Kiểm sát 100% tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố 

Đối với các vụ án liên quan đến tham nhũng: từ năm 2013 đến nay, Viện kiểm sát hai cấp thực hiện kiểm sát 100% tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, trong đó, kiểm sát 104/107 tin đã giải quyết (tỉ lệ giải quyết đạt 97,2%); kiểm sát điều tra 66 vụ/132 bị can, đã kết thúc điều tra 60 vụ/121 bị can; tỉ lệ kết thúc đạt 91% (trong đó, kết thúc điều tra, đề nghị truy tố 55 vụ/114 bị can; đạt tỉ lệ 91,67% về số án; 94,2% về số bị can đã giải quyết); đã truy tố 54 vụ/105 bị can, tỉ lệ truy tố chuyển Tòa án để xét xử theo thẩm quyền đạt 98,2%; kiểm sát xét xử 57 vụ/109 bị cáo, trong đó đã xét xử xong 56 vụ/105 bị cáo, đạt tỉ lệ 98,2%.

Các trường hợp Viện kiểm sát truy tố đều bảo đảm có căn cứ, đúng pháp luật; không xảy ra trường hợp Tòa án tuyên vô tội. Bảo đảm mọi hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm xảy ra trên địa bàn tỉnh phải được phát hiện, tiếp nhận đầy đủ, giải quyết kịp thời theo quy định của pháp luật; đồng thời nâng cao hiệu quả công tác giám sát trong hoạt động phát hiện, giải quyết nguồn tin tội phạm của các Cơ quan điều tra, cơ quan tiến hành một số hoạt động điều tra, cơ quan quản lý Nhà nước… 

leftcenterrightdel
Quang cảnh lễ ký Quy chế phối hợp tại VKSND tỉnh Bắc Giang. 

Qua công tác kiểm sát, Viện kiểm sát hai cấp đã ban hành 86 bản Yêu cầu kiểm tra, xác minh tin báo; ban hành 70 bản Yêu cầu điều tra vụ án; 01 Yêu cầu khởi tố vụ án hình sự (đã được Cơ quan điều tra cùng cấp chấp nhận, khởi tố vụ án theo yêu cầu của Viện kiểm sát). Chất lượng các bản Yêu cầu kiểm tra, xác minh; Yêu cầu điều tra đều bảo đảm rõ ràng, cụ thể những vấn đề cần điều tra, chứng cứ, tài liệu cần thu thập, nội dung bản yêu cầu điều tra toàn diện, đầy đủ, triệt để, giúp cho việc điều tra đi đúng hướng, phục vụ tốt hoạt động truy tố, xét xử.

Do đó, 100% các Yêu cầu kiểm tra xác minh tin báo; Yêu cầu điều tra đều được Cơ quan điều tra cùng cấp chấp nhận và thực hiện nghiêm túc. Hàng tháng, Điều tra viên và Kiểm sát viên tiến hành đối chiếu việc thực hiện Yêu cầu điều tra để thống nhất quan điểm, đường lối xử lý vụ án, bảo đảm có căn cứ, đúng pháp luật. 

Tích cực, chủ động phối hợp thu hồi tài sản do tham nhũng

Qua công tác giải quyết các vụ, việc tham nhũng, chức vụ, VKSND hai cấp tỉnh Bắc Giang đã tích cực, chủ động phối hợp trong việc thu hồi tài sản tham nhũng, đạt được những kết quả khích lệ. Cụ thể: Tổng số tiền thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra là 79.714 triệu đồng; Đã thu hồi được để trả cho chủ sở hữu, sung quỹ Nhà nước là 12.875 triệu đồng (đạt 16,15%), trong đó ,Viện kiểm sát phối hợp với Cơ quan điều tra cùng cấp vận động, tuyên truyền cho bị can và gia đình thực hiện tốt nghĩa vụ khắc phục và nộp lại tổng số tiền 11.918 triệu đồng (chiếm 92,57%  số tài sản đã thu hồi); Viện kiểm sát trực tiếp thu hồi trong giai đoạn truy tố 957 triệu đồng (chiếm 7,4% số tài sản đã thu hồi).

Điển hình là vụ án Nguyễn Thị Thu Th. phạm tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” (vụ án thuộc diện theo dõi, chỉ đạo, đôn đốc xử lý của Thường trực Tỉnh ủy và Ban Nội chính tỉnh): Nguyễn Thị Thu Th. là Giao dịch viên Phòng Giao dịch Lục Nam thuộc Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương chi nhánh Bắc Giang (viết tắt là VietinBank Bắc Giang), sau đó được điều động về làm Giao dịch viên độc lập Phòng Kế toán thuộc VietinBank Bắc Giang. Lợi dụng chức trách, nhiệm vụ được giao tại hai đơn vị này, Th. đã rút tiền từ tài khoản tiền gửi tiết kiệm của 31 khách hàng tại VietinBank Bắc Giang, với tổng số 44 sổ/thẻ tiết kiệm và tiền trong tài khoản thanh toán của 01 khách hàng với tổng số tiền là 21.109.046.589 đồng. 

leftcenterrightdel
Trưởng phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự về kinh tế, chức vụ Nguyễn Văn Vĩnh thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử tại một phiên toà hình sự. 

