    |
 |
| Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham gia thảo luận tại Tổ 11 gồm Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ và Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên. |
Sáng 23/10, sau khi nghe báo cáo tại hội trường, Quốc hội thảo luận tại Tổ về: Dự án Luật Phá sản (sửa đổi); Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi). Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham gia thảo luận tại Tổ 11 gồm Đoàn ĐBQH Thành phố Cần Thơ và Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên.
Tiếp tục rà soát những rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra
Cho ý kiến tại Tổ 11 vào Dự án Luật Phá sản (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đánh giá đây là Luật khó và phức tạp. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) có 8 chương, 89 điều, trong đó có 22 điều bổ sung, 62 điều sửa đổi và 5 điều giữ nguyên. Luật nhấn mạnh vào việc xây dựng thủ tục phục hồi độc lập rút gọn, thủ tục phá sản, ứng dụng công nghệ số, và hoàn thiện vai trò của các bên liên quan như Quản tài viên.
|
 |
| Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu thảo luận. |
Qua báo cáo thẩm tra và ý kiến của các đại biểu, Chủ tịch Quốc hội đồng tình đánh giá cao Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) lần này có nhiều điểm mạnh như: Thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh độc lập; rút ngắn thời gian xử lý; ứng dụng công nghệ số và điện tử hóa; hoàn thiện vai trò của Quản tài viên và doanh nghiệp quản lý tài sản; cơ chế hỗ trợ của Nhà nước.
“Tôi cho rằng, những điểm này mang tính đột phá, khắc phục được hạn chế của Luật cũ như thủ tục rườm rà, thiếu hỗ trợ phục hồi, và mở rộng phạm vi áp dụng bao gồm phá sản cá nhân và doanh nghiệp nước ngoài”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý 5 vấn đề, yêu cầu cơ quan thẩm tra là Ủy ban Kinh tế và Tài chính phối hợp với cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát những rủi ro tiềm ẩn có thể xảy ra.
Cụ thể, về rủi ro lạm dụng thủ tục phục hồi, Chủ tịch Quốc hội đề nghị lưu ý, việc ưu tiên phục hồi độc lập có thể bị lợi dụng để kéo dài thời gian, trốn tránh phá sản, thực sự dẫn đến thất thoát tài sản hoặc ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ nợ.
Việc áp dụng thủ tục Phục hồi có thể tác động đến ngân sách nhà nước. Theo đó, quy định tạm ứng chi từ ngân sách có thể gây lãng phí, khó kiểm soát nguồn vốn chặt chẽ. Do đó Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần đánh giá tác động tài chính và quy định nguồn kinh phí cụ thể theo Luật Ngân sách mà Quốc hội mới vừa thông qua ở Kỳ họp thứ 9.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên thảo luận. |
Về thẩm quyền và tranh chấp, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc giao cho Tòa án giải quyết toàn bộ tranh chấp liên quan là tích cực, nhưng có thể dẫn đến chồng chéo, mâu thuẫn với các luật khác như Bộ luật Dân sự hoặc Luật Trọng tài.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý tới vấn đề thiếu quy định chi tiết về bán tài sản đồng bộ. Theo Chủ tịch Quốc hội, mặc dù đây là giai đoạn quan trọng, Luật chỉ quy định nguyên tắc mà giao cho Chính phủ hướng dẫn nhưng điều này có thể gây chậm trễ trong việc triển khai xử lý tài sản.
Đối với vấn đề áp dụng cho doanh nghiệp nước ngoài, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, việc mở rộng phạm vi là tốt, nhưng cần hướng dẫn cụ thể để tránh phức tạp hóa thủ tục, đặc biệt đối với doanh nghiệp nước ngoài liên quan đến luật pháp quốc tế.
Trên cơ sở đó, Chủ tịch Quốc hội cũng đề xuất các nội dung để hoàn thiện dự án luật.
