VKSND tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố 29 bị can trong vụ án xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thuận An (Tập đoàn Thuận An), tỉnh, thành phố: Hà Nội, Bắc Giang (cũ), Tuyên Quang (cũ), Bộ Giao thông Vận tải (cũ) và các đơn vị, địa phương liên quan.
Trong số 29 bị can, có 6 bị can thuộc UBND tỉnh, Ban QLDA tỉnh Bắc Giang (cũ), gồm: Lê Ô Pích (SN 1980, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang cũ) bị truy tố về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, quy định tại khoản 3 Điều 356 Bộ luật Hình sự.
    |
 |
Bị can Lê Ô Pích khi chưa bị khởi tố. |
5 bị can thuộc Ban QLDA tỉnh Bắc Giang, gồm: Nguyễn Văn Thạo (SN 1967, cựu Giám đốc Ban); Đàm Văn Cường (SN 1964, cựu Phó Giám đốc); Hoàng Thế Du (SN 1963, cựu Trưởng phòng QLDA giám sát công trình giao thông 2); Nguyễn Văn Toán (SN 1984, cựu Trưởng phòng Kỹ thuật – Tổng hợp); Nguyễn Đức Tuấn (SN 1987, cán bộ Phòng QLDA giám sát công trình giao thông 2), cùng bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại khoản 3 Điều 222 Bộ Luật Hình sự.
Dùng tiền bạc, quyền lực để chắp nối quan hệ
Theo cáo trạng, khi biết tỉnh Bắc Giang có chủ trương triển khai thực hiện Dự án cầu Đồng Việt, do có mối quan hệ thân thiết từ trước, Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thuận An đã đặt vấn đề nhờ Phạm Thái Hà - khi đó là Trợ lý Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội giới thiệu, tác động đến Dương Văn Thái (Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang cũ), nhờ giúp đỡ, tạo điều kiện cho Tập đoàn Thuận An được tham gia thi công Dự án cầu Đồng Việt.
Cuối tháng 12/2021, trong bữa cơm tối với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Giang tại Nhà Chủ tịch Quốc hội, Phạm Thái Hà giới thiệu Nguyễn Duy Hưng với Dương Văn Thái và nói Tập đoàn Thuận An là “đơn vị có năng lực, nhờ các anh quan tâm, xem xét cho Tập đoàn này tham gia Dự án cầu Đồng Việt”. Sau đó, Dương Văn Thái đã tác động đến Nguyễn Văn Thạo - Giám đốc Ban QLDA, tạo điều kiện cho Tập đoàn Thuận An.
Từ tháng 12/2021 đến 3/2022, Nguyễn Duy Hưng đã nhiều lần gặp Dương Văn Thái và Nguyễn Văn Thạo để xin chủ trương cho Tập đoàn Thuận An được tham gia thi công Dự án cầu Đồng Việt và được Thái và Thạo đồng ý cho Tập đoàn Thuận An là đầu mối đấu thầu, thi công Dự án.
Sau khi được lãnh đạo tỉnh và Ban QLDA Bắc Giang đồng ý cho Tập đoàn Thuận An là đầu mối đấu thầu, thi công Dự án cầu Đồng Việt, tháng 1/2022, Nguyễn Duy Hưng đã mời Trần Quang Việt - Tổng Giám đốc Công ty Trung Chính tham gia liên danh thi công Cầu Đồng Việt với Tập đoàn Thuận An và Công ty 168 Việt Nam. Các bên đồng ý thành lập liên danh và thống nhất giao cho Tập đoàn Thuận An là đầu mối làm việc với Chủ đầu tư.
Sau đó, Dương Văn Thái đã tác động đến Giám đốc Ban QLDA tỉnh Bắc Giang Nguyễn Văn Thạo và Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ô Pích - người phụ trách lĩnh vực đấu thầu để “bật đèn xanh” cho Tập đoàn Thuận An – đơn vị chủ chốt trong liên danh trúng Gói thầu số 07 thi công Dự án cầu Đồng Việt, trị giá hơn 1.132 tỉ đồng.
    |
 |
Bị can Phạm Thái Hà (trái) và một số bị can trong vụ án. |
Sửa thiết kế, chấm trước hồ sơ - "kịch bản" trúng thầu hoàn hảo
Dưới sự chỉ đạo từ cấp trên, Ban QLDA tỉnh Bắc Giang đã “mở cửa” từ khâu thiết kế, lập hồ sơ mời thầu cho đến việc thẩm định và chấm điểm Hồ sơ dự thầu của liên danh Tập đoàn Thuận An - Công ty Trung Chính - Công ty 168 Việt Nam. Nguyễn Văn Thạo đã chỉ đạo các cán bộ cung cấp hồ sơ thiết kế, dự toán cho Tập đoàn Thuận An trước thời điểm phát hành chính thức, để doanh nghiệp này chủ động nghiên cứu và điều chỉnh theo ý mình.
