leftcenterrightdel
 Ảnh minh họa. 

Theo Nghị định, những tài sản có thể được xác lập quyền sở hữu toàn dân bao gồm: tài sản bị tịch thu theo quy định pháp luật như: tang vật, phương tiện vi phạm hành chính, vật chứng vụ án hoặc tài sản bị tịch thu theo quy định pháp luật hình sự, tố tụng hình sự; bất động sản vô chủ không xác định được chủ sở hữu hoặc bị chủ sở hữu từ bỏ theo quy định của pháp luật dân sự; tài sản bị đánh rơi, bỏ quên không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không đến nhận; di sản không có người thừa kế theo quy định tại Bộ luật Dân sự; hàng hóa tồn đọng tại cảng, kho, bãi trong phạm vi hoạt động hải quan.

Bên cạnh đó, các tài sản do cá nhân, tổ chức tự nguyện chuyển giao quyền sở hữu cho Nhà nước Việt Nam, không thuộc các trường hợp đã quy định cụ thể khác trong Nghị định, cũng sẽ được xác lập quyền sở hữu toàn dân. Việc chuyển giao này được thực hiện thông qua các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ hoặc chính quyền địa phương tùy thuộc vào cơ quan quản lý của đơn vị tiếp nhận tài sản. Trường hợp tài sản được chuyển giao từ các chuyên gia, nhà thầu nước ngoài mà không xác định rõ đơn vị tiếp nhận, thì căn cứ vào cơ quan quản lý dự án (trung ương hoặc địa phương) để xác định cơ quan đại diện tiếp nhận.

Ngoài ra, tài sản của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chuyển giao không bồi hoàn cho Nhà nước sau khi kết thúc thời hạn hoạt động cũng thuộc diện này. Tương tự, các tài sản được đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) sẽ được chuyển giao theo các loại hợp đồng như BOT, BTO, BTL, BLT theo đúng quy định. Các tài sản bị chôn giấu, vùi lấp, chìm đắm trong lãnh thổ và vùng biển Việt Nam mà không xác định được chủ sở hữu tại thời điểm phát hiện cũng được đưa vào phạm vi điều chỉnh của Nghị định.

Nghị định yêu cầu việc xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản phải được lập thành văn bản, tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật và đảm bảo tôn trọng quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân có liên quan. Trong trường hợp cơ quan có thẩm quyền xác lập quyền sở hữu cũng đồng thời là cơ quan phê duyệt phương án xử lý tài sản, thì hai bước này có thể được thực hiện đồng thời thông qua một quyết định của người có thẩm quyền.

Việc xử lý tài sản thuộc quyền sở hữu toàn dân phải được thực hiện công khai, minh bạch. Mỗi phương án xử lý tài sản đều phải được lập đầy đủ và trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Mọi hành vi vi phạm trong quá trình này đều sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật.

Nghị định số 77/2025/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác tiếp nhận, quản lý và sử dụng tài sản công, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tài sản thuộc sở hữu toàn dân và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.

Công Ngọc