(BVPL) - Tiến sĩ Doãn Mậu Diệp, Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Luật An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) đã được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 9 thông qua. Mặc dù, nội dung ATVSLĐ đã được Đảng và Nhà nước dành sự quan tâm từ rất sớm và được thể hiện trong rất nhiều Nghị định của Chính phủ, Bộ luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội nhưng đây là lần đầu tiên Quốc hội thông qua Luật ATVSLĐ với nhiều nội dung mới, có hiệu lực từ ngày 01/7/2016.
Nhiều điểm mới
Hiện nay, nước ta có khoảng 60% lực lượng lao động đang làm việc trong khu vực không có quan hệ lao động. Luật ATVSLĐ mở rộng phạm vi điều chỉnh của luật tới các đối tượng người lao động làm việc trong khu vực như: Mở rộng phạm vi điều chỉnh đối với tất cả các tổ chức, cá nhân có liên quan đến ATVSLĐ; mở rộng đối tượng áp dụng đối với người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động; Mở rộng chế độ chính sách đối với người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp... Lần đầu tiên Luật cũng quy định việc tham gia bảo hiểm tai nạn lao động theo hình thức tự nguyện của người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động.
Về các quyền, nghĩa vụ về ATVSLĐ của người sử dụng lao động, người lao động và các chủ thể khác: Nếu như trước đây, Bộ luật Lao động chỉ quy định về nghĩa vụ thì trong Luật ATVSLĐ, các quy định về quyền của người lao động, người sử dụng lao động đã được đề cập cụ thể và rõ nét. Đồng thời, Luật cũng quy định cụ thể quyền, trách nhiệm về ATVSLĐ của tổ chức công đoàn, Hội Nông dân Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các thành viên của mặt trận và các tổ chức xã hội khác.
Với sự gia tăng số doanh nghiệp trong nền kinh tế, đồng thời mở rộng đối tượng điều chỉnh sang khu vực không có quan hệ lao động, cùng với tiến trình công nghiệp hóa, đưa vào sử dụng máy móc, thiết bị mới, công tác thanh tra ATVSLĐ trở nên hết sức quan trọng. Luật ATVSLĐ đã quy định cụ thể: “Thanh tra ATVSLĐ là thanh tra chuyên ngành” và được tổ chức ở cấp Trung ương và cấp tỉnh.
Về phòng ngừa và giảm thiểu tổn thất do tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp, Luật đã có các quy định cụ thể và khuyến khích doanh nghiệp thực hiện các biện pháp đánh giá, phòng ngừa rủi ro, cải thiện điều kiện lao động và xây dựng văn hóa an toàn lao động tại nơi làm việc. Phương châm đảm bảo ATVSLĐ là các giải pháp phòng ngừa ít tốn kém hơn nhiều so với giải quyết hậu quả, xây dựng văn hóa an toàn tại doanh nghiệp cần nhấn mạnh hơn nhiều so với việc kêu gọi hỗ trợ nạn nhân khi tai nạn, bệnh nghề nghiệp xảy ra.
Không để luật chờ… nghị định
Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết, ngày 01/7/2016, Luật ATVSLĐ sẽ chính thức có hiệu lực, bởi vậy chúng ta cần phải khẩn trương xây dựng và hoàn thiện các văn bản hướng dẫn Luật ATVSLĐ. Khẩn trương xây dựng các thông tư hướng dẫn một số quy định cụ thể của Luật, Nghị định để đảm bảo Luật không chờ Nghị định, Nghị định không chờ thông tư, và khi Luật có hiệu lực, có thể thực hiện được ngay.
Cần tổ chức, triển khai sâu rộng công tác tuyên truyền, phổ biến Luật ATVSLĐ đến các đối tượng, chủ thể có liên quan. Công tác thông tin, tuyên truyền cần phải đổi mới theo hướng làm thay đổi cách nghĩ, cách làm của doanh nghiệp và người lao động, kể cả người có quan hệ lao động và người nằm ngoài quan hệ lao động đối với công tác ATVSLĐ.
Triển khai đồng bộ, thường xuyên các hoạt động ATVSLĐ được quy định trong Luật. Cần coi công tác ATVSLĐ là công việc của mọi ngày, mọi tháng; tháng 5 hàng năm là “Tháng hành động về an toàn, vệ sinh lao động” là đợt tập trung cao điểm để mọi doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân người lao động nâng cao nhận thức và hành động vì ATVSLĐ.
Thúc đẩy và đề cao vai trò đảm bảo quyền và trách nhiệm của tổ chức công đoàn, Hội nông dân Việt Nam, Mặt trận tổ quốc Việt Nam, các thành viên của mặt trận và các tổ chức xã hội khác trong việc thực hiện ATVSLĐ.
Cần bồi dưỡng, tập huấn, nâng cao năng lực, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, nhân sự làm công tác ATVSLĐ trong các cơ quan quản lý nhà nước; tăng cường áp dụng khoa học, công nghệ thông tin trong giải quyết một số công việc nhằm giảm bớt các thủ tục hành chính. Bên cạnh đó, cần tăng cường và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ATVSLĐ nhằm tranh thủ sự giúp đỡ kinh nghiệm, kiến thức, kỹ năng và có thêm nguồn lực để triển khai các hoạt động ATVSLĐ.
Trần Mai