Bộ Quốc phòng đang xây dựng dự thảo Thông tư quy định việc lập, quản lý và chế độ lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội để lấy ý kiến các cơ quan, tổ chức, cá nhân.
Theo Bộ Quốc phòng cho biết, Luật Thi hành án hình sự số 53/2010/QH12 ngày 17/6/2010 không quy định các loại hồ sơ, tài liệu nào về thi hành án tử hình mà các cơ quan thi hành án hình sự, trại tạm giam có trách nhiệm phải thu thập; cũng như trình tự, thủ tục lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình.
Khắc phục những vấn đề còn chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn của Luật Thi hành án hình sự số 53/2010/QH12, Luật Thi hành án hình sự số 41/2019/QH14 quy định cụ thể những tài liệu phải thiết lập trong hồ sơ thi hành án tử hình đồng thời giao Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quy định việc lập, quản lý và chế độ lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội.
Do đó, việc ban hành Thông tư của Bộ Quốc phòng quy định việc lập, quản lý và chế độ lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội là cần thiết, đáp ứng yêu cầu của việc triển khai thực hiện Luật thi hành án hình sự năm 2019.
Cũng theo cơ quan chủ trì soạn thảo, việc xây dựng Thông tư được thực hiện theo các quy định của nhà nước và Bộ Quốc phòng về lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ; đảm bảo việc lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình đáp ứng yêu cầu nghiệp vụ trong Quân đội; lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan.
Cùng với đó, việc soạn thảo các nội dung Thông tư phải căn cứ vào thực tiễn công tác lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ nghiệp vụ thi hành án tử hình tại các cơ quan thi hành án hình sự, các trại tạm giam trong Quân đội; tiếp thu những kinh nghiệm của lực lượng Công an; và các quy định của Luật thi hành án hình sự năm 2019.
Dự thảo Thông tư gồm 3 chương, 11 điều, quy định việc lập, quản lý và chế độ lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội và áp dụng đối với cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng; cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu; trại tạm giam quân sự; cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng; cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan.
Việc lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình phải bảo đảm các nguyên tắc đó là: Tuân thủ các quy định của Nhà nước và Bộ Quốc phòng về lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ; việc quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ phải bảo đảm mục tiêu phục vụ có hiệu quả cho các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án tử hình; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân có liên quan.
Dự thảo Thông tư cũng quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội. Cụ thể đó là các hành vi chiếm đoạt, làm hư hỏng hoặc để mất hồ sơ, tài liệu; làm giả, sửa chữa, làm sai lệch nội dung tài liệu có trong hồ sơ; mua, bán, chuyển giao, tiêu hủy, sao, chụp trái phép hồ sơ, tài liệu.
Hành vi sử dụng hồ sơ, tài liệu vào mục đích xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp cơ quan, tổ chức và cá nhân; truy cập, sao chép, tiết lộ, gửi trái phép dữ liệu điện tử về hồ sơ; tạo ra, phát tán chương trình phầm mềm nhằm phá hoại việc quản lý hồ sơ, dữ liệu điện tử về hồ sơ.
Về hồ sơ thi hành án tử hình, gồm: Các loại tài liệu quy định tại khoản 1, Điều 80 Luật Thi hành án hình sự và tại Điều 10, Thông tư liên tịch số 02 ngày 14/10/2020 của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Y tế, Bộ Ngoại giao, TAND tối cao, VKSND tối cao quy định về việc phối hợp tổ chức thi hành án tử hình bằng hình thức tiêm thuốc độc.
Tài liệu điện tử là tập hợp dữ liệu chứa các thông tin cơ bản liên quan đến người có quyết định thi hành án tử hình được quy định tại khoản 2, Điều 8, Nghị định số 59/2020/NĐ-CP ngày 27/5/2020 của Chính phủ quy định cơ sở dữ liệu về thi hành án hình sự.
Về tổ chức, cá nhân có trách nhiệm lập, quản lý, lưu trữ hồ sơ thi hành án tử hình trong Quân đội gồm cơ quan lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ, tài liệu điện tử: Cơ quan quản lý thi hành án hình sự thuộc Bộ Quốc phòng; Cơ quan thi hành án hình sự cấp quân khu.
Cá nhân lập, quản lý, lưu giữ, bảo quản hồ sơ, tài liệu điện tử gồm: Trợ lý thi hành án hình sự; Nhân viên lưu trữ.
Ngoài ra, dự thảo Thông tư còn quy định cụ thể việc lập, quản lý hồ sơ, tài liệu điện tử thi hành án tử hình; về thời điểm lập, quản lý hồ sơ, tài liệu điện tử; thời điểm hồ sơ kết thúc.