Trình bày báo cáo tóm tắt giải trình, tiếp thu, chỉnh lý một số nội dung lớn của dự thảo Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, tại phiên họp thứ 25, tháng 8/2023, UBTVQH đã xem xét, cho ý kiến về dự án Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng (CTQP) và khu quân sự (KQS) sau khi tiếp thu, chỉnh lý theo ý kiến ĐBQH tại Kỳ họp thứ 5.

Ngay sau Phiên họp, Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) đã phối hợp với cơ quan hữu quan nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh sửa dự thảo Luật theo ý kiến UBTVQH và đã có Báo cáo số 1306/BC-UBQPAN15 trình tại Hội nghị Quốc hội hoạt động chuyên trách. 

leftcenterrightdel
 Quang cảnh hội nghị (ảnh: VPQH cung cấp).

Về giải thích từ ngữ, trên cơ sở ý kiến ĐBQH, để bảo đảm cụ thể, rõ ràng, tránh chồng chéo ngay trong giải thích, bảo đảm thống nhất với khái niệm “Khu quân sự” và các nội dung của dự thảo Luật, Thường trực UBQPAN đã chỉnh lý lại khái niệm CTQP; đồng thời, bổ sung nội dung “CTQP có thể nằm trong hoặc ngoài KQS” cho rõ nghĩa như khoản 1 Điều 2 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.

Về khái niệm “Khu quân sự”, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Thường trực UBQPAN đã chỉnh lý lại khái niệm này, đồng thời rà soát, chỉnh lý lại quy định tại Điều 16 (dự thảo Chính phủ trình) cho thống nhất, chặt chẽ, khả thi như Điều 17 dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.

Đối với quy định về phân loại, phân nhóm công trình quốc phòng và khu quân sự, tiếp thu ý kiến ĐBQH, Thường trực UBQPAN đã phối hợp với cơ quan soạn thảo dự án Luật rà soát kỹ lưỡng cách phân loại, phân nhóm CTQP và KQS để quy định cụ thể, rõ ràng, khoa học, dễ hiểu, dễ thực hiện. Theo đó, đề nghị cho tách Điều 5 thành 02 điều: Điều 5 quy định CTQP và KQS được phân loại theo chức năng nhiệm vụ, mục đích sử dụng; Điều 6 quy định CTQP và KQS được phân nhóm theo tính chất quan trọng, yêu cầu quản lý, bảo vệ.

leftcenterrightdel
 Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày báo cáo (ảnh: VPQH cung cấp).

Về công trình lưỡng dụng, có ý kiến cho rằng, quy định như dự thảo Luật thiếu cụ thể, rõ ràng, khó thực hiện và chưa thống nhất với quy định về “công trình lưỡng dụng” tại Nghị định 164/2018/NĐ-CP, ngày 21/12/2018 của Chính phủ; đề nghị xác định công trình lưỡng dụng ngay từ khi có chủ trương đầu tư; quy định cụ thể về thẩm quyền chuyển công trình lưỡng dụng sang mục đích quân sự, dân sự hoặc đồng thời cho cả mục đích quân sự, dân sự; quy định về chính sách và việc quản lý, bảo vệ công trình lưỡng dụng bảo đảm phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội và phải được Bộ Quốc phòng đăng ký quản lý hồ sơ. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, để thống nhất với Luật Quốc phòng, Thường trực UBQPAN đã gộp quy định tại khoản 17 Điều 2 và khoản 5 Điều 3 để xây dựng Điều 7 (Công trình lưỡng dụng) như dự thảo Luật tiếp thu, chỉnh lý.

Một số ý kiến đề nghị làm rõ và rà soát quy định tại khoản 3 về thẩm quyền của Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trong việc chuyển mục đích sử dụng CTQP và KQS bảo đảm đồng bộ, thống nhất với Luật Đất đai, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.

leftcenterrightdel
 Các đại biểu tham dự hội nghị (ảnh: VPQH cung cấp).

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới cho biết, theo quy định của pháp luật về quy hoạch, pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công và Luật Đất đai năm 2013 cũng như Luật Đất đai đang sửa đổi, bổ sung trình Quốc hội, để UBND cấp tỉnh quyết định việc chuyển mục đích sử dụng đối với đất quốc phòng (KQS) sang mục đích khác thì khu đất quốc phòng đó phải thuộc danh mục đất quốc phòng chuyển mục đích sử dụng, bàn giao cho địa phương quản lý để phát triển kinh tế - xã hội trong quy hoạch sử dụng đất quốc phòng và phương án sắp xếp nhà đất đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Vì vậy, quy định về thẩm quyền quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng CTQP và KQS sang mục đích khác tại dự thảo Luật là phù hợp, để tạo điều kiện thuận lợi cho các bộ, ngành, địa phương triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội có liên quan đến việc thu hồi đất quốc phòng đối với các trường hợp khu đất quốc phòng cần thu hồi chưa thuộc danh mục chuyển mục đích sử dụng trong Quy hoạch sử dụng đất quốc phòng và phương án sắp xếp lại, xử lý tài sản công đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhằm khắc phục một số bất cập hiện nay trong chuyển mục đích sử dụng và thu hồi đất quốc phòng, đáp ứng với yêu cầu của thực tiễn.

leftcenterrightdel
  Các đại biểu tham dự hội nghị (ảnh: VPQH cung cấp).

Hiện nay, Luật Đất đai đang được sửa đổi, bổ sung trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023); Thường trực UBQPAN đề nghị UBTVQH chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra dự án Luật đất đai (sửa đổi) phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu sửa đổi nội dung về chuyển mục đích sử dụng đất, trong đó có việc chuyển mục đích sử dụng đất quốc phòng sang mục đích khác để thống nhất với dự thảo Luật này, với hệ thống pháp luật hiện hành và các dự thảo Luật đang trình Quốc hội về thẩm quyền quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng CTQP và KQS sang mục đích khác (bao gồm cả chuyển mục đích sử dụng đất quốc phòng).

Cùng với đó, tại hội nghị, Chủ nhiệm UBQPAN của Quốc hội Lê Tấn Tới cũng giải trình, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội liên quan đến quy định về xác định phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; chế độ bảo vệ đối với khu vực cấm, khu vực bảo vệ, vành đai an toàn công trình quốc phòng và khu quân sự; vành đai an toàn kho đạn dược, hành lang an toàn kỹ thuật hệ thống ăng-ten quân sự; xử lý công trình, vật kiến trúc; quản lý, sử dụng đất, mặt nước trong phạm vi bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự…

Minh Khôi