Đây là vụ án tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, số tiền bị chiếm đoạt là rất lớn; hành vi phạm tội kéo dài trong nhiều năm mới bị phát hiện (2012-2016), liên quan đến nhiều đối tượng, trong đó có cả những người có chức vụ, quyền hạn, thủ đoạn phạm tội hết sức tinh vi, được che giấu kỹ. Quá trình điều tra ban đầu, các đối tượng có liên quan là người có chức vụ, nhiệm vụ nhất định trong Vietinbank Bắc Giang (Giao dịch viên, Kiểm soát viên, Kế toán viên, Lãnh đạo phụ trách) đều không thừa nhận việc có thiếu sót trong quy trình nghiệp vụ kế toán, tạo kẽ hở để Th. có thể thực hiện hành vi phạm tội trong suốt một thời gian dài mới bị phát hiện. Do đó, quá trình kiểm sát điều tra vụ án, Kiểm sát viên đã chủ động phối hợp và trực tiếp cùng Điều tra viên xét hỏi, đấu tranh để thu thập các chứng cứ chứng minh việc Th. lợi dụng chức vụ được giao tại Ngân hàng; làm rõ từng chi tiết, cách thức nhận - gửi - rút tiền tiết kiệm; quản lý thẻ tiết kiệm... và các tài liệu, chứng cứ để đánh giá, xác định rõ hành vi phạm tội của Th.. Mặt khác, Kiểm sát viên tác động đến gia đình Th. để khắc phục một phần hậu quả của vụ án, trả lại cho Ngân hàng và các bị hại (được hơn 4 tỉ đồng).

Tại phiên tòa, Kiểm sát viên giữ quyền công tố đã thể hiện được sự sắc bén, xét hỏi đúng trọng tâm và toàn diện để làm rõ thêm hành vi phạm tội của các bị cáo; củng cố chặt chẽ chứng cứ buộc tội… Trên cơ sở những lập luận đầy thuyết phục, đánh giá chính xác vai trò, tính chất, mức độ hành vi phạm tội của đại diện VKS đối với bị cáo cùng những tài liệu, chứng cứ, Tòa án đã chấp nhận toàn bộ đề nghị của Viện kiểm sát, tuyên bố bị cáo Nguyễn Thị Thu Th. phạm tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản” và xử phạt Th. mức án tù chung thân.

Hay trong vụ án Nguyễn Thị Thu H. (Kế toán trưởng Công ty TNHH Wonjin Vina) bị khởi tố về tội “Tham ô tài sản”, đã xác định được: Từ năm 2017 đến nay (chủ yếu là từ năm 2018 đến nay), bằng việc mua hóa đơn khống để lập chứng từ chuyển tiền thanh toán hàng hóa từ tài khoản của công ty, H. đã chiếm đoạt của Công ty 15,5 tỉ đồng. Sau khi hành vi bị phát hiện, khởi tố, H. đã tự nguyện nộp lại số tiền 1.000.000.000 đồng để khắc phục hậu quả… (hiện vụ án đang tiếp tục được mở rộng điều tra để xử lý các đối tượng có liên quan).

Kiến nghị các giải pháp khắc phục, phòng ngừa 

Qua công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết các vụ án hình sự về tham nhũng, VKSND hai cấp tỉnh Bắc Giang đã phát hiện được nhiều vi phạm của Cơ quan điều tra hai cấp, ban hành 5 văn bản kiến nghị, yêu cầu Cơ quan điều tra xử lý cán bộ, Điều tra viên có vi phạm; khắc phục, sửa chữa vi phạm, thiếu sót trong quá trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong công tác giám định tư pháp và nhiều văn bản đôn đốc Cơ quan điều tra đẩy nhanh tiến độ điều tra vụ án; ban hành 5 văn bản kiến nghị vi phạm đối với các cơ quan hữu quan trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ để có giải pháp sửa chữa, khắc phục vi phạm, tránh vi phạm tương tự tiếp diễn...

Viện kiểm sát đã tổ chức nhiều phiên tòa rút kinh nghiệm; tổ chức Hội nghị truyền hình trực tuyến chuyên đề “Thực trạng, giải pháp nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra án tham nhũng, chức vụ; thu hồi tài sản tham nhũng; khắc phục tình trạng giải quyết kéo dài, trả hồ sơ điều tra bổ sung nhiều lần”; trong đó đề ra nhiều giải pháp có hiệu quả, hạn chế thấp nhất tình trạng phải trả hồ sơ để điều tra bổ sung, 100% các vụ án Tòa án trả hồ sơ đều không có lỗi của Viện kiểm sát.

Ngày 23/9/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang đã có Quyết định số 1909/QĐ-UBND, tặng Bằng khen cho VKSND tỉnh Bắc Giang và cá nhân đồng chí Nguyễn Văn Vĩnh - Trưởng phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự về kinh tế, chức vụ do đã có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2013 - 2020.

Trước năm 2020, Phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án hình sự về kinh tế - chức vụ và cá nhân đồng chí Nguyễn Văn Vĩnh, Trưởng phòng cũng từng được Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang tặng Bằng khen trong công tác phòng, chống tham nhũng; tập thể Phòng được Viện trưởng VKSND tối cao tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống tham nhũng (năm 2018).


Trưởng Phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử án hình sự về kinh tế, chức vụ, VKSND tỉnh Bắc Giang Nguyễn Văn Vĩnh chia sẻ: Do đặc thù của loại án tham nhũng, chức vụ, VKS hai cấp đặc biệt chú trọng đến kỹ năng, chất lượng Yêu cầu kiểm tra xác minh, Yêu cầu điều tra, phải bảo đảm kịp thời, mang tính định hướng điều tra; Kịp thời yêu cầu CQĐT có biện pháp xác định tài sản của các đối tượng bị tố giác, bị khởi tố để kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, không để các đối tượng có thời gian tẩu tán tài sản. Đồng thời, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động các đối tượng phạm tội và người thân của họ tự nguyện nộp lại tài sản đã chiếm đoạt…


Huệ Anh