Giữ cương vị Phó Viện trưởng VKSND TP. Cao Lãnh từ năm 2016 đến nay, Kiểm sát viên Ngô Văn Lượng (SN 1974) đã khẳng định được trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và bản lĩnh kiểm sát của mình dù ở cương vị là người lãnh đạo hay vai trò Kiểm sát viên trực tiếp kiểm sát điều tra, thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử án hình sự. 

leftcenterrightdel
Phó Viện trưởng VKSND TP. Cao Lãnh Ngô Văn Lượng. 

Thế nhưng ít ai biết, để có được thành công và sự tín nhiệm như hiện tại, anh đã phải cố gắng vươn lên từ cuộc sống khó khăn. Anh sinh ra và lớn lên ở vùng đất sình lầy thuộc xã Bình Hàng Trung, huyện Cao Lãnh. Gia đình anh đông anh em, những năm đất nước hoà bình vừa lập lại, gia đình anh rất khó khăn - thế nhưng, chẳng quản ngại gian khó, cậu học trò Ngô Văn Lượng ngày ấy vẫn cần mẫn theo đuổi con chữ, đến năm cấp 3 (THPT ngày nay). Vì không có điều kiện thi vào những trường Đại học lớn nên đầu năm 1993 anh tham gia học lớp Đại học luật, của trường Đại học tổng hợp thành phố Hồ Chí Minh (nay là Đại học luật TP. HCM) mở tại Đồng Tháp. Khi ra trường, anh về công tác tại VKSND huyện Tháp Mười. Đến năm 2010, anh được luân chuyển về VKSND huyện Cao Lãnh, năm 2016 được bổ nhiệm Phó Viện trưởng và luân chuyển về VKSND TP. Cao Lãnh.

Những năm tháng trước đây, anh Ngô Văn Lượng không có điều kiện học ngoại ngữ nhưng kể từ khi vào Ngành, anh luôn cố gắng dành thời gian để nâng cao kiến thức ngoại ngữ bằng việc theo học tại các trung tâm và học trên mạng internet. Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng cho biết, trước đây, anh học văn bằng hai ngôn ngữ Anh tại Đại học Đồng Tháp nhưng vì công việc cơ quan và đi làm thêm kiếm kế sinh nhai nên không có thời gian tham gia, nay anh chuyển sang học trực tuyến văn bằng hai ngôn ngữ Anh để làm cơ sở cho việc nghiên cứu sinh.

Một trong những điểm nổi bật nhất của Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng là sự chịu khó, đam mê học hỏi và nghiên cứu khoa học. Anh luôn tìm tòi, suy nghĩ và hiến kế để làm tốt hơn nữa công tác chuyên môn và quản lý, điều hành. Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng cho biết, với hệ thống văn bản pháp luật tản mạn, bản thân anh đã đưa ra nhiều giải pháp để giúp cho việc tra cứu được dễ dàng, khoa học. Năm 2018, anh xây dựng 2 giải pháp thi đua của đơn vị, được Hội đồng thi đua VKSND tỉnh công nhận. Anh Lượng cho rằng, trong công việc kiểm sát phải thận trọng, đặc biệt là việc truy tố người phạm tội. Những năm làm nghiệp vụ kiểm sát có nhiều vụ án, dù còn có quan điểm khác nhau giữa các ngành, các cấp nhưng anh và các Kiểm sát viên đã bảo vệ được quan điểm đúng, bảo đảm pháp luật được thực thi nghiêm chỉnh.

leftcenterrightdel
VKSND TP. Cao Lãnh và Thanh tra TP. Cao Lãnh tổ chức Lễ ký kết Quy chế phối hợp công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật. 

Anh Lượng nhớ lại, một vụ án điển hình khi thực hành quyền công tố là vụ án Nguyên Thanh Sơn cùng đồng bọn phạm tội xảy ra năm 2015. Trong quá trình thực hành quyền công tố tại Tòa, Thư ký tòa ghi vào bút ký phiên tòa không đúng với kết quả thẩm vấn từ “Bắt” thay bằng từ “ Tìm” dẫn đến kết quả quyết định 4 bị cáo có tội hoặc không. Nhưng với sự thận trọng, kỹ lưỡng, cá nhân anh ngoài việc ghi diễn biến tại phiên tòa còn ghi âm lại nội dung diễn biến tại phiên tòa. Vì thế, đó là chứng cứ xác thực để giúp HĐXX tuyên vụ án có căn cứ, đúng pháp luật. 

Liên quan đến sáng kiến giải pháp: Thiết lập quản lý văn bản quy phạm pháp luật phục vụ cho công tác nghiệp vụ hình sự (1 trong 2 giải pháp thi đua đã được VKSND tỉnh công nhận), Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng cho biết: Pháp luật hình sự (Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017) có nhiều quy định mới chưa có hướng dẫn thi hành, nhiều quy định tuy được ban hành từ lâu nhưng chưa có hướng dẫn hay những trường hợp có hướng dẫn thì quy định tản mạn, chưa được hệ thống hóa. Trước yêu cầu của công tác, cần phải kịp thời xử lý những tình huống phát sinh, tăng cường trách nhiệm của cán bộ, KSV trong khi mỗi cá nhân phải xử lý nhiều công việc, văn bản quy định của pháp luật ngày càng nhiều, nhiều văn bản hướng dẫn của các ngành, các cấp khác nhau. Để tìm ra văn bản hướng dẫn sẽ khó khăn, nếu không hệ thống hóa và cập nhật kịp thời, không xác định được hiệu lực của văn bản. Do đó, thực hiện việc thiết lập quản lý văn bản quy phạm pháp luật hình sự phục vụ công tác nghiệp vụ chuyên môn là rất cần thiết nên anh đã chọn xây dựng giải pháp thi đua này.

