Thiếu khách quan, không xem xét nguồn gốc và không tôn trọng lịch sử?

Liên quan đến vụ án hành chính TAND TP Hà Nội vừa xét xử ngày 24/5/2023, người khởi kiện là ông Nguyễn Quang Vinh (trú tại 25 nhà E, số 12A phố Lý Nam Đế, phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), người bị kiện là Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm và Phòng Quản lý đô thị vì đã không cấp giấy phép xây dựng cho gia đình ông tại địa chỉ số 6B - 6C phố Lý Nam Đế, do thửa đất của gia đình ông Vinh không đủ điều kiện, trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không thể hiện lối đi, với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, 38 hộ dân sinh sống tại Khu tập thể 4B Lý Nam Đế (phường Hàng Mã, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) đã có đơn kháng cáo bản án hành chính sơ thẩm nêu trên. Các hộ dân cho rằng, HĐXX cấp sơ thẩm giải quyết vụ án thiếu khách quan, nhiều tình tiết quan trọng chưa được làm rõ, từ đó đã đưa ra phán quyết không đúng với bản chất sự việc, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống và tinh thần các hộ dân nơi đây.

leftcenterrightdel
 Năm 2002, khi chia tách nhà đất số 6 Lý Nam Đế, gia đình bà Mùi đã để một ngõ đi riêng (khoanh đỏ) để đi từ phố Lý Nam Đế vào nhà số 6B và 6C.
Trong đơn gửi Báo Bảo vệ pháp luật, 38 hộ dân cho biết, nhà đất số 6 Lý Nam Đế của gia đình bà Hồ Thị Xuân Mùi và Khu tập thể 4B Lý Nam Đế là 2 địa chỉ riêng biệt, ranh giới được ngăn cách bằng bức tường do Tổng cục Chính trị - Bộ Quốc phòng xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước.

Trước năm 2002, nhà số 6 Lý Nam Đế có diện tích đất khoảng 300 m2, phía Đông là phố Lý Nam Đế - mặt tiền này là lối đi duy nhất của ngôi nhà; phía Bắc và phía Tây giáp Khu tập thể 4B Lý Nam Đế, phía Nam giáp trụ sở Báo Quân đội nhân dân.

Năm 2002, gia đình bà Mùi chia tách nhà đất số 6 Lý Nam Đế thành 4 thửa đất, bao gồm: số 6, 6A, 6B và 6C. Theo đó, bà Mùi đứng tên thửa đất số 6, còn 3 người con của bà, gồm: Trần Phương Liên, Trần Ngọc Anh và Trần Phương Lan lần lượt đứng tên các thửa 6A, 6B, 6C. Sau đó, 4 thửa đất trên được xây dựng thành 4 căn nhà riêng biệt. Nhà số 6 và 6A có mặt tiền là phố Lý Nam Đế (hướng Đông), còn nhà số 6B và 6C mặt tiền trông hướng Bắc, nhìn ra bức tường ngăn cách với Khu tập thể 4B Lý Nam Đế và có ngõ đi riêng biệt ra phố Lý Nam Đế. Tức là, trong quá trình chia tách thửa đất, gia đình bà Mùi đã để một ngõ đi từ phố Lý Nam Đế vào nhà 6B và 6C, ngõ đi này có chiều rộng khoảng 1,5 mét, nằm cạnh nhà số 6A. Trong suốt quá trình sinh sống tại đây, gia đình bà Mùi và 38 hộ dân ở Khu tập thể 4B Lý Nam Đế luôn hòa thuận, không xảy ra va chạm, đều tiếng gì.

Theo phản ánh của các hộ dân, cuộc sống của họ bắt đầu bị ảnh hưởng và xáo trộn từ giữa năm 2016, kể từ sau khi 2 người con bà Mùi bán nhà 6B và 6C cho vợ chồng ông Nguyễn Quang Vinh. Sau khi mua 2 căn nhà trên, ông Vinh đã thống nhất cho bà Trần Phương Liên - chủ số nhà 6A, xây bịt ngõ đi duy nhất từ phố Lý Nam Đế vào nhà 6B-6C. Tiếp đó, ông Vinh viện cớ nhà mình không có lối đi và đề nghị các hộ dân trong Khu tập thể 4B Lý Nam Đế cùng chính quyền địa phương cho gia đình ông được đập bỏ bức tường được xây dựng từ những năm 60 của thế kỷ trước, ngăn cách với Khu tập thể, để mở lối đi cho gia đình ông. Tuy nhiên, các hộ dân trong Khu tập thể và chính quyền địa phương không đồng ý với đề nghị này.

