Đề xuất giảm tổng mức đầu tư hơn 3,6 nghìn tỉ đồng

Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, triển khai Nghị quyết số 94/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015 của Quốc hội về Chủ trương đầu tư Dự án Cảng hàng không quốc tế (Cảng HKQT) Long Thành; Nghị quyết số 38/2017/QH14 ngày 19/6/2017 của Quốc hội về việc tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Dự án Cảng HKQT Long Thành thành Dự án thành phần (DATP); Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi (BCNCKT) Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Cảng HKQT Long Thành, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt BCNCKT Dự án tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 6/11/2018.

Trong quá trình triển khai, một số nội dung của Dự án có thay đổi so với chỉ tiêu chủ yếu đã được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017. Theo quy định tại Điều 2, Nghị quyết số 94/2015/QH14, Điều 2 Nghị quyết số 38/2017/QH14 của Quốc hội, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua một số nội dung thay đổi trước khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định của Luật Đầu tư công.

leftcenterrightdel
 Quang cảnh phiên họp chiều 28/9.

Một số chỉ tiêu chủ yếu được Quốc hội thông qua tại Nghị quyết 53/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội: Tổng mức đầu tư là 22.938 tỉ đồng. Diện tích đất thu hồi là 5.399,35 ha, trong đó: Diện tích đất của Dự án Cảng HKQT Long Thành là 5.000 ha, diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 282,35 ha, diện tích đất Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn là 97 ha, diện tích đất khu nghĩa trang là 20 ha. Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được tiến hành một lần và hoàn thành trước năm 2021.

Nội dung đề nghị điều chỉnh, gồm:

Một là, điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư Dự án từ 22.938 tỉ đồng xuống 19.207,504 tỉ đồng (giảm 3.730,496 tỉ đồng so với sơ bộ tổng mức đầu tư 22.938 tỉ đồng tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 của Quốc hội và giảm 3.648,496 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư 22.856 tỉ đồng tại Quyết định số 1487/QĐ-TTg ngày 06/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ). Trong đó điều chỉnh tổng mức đầu tư: Giảm chi phí xây dựng hạ tầng các khu tái định cư là 1.864,135 tỉ đồng; Giảm chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư 1.859,1 tỉ đồng; Tăng chi phí tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không 74,739 tỉ đồng.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự phiên họp.

Hai là, điều chỉnh diện tích đất thu hồi là 5.317,35 ha (giảm 82 ha). Trong đó: Diện tích đất của Dự án Cảng HKQT Long Thành là 5.000 ha; Diện tích đất khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 284,7 ha (tăng 2,35 ha); Tăng diện tích đất tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không 32,65 ha; Giảm không thực hiện đầu tư đối với diện tích đất Phân khu III - Khu dân cư, tái định cư Bình Sơn 97 ha và giảm diện tích đất khu nghĩa trang 20 ha.

Ba là, điều chỉnh thời gian thực hiện dự án: Đến hết năm 2024.

Bốn là, bổ sung nội dung: Bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 02 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn.

Theo BCNCKT điều chỉnh, tổng mức đầu tư giảm từ 22.856 tỉ đồng xuống 19.207,504 tỉ đồng (giảm 3.648,496 tỉ đồng) trong đó: Giảm chi phí xây dựng hạ tầng các khu tái định cư khoảng 1.864,135 tỉ đồng; Giảm chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư 1.859,1 tỉ đồng; Tăng chi phí tái lập hạ tầng ngoài ranh giới Cảng hàng không 74,739 tỉ đồng.

Đề nghị làm rõ thêm nhiều vấn đề

Báo cáo thẩm tra sơ bộ của Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc xem xét điều chỉnh một số nội dung tại Nghị quyết số 53/2017/QH14 là cần thiết nhằm bảo đảm cơ sở pháp lý cho các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai thực hiện Dự án, nhất là đối với việc điều chỉnh về thời gian thực hiện Dự án.

leftcenterrightdel
 Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh phát biểu.