Về việc thiết lập file văn bản đối với từng KSV, Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng nêu ví dụ, để hướng dẫn, thiết lập file văn bản Bộ luật Hình sự kèm theo văn bản hướng dẫn thi hành. Trước hết người tra cứu phải tải các văn bản quy phạm pháp luật thành 1 file, được phân chia theo giá trị pháp lý của văn bản (Bộ luật Hình sự, Nghị quyết của Hội đồng thẩm phán, Nghị định; Thông tư liên tịch, thông tư, công văn, thông báo rút kinh nghiệm, Quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm...) liên quan đến lĩnh vực hình sự và tiến hành làm mục lục tự động. Từ mục lục này có thể xem từng điều luật cũng như từng văn bản một cách nhanh chóng và dễ dàng. Khi có văn bản quy phạm pháp luật hay hướng dẫn nghiệp vụ, thông báo rút kinh nghiệm, các bản án, quyết định giám đốc thẩm… liên quan đến lĩnh vực hình sự thì kịp thời chèn vào file để so sánh với chỉ dẫn đang thi hành và tùy trường hợp ghi chú hay loại bỏ những văn bản hết hiệu lực.

Nếu phát sinh tình huống liên quan đến quy định của pháp luật hình sự thì chỉ cần vào ngay điều luật, chúng ta sẽ biết được điều luật hay từng ý của điều luật đã được hướng dẫn, chỉ dẫn tại văn bản pháp luật nào, những thiếu sót trong quá trình vận dụng qua các thông báo rút kinh nghiệm, quyết định giám đốc thẩm, tái thẩm, những vấn đề đang vướng mắc và khó khăn trong vận dụng… chỉ cần một cái click chuột chúng ta sẽ xem được ngay văn bản hướng dẫn mà chúng ta cần nghiên cứu.

Việc sử dụng file văn bản có thể xem trên điện thoại, máy tính, chúng ta có thể xem bất cứ thời điểm nào. Nếu cần thiết, chúng ta có thể in ra thành quyển và đem theo khi thực hiện nhiệm vụ. Chỉ cần một quyển này chúng ta có thể xử lý cơ bản nghiệp vụ chung trong việc áp dụng Bộ luật Hình sự.

Giải pháp chuyên đề do tôi xây dựng được áp dụng thực hiện còn mới mẻ, dựa trên nghiên cứu khoa học của cá nhân khi thực hiện việc chú dẫn làm luận văn thạc sĩ và viết báo khoa học về ngành luật. Hiện nay, có nhiều sách hướng dẫn thi hành Bộ luật Hình sự với trường hợp chỉ dẫn văn bản kèm theo. Tuy nhiên, nhiều sách chỉ dẫn không đầy đủ, chưa kịp thời, chưa khoa học, chưa sát với yêu cầu thực tiễn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm sát hiện nay, đặc biệt là việc chưa đưa các hướng dẫn, công văn, thông báo rút kinh nghiệm của Ngành vào các tư liệu này - anh Lượng chia sẻ.

Nói về những hữu ích thực tế khi ứng dụng giải pháp công nghệ trên vào nhiệm vụ kiểm sát, Phó Viện trưởng Ngô Văn Lượng khẳng định: Với cách làm trên đã đem lại hiệu quả tích cực, cụ thể, kịp thời xử lý tình huống phát sinh về nghiệp vụ có liên quan đến quy định của pháp luật hình sự. Người nghiên cứu chỉ cần vào quy định đó, sẽ nắm được hướng dẫn thi hành cũng như thông tin về những trường hợp đang vướng mắc trong thực tiễn để góp phần trao đổi nghiệp vụ trong việc triển khai thi hành Bộ luật Hình sự.

Qua việc ứng dụng này, tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong công tác chỉ đạo, điều hành bộ phận hình sự của cơ quan, ứng dụng cũng thể hiện được bộ phận hình sự của đơn vị thực hiện đạt kết quả công tác chuyên môn của năm như thế nào.

Dưới góc độ nghiên cứu và ứng dụng của bản thân, tôi thấy rằng giải pháp này rất hữu ích. Hiện tại sáng kiến giải pháp này cơ bản đã hoàn thành ứng dụng với Bộ luật hình sự, Luật thi hành tạm giữ, tạm giam, trong thời gian tới, sẽ tiếp tục ứng dụng để thực hiện đối với Bộ luật tố tụng hình sự, Bộ luật tố tụng dân sự, Luật dân sự để cùng chia sẻ với đồng nghiệp trong Ngành. 

Hoa Việt