leftcenterrightdel
 Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên thảo luận sáng 8/9 (ảnh: VPQH cung cấp).

Cần chú trọng hơn đến nạn nhân bạo lực gia đình là trẻ em

Thảo luận về dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cơ bản nhất trí với những nội dung trong dự thảo Luật và đánh giá cao những tiếp thu, chỉnh lý của Ban soạn thảo đối với dự thảo lần này.

Về nội dung của dự thảo Luật, đại biểu nhận thấy dự thảo Luật chưa thực sự chú trọng đến đối tượng trẻ em, đối tượng dễ bị bạo lực gia đình và trên thực tế hàng năm số lượng trẻ em là nạn nhân của bạo lực gia đình là rất lớn.

leftcenterrightdel
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương phát biểu thảo luận (ảnh: VPQH cung cấp).

Theo thống kê của Tổng đài 111, trong năm 2021, số trẻ em bị bạo lực gia đình bởi người thân trong gia đình chiếm tỷ lệ cao nhất trong số vụ bạo hành trẻ em tới 72,84%. Đây mới chỉ là con số thống kê của 1 Tổng đài, con số thực tế sẽ lớn hơn rất là nhiều.

Tuy nhiên, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, những nội dung quy định trong dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình hầu như chỉ hướng đến người lớn, nhiều quy định không phù hợp với đối tượng trẻ em là nạn nhân của bạo lực gia đình.

Cụ thể, Điều 9 dự thảo quy định quyền và trách nhiệm của người bị bạo lực gia đình hầu như không phù hợp. Nếu người bị bạo lực gia đình là trẻ em, các em không thể yêu cầu cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền bảo vệ sức khỏe, tính mạng, nhân phẩm, quyền và lợi ích hợp pháp của mình, cũng không thể yêu cầu cơ quan, người có thẩm quyền áp dụng biện pháp ngăn chặn, bảo vệ, cấm tiếp xúc theo quy định của Luật này và cũng không thể yêu cầu người có hành vi bạo lực gia đình bồi thường thiệt hại, thậm chí quyền khiếu nại, tố cáo về phòng, chống bạo lực gia đình cũng không có ý nghĩa đối với nạn nhân là trẻ em, nhất là trẻ em còn rất nhỏ tuổi.

Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga đề nghị phương pháp hòa giải trong phòng ngừa bạo lực gia đình quy định ở Điều 17, 18 cũng không áp dụng với trường hợp nạn nhân bạo lực gia đình là trẻ em.

Điều 25, cấm tiếp xúc theo quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã khi có đề nghị của người bị bạo lực gia đình, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật của người bị bạo lực gia đình hoặc theo đề nghị của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và được sự đồng ý của người bị bạo lực gia đình, người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu dự Hội nghị sáng 8/9 (ảnh: VPQH cung cấp).

Theo đại biểu, quy định này cũng không phù hợp khi người bị bạo lực gia đình là trẻ em và người gây bạo lực gia đình chính là người giám hộ hoặc người đại diện theo pháp luật của trẻ em. Mục 5 Điều này cũng quy định khi áp dụng quyết định cấm tiếp xúc người bị bạo lực gia đình được quyền lựa chọn chỗ ở trong thời gian cấm tiếp xúc. Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nhận thấy, quy định này cũng không phù hợp, nếu đối tượng bị bạo lực gia đình là trẻ em, các em không thể lựa chọn chỗ ở cho mình được.

Bởi vậy, đại biểu đề nghị Ban soạn thảo rà soát kỹ và có những quy định riêng phù hợp hơn với nạn nhân bạo lực gia đình là trẻ em, thống nhất với nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình ở Điều 4 là ưu tiên bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người bị bạo lực gia đình là trẻ em, phụ nữ có thai...

Đồng tình với ý kiến của đại biểu Vũ Thị Việt Nga, đại biểu Nguyễn Thị Mai Thoa - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương bày tỏ quan tâm đến các nội dung về phòng chống bạo lực gia đình đối với trẻ em. Theo đại biểu, cần nêu rõ nội dung tiếp thu, giải trình ý kiến đại biểu Quốc hội về vấn đề này trong báo cáo; tiếp tục nghiên cứu tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật và cần có chương riêng trong dự thảo Luật về phòng chống bạo lực gia đình đối vơi trẻ em.

Các hành vi bạo lực sau ly hôn có phải là bạo lực gia đình?

Đóng góp ý kiến vào dự án Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc và xem xét lại quy định tại Khoản 2, Điều 3 quy định về hành vi bạo lực gia đình áp dụng đối với vấn nạn ly hôn.

leftcenterrightdel
 Đại biểu Nguyễn Minh Tâm - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Bình phát biểu (ảnh: VPQH cung cấp).

Theo đó, cần làm rõ hơn quy định về hành vi bạo lực gia đình nêu tại Khoản 1 điều này thì chỉ xác định hành vi bạo lực gia đình khi xảy ra trong phạm vi gia đình giữa các thành viên trong gia đình với nhau. Còn các hành vi xảy ra ngoài phạm vi gia đình thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật mà các trường hợp này thì tùy theo tính chất, mức độ để xử lý theo quy định của pháp luật chuyên ngành như pháp luật về hình sự, pháp luật vi phạm Luật xử lý vi phạm hành chính, pháp luật về hôn nhân gia đình...

Theo đó, đề nghị xem xét, quyết định các hành vi bạo lực gia đình sau ly hôn chỉ áp dụng trong trường hợp quan hệ giữa cha mẹ và con, không áp dụng trong quan hệ giữa cha và mẹ. Tại quy định tại khoản 14 Điều 3 của Luật Hôn nhân và gia đình quy định cụ thể ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án. Theo đó, quyền và nghĩa vụ của vợ chồng đã chấm dứt, chỉ có trách nhiệm cùng nhau trong việc chăm sóc, nuôi dưỡng con cái. Chính vì vậy, đề nghị Ban soạn thảo cần cân nhắc đối với quy định này.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Đình Thanh - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum cho biết, về hành vi bạo lực gia đình, quy định tại khoản 2 Điều 3 nêu rõ, hành vi bạo lực quy định cũng được áp dụng đối với người đã ly hôn; người chung sống với nhau như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị em của người đã ly hôn, của người chung sống với nhau như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi.

Đại biểu cho rằng, để đảm bảo thống nhất với Luật Hôn nhân và gia đình, không nên quy định các hành vi bạo lực với người đã ly hôn, trường hợp cần thiết áp dụng với người đã ly hôn để đảm bảo phòng ngừa, xử lý vi phạm, tội phạm thì nên rà soát, xem xét, lựa chọn để quy định một số hành vi bạo lực được quy định tại khoản 1 Điều 3 để áp dụng với người đã ly hôn, thay vì áp dụng tất cả các hành vi này.

Vũ Cảnh