Theo hồ sơ vụ án, Y Pha Êban (SN 2000, trú tại buôn Niêng 2, xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk) là người chưa được cấp giấy phép lái xe hạng A4 theo quy định của pháp luật. Vào khoảng 5h30’ ngày 12/4/2019, Y Pha Êban điều khiển xe máy kéo (xe công nông, xe máy cày tay) chở củ mì tươi đi từ buôn Ngô A, xã Hòa Phong đi xã Cư Pui (huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk). Thời điểm này, trên thùng xe có Y Út Bkrông (SN 2009) và Y Choai Niê (SN 2010, cùng trú tại buôn Ngô A, xã Hòa Phong, huyện Krông Bông).
Khi đi đến đoạn đường xuống dốc, Y Pha Êban không làm chủ được phương tiện nên cắt nhầm bộ phận chuyển hướng sang bên phải của xe máy kéo, khiến xe lao sang phần đường bên trái và rớt vào lề đường lật nghiêng sang trái. Lúc này, Y Choai Niê rơi khỏi thùng xe máy kéo vào gốc cây cao bên lề đường, bị phần thùng xe máy kéo đè lên người và kẹp vào gốc cây cao su bên lề đường làm Y Choai Niê tử vong tại chỗ.
    |
 |
| Một vụ tai nạn xe máy kéo (công nông) làm 7 người bị thương. |
Tại Bản án hình sự sơ thẩm số 23/2019/HSST, ngày 23/10/2019 của TAND huyện Krông Bông, đã tuyên bố bị cáo Y Pha Êban phạm tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo điểm a khoản 1 Điều 260 BLHS, xử phạt bị cáo Y Pha Êban 1 năm tù, nhưng cho hưởng án treo.
Quá trình kiểm sát bản án, VKSND tỉnh Đắk Lắk xét thấy, việc bản án sơ thẩm xét xử bị cáo Y Pha Êban về Tội “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” là có căn cứ, đúng người và đúng tội.
Tuy nhiên, bản án sơ thẩm căn cứ vào Công văn số 707/SGTVT-QLVT,PT&NL ngày 27/5/2019 của Sở Giao thông Vận tải tỉnh Đắk Lắk cho rằng, việc chiếc xe máy kéo đã được lắp đặt thêm hệ thống truyền lực chính ở rơ-mooc không theo quy định của Nhà nước, nên không xác định thuộc loại xe gì, vì vậy không thể xác định được loại giấy phép lái xe để điều khiển phương tiện là không có cơ sở.
Bởi lẽ, về bản chất, chiếc xe bị cáo Y Pha Êban điều khiển gây tai nạn vào ngày 12/4/2019 là chiếc xe máy kéo được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp hoặc vận chuyển hàng hóa ở nông thôn. Việc chiếc xe đã được lắp thêm hệ thống truyền lực ở rơ-moóc không làm thay đổi bản chất của chiếc xe.
Căn cứ theo khoản 3 Điều 3 và mục 4 Điều 16 Thông tư số 12 ngày 15/4/2017 của Bộ Giao thông Vận tải, thì hạng giấy phép lái xe A4 được cấp cho người lái xe để điều khiển các loại máy kéo nhỏ có trọng tải đến 1000 kg. Do đó, hành vi điều khiển xe máy kéo không có giấy phép lái xe của bị cáo Y Pha Êban phải bị xử lý theo điểm a khoản 2 Điều 260 BLHS mới đúng. Thế nhưng, do áp dụng pháp luật không đúng, nên mức hình phạt 1 năm tù, nhưng cho hưởng án treo mà Tòa án cấp sơ thẩm đã tuyên đối với bị cáo Y Pha Êban là nhẹ, chưa thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật.
Từ những phân tích nêu trên, mới đây, VKSND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành Quyết định số 33/QĐ-VKS-P7, kháng nghị một phần Bản án hình sự sơ thẩm số 23/2019/HSST ngày 23/10/2019 của TAND huyện Krông Bông về việc áp dụng pháp luật và phần hình phạt đối với bị cáo Y Pha Êban. Đề nghị TAND tỉnh Đắk Lắk xét xử vụ án theo thủ tục phúc thẩm để sửa bản án nêu trên, theo hướng áp dụng tình tiết định khung “Không có giấy phép lái xe theo quy định”, quy định tại điểm a khoản 2 Điều 260 BLHS để xét xử và tăng mức hình phạt tù đối với bị cáo Y Pha Êban.