Bất chấp việc các hộ dân và chính quyền địa phương không đồng ý, tối 29/9/2016, ông Vinh đã thuê một nhóm người bặm trợn, tự ý xông vào dùng búa tạ, búa chim... đập phá bức tường nêu trên. Việc đập phá chỉ được dừng lại khi lực lượng Công an và chính quyền địa phương đến hiện trường, các đối tượng được thuê mới chịu rút lui. Sau đó, chính quyền phường Hàng Mã đã yêu cầu ông Vinh phải xây dựng lại bức tường theo nguyên trạng ban đầu. Tuy nhiên, ông Vinh không chấp hành, khiến UBND phường Hàng Mã phải ban hành văn bản cưỡng chế vi phạm trật tự xây dựng đối với gia đình ông Vinh và xây dựng lại bức tường nêu trên.

Cũng theo phản ánh của các hộ dân, năm 2002, khi Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) Hà Nội cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Mùi và các con, người dân trong Khu tập thể 4B Lý Nam Đế không ai hay biết. Chỉ đến khi vợ chồng ông Vinh mua nhà số 6B-6C và tìm mọi cách để đập phá bức tường ngăn cách nhằm mở lối đi sang ngõ Khu tập 4B Lý Nam Đế thì người dân mới phát hiện việc cấp “sổ đỏ” năm 2002 tại đây có sai phạm. Đó là, Sở TNMT Hà Nội đã không căn cứ vào thực địa, thực tế nhà đất số 6 Lý Nam Đế khi gia đình bà Mùi chia tách thửa, dẫn đến việc trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trích lục thửa đất 6B-6C không thể hiện ngõ đi ra phố Lý Nam Đế - ngõ đi mà khi chia tách nhà đất năm 2002, gia đình bà Mùi đã để ngõ đi riêng cho 2 thửa đất này.

leftcenterrightdel
 Hiện trạng nhà đất số 6B và 6C (khoanh vuông màu đỏ) có lối đi riêng ra phố Lý Nam Đế (khoanh tròn màu đỏ) và bức tường ngăn cách với ngõ Khu tập thể 4B Lý Nam Đế (khoanh chữ nhật màu đỏ).
“Năm 2016, khi sang tên “sổ đỏ” cho vợ chồng ông Vinh, Sở TNMT Hà Nội cũng không quan tâm đến ngõ đi của nhà số 6B-6C, do vậy trích lục thửa đất trong “sổ đỏ” mang tên vợ chồng ông Vinh cũng không thể hiện ngõ đi riêng của bất động sản này. Đây có lẽ là sai phạm nối tiếp sai phạm của Sở TNMT Hà Nội trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại đây. Và chính vì sai phạm này mà UBND quận Hoàn Kiếm đã không cấp giấy phép xây dựng cho gia đình ông Vinh, lý do thửa đất không thể hiện lối đi, khiến ông Vinh khởi kiện", các hộ dân cho biết.

Kháng cáo bản án sơ thẩm 

Trao đổi với PV, ông Phan Sĩ Thao - người đại diện cho 38 hộ dân tham dự phiên tòa sơ thẩm ngày 24/5/2023 cho biết: “Chúng tôi được mời tham dự phiên tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Tuy nhiên, 10 ngày sau khi xét xử, chúng tôi không được nhận bản án theo quy định tại Điều 58 Luật Tố tụng hành chính. Chúng tôi đã đến Tòa hỏi và đề nghị được cung cấp bản án nhưng không được. Chúng tôi đến UBND quận hỏi và đề nghị xin được photocopy bản án, tiếp chúng tôi là chị Liên - cán bộ Phòng Quản lý đô thị. Chị này cho biết, UBND quận cũng chưa nhận được bản án”. “Mặc dù, không có bản án trong tay, nhưng theo nội dung vị chủ tọa tuyên án, các hộ dân chúng tôi đã làm đơn kháng cáo Bản án hành chính sơ thẩm của TAND TP Hà Nội, ngày 24/5/2023”, ông Thao cho biết.

