Hoạt động giám sát của HĐND tiếp tục đổi mới

Hội nghị đã được nghe Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổng kết tình hình tổ chức và hoạt động của HĐND cấp tỉnh năm 2022, phương hướng, nhiệm vụ và trọng tâm công tác năm 2023. Đại diện Thường trực HĐND 18 tỉnh, thành phố, đại diện cho các vùng, miền đã phát biểu ý kiến, chia sẻ những kinh nghiệm hay, cách làm hiệu quả, thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế và nêu các đề xuất, kiến nghị để HĐND tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa vai trò Hiến định của mình. Ngoài ra, còn chắt lọc 46 báo cáo đăng ký phát biểu rất trách nhiệm, tâm huyết, thẳng thắn, cụ thể, có giá trị tốt của các cơ quan, địa phương…

leftcenterrightdel
 Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu kết luận tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ biểu dương những nỗ lực, đổi mới và các kết quả cơ bản, nổi bật của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong năm 2022.

Thống nhất ý kiến tại Hội nghị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, năm 2022, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nước ta đã thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ với kết quả khá toàn diện, có nhiều dấu ấn nổi bật. Đặc biệt, một số địa phương, nhất là các địa phương đang thực hiện các cơ chế, chính sách đặc thù có tốc độ tăng trưởng cao hơn so với bình quân cả nước (như: Thành phố Hồ Chí Minh đạt 9,03%; Hà Nội đạt 8,89%, Hải Phòng đạt 12,32%…).

Chủ tịch Quốc hội khẳng định, trong thành tựu chung của đất nước có vai trò rất quan trọng của các cơ quan dân cử. Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, HĐND các cấp tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động cả về công tác lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia và của từng địa phương; tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển, thực hiện các đột phá chiến lược, rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông, giải phóng các nguồn lực và tạo động lực mới cho thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Trong những nội dung cơ bản tại kết luận, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, năm 2022, HĐND các tỉnh, thành phố ban hành gần 5.900 Nghị quyết, trong đó có gần 1.700 Nghị quyết quy phạm pháp luật (địa phương ban hành nhiều nhất là Thừa Thiên – Huế với 173 nghị quyết). 

Hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND cấp tỉnh ngày càng đi vào chiều sâu; chất lượng thẩm tra được nâng lên; báo cáo thẩm tra thể hiện chính kiến và trách nhiệm rõ ràng, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả các kỳ họp và chất lượng, tính khả thi của các nghị quyết. Đồng thời, HĐND cũng đã tích cực tham gia góp ý vào các dự án luật, cung cấp thông tin về thực trạng triển khai các chính sách tại địa phương, góp phần kịp thời và thiết thực nâng cao chất lượng công tác lập pháp của Quốc hội.

Hoạt động giám sát của HĐND tiếp tục đổi mới theo hướng thực chất, định rõ kết quả, minh định trách nhiệm, tăng cường giám sát chuyên đề đối với các vấn đề được dư luận quan tâm; tăng lượng giải trình, làm rõ vấn đề phức tạp, bất cập; ban hành nghị quyết chất vấn, làm cơ sở để theo dõi, giám sát, đôn đốc, tái giám sát. 

Năm 2022, thành lập hơn 1.100 đoàn giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND cấp tỉnh, nhận được 11.133 kiến nghị, trong đó 8.202 kiến nghị đã được giải quyết.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Thường trực HĐND cấp tỉnh cũng rất tích cực tham gia, đóng góp rất quan trọng vào kết quả 4 giám sát chuyên đề của Quốc hội, UBTVQH về việc thực hiện Luật Quy hoạch; việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo và việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.

“Nhìn lại năm 2022, từ diễn đàn này, thay mặt UBTVQH, tôi nhiệt liệt biểu dương những nỗ lực, đổi mới và các kết quả cơ bản, nổi bật của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trong năm 2022. Tôi kỳ vọng và rất tin tưởng rằng, một số hạn chế, bất cập được Hội nghị chúng ta chỉ rõ nhất định sẽ được khắc phục một cách tổng thể và đồng bộ với chất lượng, hiệu lực và hiệu quả mới, tiếp tục khẳng định thật vững chắc vị trí, vai trò của cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương, đại diện xứng đáng cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của Nhân dân tại địa phương…”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu.

HĐND phải giữ vai trò quan trọng trong đổi mới

Theo chủ tịch Quốc hội, năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và kế hoạch 5 năm 2021-2025. Trên cơ sở thành tựu và bài học năm 2022, tôi đề nghị HĐND các tỉnh, thành phố cần nỗ lực cao hơn, trách nhiệm lớn hơn, hành động quyết liệt hơn.

