở Tài nguyên và Môi trường để cung cấp thông tin rộng rãi đến các tổ chức, doanh nghiệp và người dân, tạo thuận lợi cho việc tra cứu thông tin
Sở Xây dựng: Tổ chức công khai các mỏ vật liệu xây dựng thông thường được quy hoạch (đã được cập nhật vào Quy hoạch tỉnh) trên Cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng và cung cấp danh sách các mỏ (thể hiện vị trí, tọa độ) được quy hoạch cho Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh để làm cơ sở rà soát, xây dựng, trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch đấu giá quyền khai thác các mỏ và cập nhật vào điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất các huyện thời kỳ 2021-2030, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện năm 2023.
Tổ chức khảo sát, điều tra thông tin giá vật liệu xây dựng, tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát giá vật liệu xây dựng trên địa bàn đối với các loại vật liệu xây dựng phổ biến và chủ yếu có trên địa bàn theo định kỳ hằng tháng, quý; tổng hợp báo cáo kết quả khảo sát giá, phải xác định rõ tên, địa chỉ, đơn vị khai thác, tiêu chuẩn chất lượng, nguồn gốc xuất xứ và các căn cứ để xác định giá đến hiện trường xây lắp trên địa bàn để kịp thời cập nhật, công bố hàng tháng (hoặc sớm hơn) giá những loại vật liệu có biến động lớn để các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc quản lý chi phí đầu tư xây dựng được biết, thực hiện.
Tăng cường nghiên cứu giải pháp công nghệ để sử dụng vật liệu sẵn có đáp ứng yêu cầu làm vật liệu để cung cấp cho Dự án đường cao tốc; đề xuất cấp có thẩm quyền khuyến khích sử dụng vật liệu khác thay thế cát, sỏi lòng sông, như cát nghiền từ đá.
Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan làm việc với các nhà cung ứng vật liệu, chủ mỏ để có cam kết việc cung ứng vật liệu theo giá đã công bố, niêm yết; xử lý theo quy định của pháp luật đối với các trường hợp cố tình vi phạm.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ giá vật liệu xây dựng, đặc biệt là giá vật liệu tại các mỏ đang khai thác để không xảy ra tình trạng nâng giá, ép giá, bán với giá cao hơn mức giá đã được công bố; trường hợp phát hiện tình trạng cố tình thông đồng, ép giá cao hơn so với giá đã công bố phải có giải pháp xử lý theo quy định của pháp luật.
Thường xuyên theo dõi, bám sát diễn biến của thị trường xây dựng để kịp thời cập nhật, công bố giá vật liệu xây dựng thông thường, chỉ số giá xây dựng đảm bảo phù hợp với giá mặt bằng trong khu vực./.