Công ty tư vấn A-ETC được yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung nhiều nội dung kỹ thuật theo yêu cầu từ phía Nguyễn Duy Hưng và đồng phạm, đặc biệt là tăng thời gian thực hiện hợp đồng và đưa thêm tiêu chí thi công cầu dây văng cấp I - tiêu chí này chỉ Tập đoàn Thuận An mới có hồ sơ giả mạo để đáp ứng.
Để đảm bảo thắng thầu, Nguyễn Duy Hưng còn chỉ đạo lập khống hợp đồng thi công cầu An Đông (Ninh Thuận), nhằm làm đẹp hồ sơ năng lực cho Tập đoàn Thuận An và liên danh, nhằm loại bỏ khả năng cạnh tranh từ các nhà thầu khác.
Một điểm đặc biệt nghiêm trọng nữa là, việc cán bộ Ban QLDA tỉnh Bắc Giang đã nhận hồ sơ dự thầu từ Tập đoàn Thuận An trước thời hạn nộp hồ sơ chính thức trên Hệ thống đấu thầu quốc gia. Sau đó, hồ sơ của Tập đoàn Thuận An được chấm điểm trước để đảm bảo chắc chắn trúng thầu, mặc dù quy trình bị đảo ngược.
Chi tiền... cảm ơn hàng chục tỉ đồng
Sau khi liên danh Tập đoàn Thuận An - Công ty Trung Chính - Công ty 168 Việt Nam trúng thầu, Tập đoàn Thuận An được chỉ định là đầu mối thi công, nắm vai trò chính và đứng ra nộp tiền “cơ chế” 3% giá trị gói thầu cho Ban QLDA tỉnh Bắc Giang. Để có nguồn chi trả, Hưng yêu cầu các nhà thầu phụ nộp thêm từ 7% đến 30% “phí ngoài hợp đồng”.
Theo cáo trạng, Nguyễn Duy Hưng đã thu tổng số hơn 92 tỉ đồng tiền phí ngoài hợp đồng của các nhà thầu, gồm: Công ty Trung Chính 22 tỉ đồng, Công ty 168 Việt Nam 10,3 tỉ đồng, Công ty Nam Anh 34,6 tỉ đồng và Công ty TAEC hơn 25,1 tỉ đồng. Ngoài ra, quá trình thi công, Hưng còn gửi giá 2 nhà cung cấp vật liệu đầu vào, thu hơn 4,8 tỉ đồng.
Sau mỗi lần tạm ứng, nghiệm thu, thanh toán, thu tiền ngoài hợp đồng, Nguyễn Duy Hưng chỉ đạo Trần Anh Quang - Tổng Giám đốc; Nguyễn Khắc Mẫn - Phó Tống giám đốc và các lãnh đạo, nhân viên Tập đoàn Thuận An cùng liên danh 6 lần đưa cho Nguyễn Văn Thạo tổng số tiền 11 tỉ đồng. Sau khi nhận tiền, Nguyễn Văn Thạo đưa cho Lê Ô Pích tổng số 3 tỉ đồng, hưởng lợi cá nhân 8 tỉ đồng.
Đối với Đàm Văn Cường, Phó Giám đốc Ban QLDA nhận 3,75 tỉ đồng từ liên danh nhà thầu. Cường dùng 1,3 tỉ đồng để chia cho các cá nhân trong Ban QLDA, trong đó có: Hoàng Thế Du, Nguyễn Văn Toán,… số còn lại 2,45 tỉ đồng, Cường hưởng lợi cá nhân.
Ngoài ra, Nguyễn Duy Hưng còn đưa cho Lê Ô Pích số tiền 1 tỉ đồng để cảm ơn và nhờ Pích tiếp tục quan tâm, giúp đỡ; đưa cho Phạm Thái Hà số tiền 750 triệu đồng, dưới hình thức “biếu lễ, tết”.
Cáo trạng xác định, hành vi gian dối, thông đồng để trúng thầu của Nguyễn Duy Hưng và các đồng phạm tại Ban QLDA tỉnh Bắc Giang và các lãnh đạo địa phương đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước hơn 96,8 tỉ đồng.
Vụ việc sai phạm tại Ban QLDA tỉnh Bắc Giang cho thấy vai trò “chống lưng” của những cán bộ cấp cao đã biến quy trình đấu thầu trở thành "sân chơi" riêng cho doanh nghiệp quen biết - vụ việc là minh chứng điển hình của “lợi ích nhóm”.
Quá trình điều tra, truy tố, các bị can đã khai nhận hành vi phạm tội, lời khai phù hợp với tài liệu, chứng cứ có trong hồ sơ vụ án. Nhóm bị can tại Ban QLDA tỉnh Bắc Giang đã nộp tiền khắc phục hậu quả vụ án, gồm: Lê Ô Pích nộp 4 tỉ đồng; Nguyễn Văn Thạo nộp 8 tỉ đồng; Đàm Văn Cường nộp 2,45 tỉ đồng; Hoàng Thế Du nộp 500 triệu đồng; Nguyễn Văn Toán nộp 300 triệu đồng.