Trong đó, tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm, chủ trương, đường lối, của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các mục tiêu, định hướng, kế hoạch phát triển của địa phương để thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao. 

Đảng đoàn HĐND cần lãnh đạo, chỉ đạo việc tiến hành đánh giá giữa nhiệm kỳ, rà soát toàn diện các lĩnh vực, nhiệm vụ, đề án chưa triển khai hoặc chưa hoàn thành để tìm giải pháp thúc đẩy, khẩn trương thực hiện; đồng thời, nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung để thực thi đồng bộ các chủ trương mới của Đảng, Nhà nước, nhất là các Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội các Vùng.

Hiện thực hóa yêu cầu về tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phương tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới bằng chương trình, lộ trình khả thi.

leftcenterrightdel
 Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, HĐND phải giữ vai trò quan trọng trong đổi mới quản trị ở địa phương theo hướng hiện đại...

Theo Chủ tịch Quốc hội, HĐND phải giữ vai trò quan trọng trong đổi mới quản trị ở địa phương theo hướng hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, tập trung quản lý phát triển; bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật, nâng cao tính minh bạch, trách nhiệm giải trình và sự tham gia của người dân; góp phần xây dựng nền hành chính phục vụ nhân dân, dân chủ, pháp quyền, chuyên nghiệp, hiện đại, khoa học, trong sạch, công khai, minh bạch, nêu cao tinh thần phục vụ nhân dân và tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh.

Đồng thời, từng bước rút kinh nghiệm để nâng cao hiệu quả hoạt động, tăng cường trách nhiệm của HĐND các thành phố trực thuộc Trung ương trong điều kiện thí điểm mô hình tổ chức chính quyền đô thị, nhiều nhiệm vụ của HĐND cấp dưới đang dồn lên HĐND cấp tỉnh. Tiếp tục thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị về sắp xếp đơn vị hành chính.

Lấy phiếu tín nhiệm giúp cán bộ tự soi, tự sửa

Về công tác năm 2023, Chủ tịch Quốc hội lưu ý Quốc hội và HĐND sẽ tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với những người do Quốc hội, HĐND bầu hoặc phê chuẩn. “Đây là lần lấy phiếu tín nhiệm duy nhất trong nhiệm kỳ, góp phần đánh giá cán bộ, về uy tín và kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; giúp cán bộ  “tự soi”, “tự sửa”, tiếp tục phấn đấu, rèn luyện trong công tác”- Chủ tịch Quốc hội cho rằng,  việc này là cơ sở quan trọng để cấp ủy, tổ chức đảng đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ; nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, quản lý, giám sát cán bộ.

leftcenterrightdel
Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND năm 2022 và triển khai kế hoạch công tác năm 2023 đã thành công tốt đẹp.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho hay,  Đảng đoàn Quốc hội sẽ lãnh đạo, chỉ đạo sớm việc sửa đổi, bổ sung các Nghị quyết của Quốc hội, hướng dẫn của UBTVQH  bảo đảm thống nhất, đồng bộ với Quy định số 96 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với các chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

“Đề nghị HĐND tổ chức thực hiện tốt Quy định số 96, các văn bản của Quốc hội, UBTVQH với nhận thức việc lấy phiếu tín nhiệm là công tác trọng tâm của nhiệm vụ trọng tâm, từ đó, xây dựng kế hoạch và các giải pháp khả thi, cụ thể để tiến hành nghiêm túc, tránh hình thức, chiếu lệ”- Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị HĐND các địa phương nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm, năng lực, uy tín của đại biểu HĐND các cấp gắn chặt với nâng cao chất lượng hoạt động của các Tổ đại biểu HĐND.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Thường trực HĐND các địa phương cần bám sát chỉ đạo của cấp ủy Đảng, soát xét tổng thể phương hướng nhân sự đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2026-2031, tiếp tục đổi mới công tác quy hoạch đại biểu chuyên trách nhằm xây dựng đội ngũ đại biểu kế cận thật sự coi trọng chất lượng với cơ cấu. Đổi mới cơ chế kiểm tra, giám sát hoạt động của các đại biểu HĐND; xử lý nghiêm các trường hợp sa sút về phẩm chất chính trị, vi phạm kỷ luật đảng, vi phạm pháp luật, không còn xứng đáng với sự tin tưởng của cử tri và nhân dân địa phương.

Khánh An - Trúc Quyên