Tăng cường cơ chế giám sát và chống lạm dụng
Theo đó, cần tăng cường cơ chế giám sát và chống lạm dụng. Nên bổ sung quy định thời gian tối đa cho thủ tục phục hồi, ví dụ không quá 6 tháng hoặc không quá 12 tháng. Kèm theo đó là cơ chế giám sát độc lập của cơ quan nhà nước hoặc Hội đồng Chủ nợ. “Chúng ta có thể học tập kinh nghiệm từ một số nước đã làm để quy định vấn đề này”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý.
|
 |
| Các đại biểu tham dự phiên thảo luận. |
Thứ hai, cần hoàn thiện quy định về tài chính ngân sách để tránh lãng phí, cần quy định rõ ràng tiêu chí tạm ứng chi phí từ ngân sách, chỉ áp dụng cho những doanh nghiệp không còn tài sản và có tiềm năng phục hồi. Phải kết hợp với cơ chế hoàn trả. Đồng thời, cần tích hợp hỗ trợ thuế, ví dụ như giãn, hoãn thuế với các luật thuế hiện hành. “Điều này hết sức quan trọng”, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Thứ ba, theo Chủ tịch Quốc hội, cần tăng cường đào tạo, chuyên nghiệp hóa Quản tài viên, tăng cường đào tạo chuyên nghiệp. Luật nên yêu cầu chứng chỉ quốc tế hoặc đào tạo định kỳ cho Quản tài viên. Đồng thời, xây dựng hệ thống đăng ký trực tuyến để tăng số lượng và chất lượng. Điều này sẽ giúp giảm thời gian xử lý và nâng cao lòng tin từ nhà đầu tư nước ngoài.
Thứ tư, tích hợp công nghệ sâu hơn (Công nghệ số và Điện tử hóa). Ngoài điện tử hóa, nên quy định sử dụng AI hoặc Blockchain để xác minh tài sản và giao dịch, giúp minh bạch hóa việc phân phối tài sản. Chủ tịch Quốc hội nêu ví dụ, xây dựng hệ thống trực tuyến cho Hội nghị Chủ nợ ảo để giảm chi phí di chuyển.
“Tôi biết Tòa án cũng đã sử dụng nhiều công nghệ số và chuyển đổi số, nhưng chúng ta cần tiến xa hơn một bước nữa là sử dụng AI hoặc Blockchain để tích hợp công nghệ sâu hơn”, Chủ tịch Quốc hội gợi mở.
Thứ năm, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần mở rộng hài hòa với luật pháp quốc tế. Theo đó cần bổ sung quy định về phá sản xuyên biên giới để tham chiếu các công ước quốc tế, hỗ trợ doanh nghiệp nước ngoài. Đồng thời, tránh chồng chéo với Luật Doanh nghiệp 2020 và Bộ luật Dân sự 2015.
Cuối cùng, về vấn đề đánh giá tác động và theo dõi thực thi, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ nên thành lập một ủy ban giám sát thực thi trong 2-3 năm, thu thập phản hồi từ doanh nghiệp và Tòa án để điều chỉnh kịp thời.
“Mặc dù Luật này do Tòa án soạn thảo và Chính phủ chưa có ý kiến cụ thể, nhưng khi ra thực hiện thì vai trò của Chính phủ trong việc hướng dẫn và giám sát thực thi là hết sức quan trọng”, Chủ tịch Quốc nhấn mạnh.
Đối với tên gọi, đứng về phía Tòa án thì muốn sửa tên là Luật Phục hồi, Phá sản, nhưng trình ra Quốc hội thì hiện vẫn tên gọi cũ là Luật Phá sản (sửa đổi). Theo quan điểm cá nhân, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, tên Luật Phục hồi Phá sản sẽ phù hợp hơn.
Nhấn mạnh đây là luật chuyên ngành và khó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu kỹ các vấn đề đã đặt ra; tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp để hoàn thiện, đảm bảo Tòa án Nhân dân tối cao phải là cơ quan giải trình cuối cùng một cách thấu đáo, hợp lý trước khi Quốc hội bấm nút thông qua…