Ông Phan Sĩ Thao cũng cho biết: “HĐXX chưa nghiên cứu kỹ những vấn đề có tính chất căn bản của vụ án; giải quyết vụ án không tôn trọng vấn lịch sử, chỉ căn cứ vào Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của các con bà Mùi được cấp năm 2002 - 2003 và Giấy chứng nhận quyền sử dụng mang tên vợ chồng ông Vinh đối với nhà đất 6B-6C và những chứng cứ sau này là thiếu khách quan, không chính xác. Bởi vì, ở đây Sở TNMT Hà Nội đã để xảy ra sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, như chúng tôi đã phản ánh. Nhưng Tòa án đã không mời Sở TNMT Hà Nội tham gia tố tụng để làm rõ những dấu hiệu sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đồng thời làm rõ nguồn gốc, lịch sử nhà đất số 6 Lý Nam Đế trước đây và Khu tập thể 4B Lý Nam Đế". "Vậy mà, Tòa tuyên buộc Phòng Quản lý đô thị - UBND quận Hoàn Kiếm cấp giấy phép xây dựng cho ông Vinh vì có cơ sở mở lối đi sang ngõ 4B Lý Nam Đế. Quyết định này của Tòa đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, tinh thần và quyền lợi của các hộ dân chúng tôi”, ông Thao cho biết.

leftcenterrightdel
 Sau khi mua nhà số 6B và 6C, ông Vinh đã thống nhất cho bà Liên - chủ số nhà 6A xây dựng bịt kín ngõ đi ra phố Lý Nam Đế của nhà mình.
Theo ông Phan Sĩ Thao, ngõ Khu tập thể 4B Lý Nam Đế lại được thể hiện trong phần trích lục trên “sổ đỏ” nhà đất số 6B-6C của chồng ông Vinh và ghi là “đường nội bộ”, việc này hoàn toàn sai so với thực tế. Bởi vì, trên thực tế, “đường nội bộ” của nhà đất số 6B-6C phải là ngõ đi riêng ra phố Lý Nam Đế mà gia đình bà Mùi đã để khi tách thửa và sau khi mua 2 nhà này, ông Vinh đã đồng ý cho bà Liên xây dựng bịt lại ngõ đi này, chứ ngõ đi của Khu tập thể 4B Lý Nam Đế không thể nào là đường nội bộ của nhà số 6B và 6C. "Đây là sự mập mờ trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để ông Vinh lợi dụng vào đó và tìm mọi cách để cửa ra ngõ Khu tập thể 4B Lý Nam Đế. Nếu mở được ngõ đi theo đúng ý đồ của ông Vinh thì giá trị nhà đất số 6B-6C sẽ tăng lên rất nhiều. Đây chính là lý do để ông Vinh theo đuổi suốt từ năm 2016 đến nay", ông Thao cho biết thêm.

Ngày 28/6, PV Bảo vệ pháp luật đã đến UBND quận Hoàn Kiếm liên hệ công tác, để tìm hiểu quan điểm, ý kiến của Quận đối với phiên tòa nêu trên. Qua lãnh đạo Văn phòng “chắp nối”, lãnh đạo Phòng Quản lý đô thị đã cử nữ chuyên viên tên Liên trao đổi với PV.

Theo nữ chuyên viên này cho biết, ngày 24/5/2023, chị cùng lãnh đạo Phòng Quản lý đô thị đến dự phiên tòa do được Chủ tịch UBND quận ủy quyền. Quan điểm của quận là thực hiện theo bản án của Tòa(?!).

Khi PV hỏi: UBND quận Hoàn Kiếm đã nhận được bản án của Tòa gửi chưa? Nữ chuyên viên này trả lời không biết và đẩy việc này sang một nữ đồng nghiệp hiện đang đi thăm con ở nước ngoài.

PV đề nghị nữ chuyên viên này giúp đỡ, nhờ bộ phận văn thư kiểm tra là biết ngay việc UBND quận đã nhận được hoặc chưa nhận được bản án Tòa gửi. Nữ chuyên viên này nhận lời và hẹn chắc chắn cuối giờ chiều sẽ thông tin cho phóng viên biết. Tuy nhiên, cuối giờ chiều cùng ngày, đợi mãi không thấy nữ chuyên viên gọi điện, PV đã bấm máy gọi điện cho nữ chuyên viên kể trên nhiều lần nhưng không thể liên lạc được, nhắn tin cũng không thấy người này trả lời.

Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc! 

Nhật Minh