Báo cáo thẩm tra nêu rõ, về điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư Dự án, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị rà soát, điều chỉnh lại số liệu cho phù hợp, bảo đảm tính chính xác và tính thống nhất của các số liệu giữa các tài liệu trong Hồ sơ của Chính phủ trình Quốc hội.

Thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng công tác lập dự toán ngân sách và rà soát nội dung của dự án thành phần chưa sát với thực tiễn, có sự điều chỉnh vốn đầu tư tương đối nhiều (giảm trên 15% so với tổng mức đầu tư ban đầu, trong đó có 3 hạng mục đề nghị điều chỉnh tăng); các căn cứ lập tổng mức đầu tư điều chỉnh và lý do điều chỉnh còn chung chung, mang tính định tính, đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá, cung cấp thêm thông tin, số liệu về điều chỉnh tổng mức đầu tư để đảm bảo tính minh bạch, chính xác, khả thi, tránh việc phải tiếp tục điều chỉnh.

Về điều chỉnh diện tích đất thu hồi, Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai tiếp tục rà soát, đánh giá rõ việc đầu tư cơ sở hạ tầng xã hội và đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật tại Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn có đáp ứng đồng bộ với việc bổ sung tăng quy mô số lô tái định cư nhằm đáp ứng nhu cầu và ổn định cuộc sống của người dân theo yêu cầu tại khoản 2 Điều 3 của Nghị quyết số 94/2015/QH13 và khoản 2 Điều 1 của Nghị quyết số 38/2017/QH14.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự phiên họp.

Về điều chỉnh thời gian thực hiện Dự án, Thường trực Ủy ban Kinh tế đánh giá cao sự chủ động của UBND tỉnh Đồng Nai trong việc tạm ứng ngân sách địa phương để tiếp tục chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho Dự án nhằm hoàn thành công tác thu hồi đất cho Dự án và bàn giao toàn bộ mặt bằng giai đoạn 1. Tuy nhiên, đề nghị cần đánh giá việc tạm ứng ngân sách địa phương chi trả cho các kinh phí liên quan của Dự án từ năm 2021 - 2023 trong bối cảnh niên độ Dự án đã kết thúc, không được Kho bạc Nhà nước giải ngân thì có tác động, ảnh hưởng như thế nào đối với việc thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương theo các Nghị quyết của địa phương.

Đề nghị Chính phủ cần làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 đã được chuyển nguồn hay chưa, có đủ điều kiện để báo cáo Quốc hội cho phép kéo dài phần vốn này đến hết năm 2024 hay không. Việc Chính phủ kiến nghị “cho phép UBND tỉnh Đồng Nai kéo dài thời gian giải ngân với số vốn 2.510,372 tỉ đồng” là không khả thi, không phù hợp với quy định của Luật Đầu tư công, Luật Ngân sách nhà nước. Vì vậy, đề nghị Chính phủ rà soát lại nội dung này để đề xuất phương án xử lý phù hợp, đúng quy định.

Về bổ sung nội dung về bố trí tái định cư các hộ dân thuộc 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 vào Khu dân cư, tái định cư Lộc An - Bình Sơn, thường trực Ủy ban Kinh tế cho rằng tại Tờ trình và Báo cáo kết quả thẩm định điều chỉnh Dự án chưa làm rõ về sự cần thiết và đánh giá tác động đối với việc đầu tư xây dựng 2 tuyến giao thông kết nối T1, T2 và cũng chưa nêu được lý do về việc phát sinh tăng 1.549 hộ phụ so với quy hoạch được duyệt; đề nghị đánh giá lại năng lực khảo sát, quy hoạch của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; đề nghị đánh giá tác động, bổ sung kết quả khảo sát, lấy ý kiến người dân để làm căn cứ giải quyết các vấn đề nảy sinh, bảo đảm tính công khai, minh bạch, hạn chế xảy ra tình trạng khiếu kiện, tránh tình trạng lợi dụng việc bố trí tái định cư để trục lợi chính sách...

Minh Khôi