Dấu ấn nữ Kiểm sát viên

Tôi ấp ủ được viết về chị đã lâu, bởi từ đáy lòng, tôi luôn hướng về chị với tình cảm trân trọng, ngưỡng mộ trước những kiến thức nghiệp vụ vững vàng, lối sống, tâm hồn sâu sắc của chị. Với chúng tôi, những đồng nghiệp hay cộng sự từng tiếp xúc, đều có chung cảm nhận, chị là người có tâm và có tầm…

Đó là Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh – Phó Trưởng phòng 3, Vụ Kiểm sát tạm giữ, tạm giam và Thi hành án hình sự (Vụ 8), VKSND tối cao. 

Nữ Kiểm sát viên mẫu mực 

Gần 20 năm gắn bó với ngành Kiểm sát, chị có hơn 15 năm kinh nghiệm với bề đày thành tích trong công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự. Điểm lại quãng thời gian cống hiến cho Ngành của chị thật đáng kính nể: Hàng năm, chị đều được tặng Bằng khen của Viện trưởng VKSND tối cao về thành tích trong công tác chuyên môn. Cá biệt, có những năm, chị liên tục được tập thể Lãnh đạo đơn vị đề xuất Hội đồng thi đua Ngành xét tặng Bằng khen của Viện trưởng VKSND tối cao về những thành tích ở nhiều lĩnh vực.

Dù ở vị trí tham mưu hay trong công tác trực tiếp, chị đều hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ được giao. Trách nhiệm cao trong công tác chuyên môn, hòa nhã trong cuộc sống, vì vậy, chị luôn được bạn bè, đồng nghiệp quý mến, nể trọng. Do đó, chị liên tục được Lãnh đạo Vụ 8 và Lãnh đạo VKSND tối cao phụ trách đơn vị, tin tưởng giao phó những trọng trách khó khăn, yêu cầu cao về chuyên môn. 

Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh kiểm sát trực tiếp tại Trại giam Hoàng Tiến (Bộ Công an).

Mới đây, chị đã được bình chọn là gương điển hình tiên tiến trong 5 năm (2015 – 2020). Khi tên chị được vinh danh trước Hội đồng thi đua ngành Kiểm sát là niềm vui vỡ òa xen lẫn niềm tự hào của người thân và đồng nghiệp. 5 năm qua, chị đã được tặng thưởng 10 Bằng khen các loại như: Viện trưởng VKSND tối cao công nhận danh hiệu Chiến sĩ thi đua cơ sở, Công đoàn Viên chức Việt Nam khen thưởng về nhiều năm đạt thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; thành tích xuất sắc trong công tác đặc xá; năm 2019, được Bộ trưởng Bộ Công an khen tặng có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng Luật Thi hành án hình sự,… Mặc dù vậy, chia sẻ với chúng tôi, chị khiêm tốn: “Tôi nhận thức đây là niềm vinh dự, đồng thời cũng là những dấu mốc trách nhiệm để tôi tiếp tục cố gắng hơn nữa, không phụ sự tin tưởng, giúp đỡ của các thế hệ lãnh đạo và anh chị em toàn đơn vị”.

Nói ít, tập trung nhiều vào công việc, nhưng đồng nghiệp, bạn bè thân với chị đều biết, dấu ấn Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh để lại trong quá trình gần 20 năm công tác ở VKSND tối cao, 15 năm gắn với công tác kiểm sát thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự nói riêng rất đậm nét. Trong nhận thức, chị luôn xác định được vai trò, trách nhiệm và tầm quan trọng của công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự,  từ đó để định hướng hành động và nghiên cứu, tìm hiểu chuyên sâu tham mưu thực hiện nhiệm vụ một cách khoa học và hiệu quả. Với các nhiệm vụ công tác gấp và mới theo từng thời kỳ, chị luôn là lựa chọn đặc biệt của Lãnh đạo Vụ và Phó Viện trưởng phụ trách đơn vị. 15 năm làm công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, chị đã nhiều lần tham gia với vai trò là thư ký công tác đặc xá, tham mưu, giúp việc cho thành viên Hội đồng tư vấn đặc xá, đến nay, mỗi khi nhắc đến chị, đại diện ngành bạn đều dành những đánh giá tích cực về năng lực của chị, về những đóng góp của chị đối với thành công của mỗi đợt xét đặc xá có chị tham gia. 

Có lẽ ít người biết, chị là người trực tiếp xây dựng chuyên đề tập huấn về kiểm sát tha tù trước thời hạn có điều kiện (một chế định hình sự mới trong BLHS năm 2015) và kiểm sát thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh, những nội dung vẫn còn nhiều vướng mắc, bị bỏ ngỏ do thiếu hành lang pháp lý trong thời gian qua. Tài liệu hướng dẫn này đã cung cấp những kiến thức nghiệp vụ quan trọng, góp phần giúp các đơn vị làm nhiệm vụ kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự VKSND các cấp tham khảo, áp dụng, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát của đơn vị mình. Không những thế, nhiều năm qua, chị đã tham mưu giúp Lãnh đạo Vụ 8 xây dựng, ban hành các Chương trình, Kế hoạch công tác hàng năm của đơn vị, xây dựng các loại báo cáo tổng hợp, báo cáo tình hình vi phạm pháp luật, phục vụ báo cáo của Viện trưởng trước các kỳ họp Quốc hội; Báo cáo tổng kết thực tiễn thực hiện BLHS 1999, BLTTHS 2003, Luật tổ chức VKSND năm 2002 và chỉnh lý Dự án Luật THAHS năm 2019. 

Một số hình ảnh Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh kiểm sát trực tiếp tại Trại giam Sông Cái, Bộ Công an đã tiến hành kiểm tra nơi ăn, ở; gặp hỏi về việc thực hiện chế độ chính sách cho phạm nhân…

Bất kỳ nhiệm vụ nào được giao, chị đều miệt mài nghiên cứu, tìm tòi, từ các căn cứ pháp luật đến thực tiễn thi hành, ghi nhận những vướng mắc, hạn chế để báo cáo, tham mưu Lãnh đạo đơn vị kiến nghị sửa đổi kịp thời, bảo đảm phù hợp với đặc thù của Ngành, góp phần nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác chuyên môn.

Không phụ những nỗ lực của chị, nhiều nội dung do chị tham mưu, đề xuất đã được các Tổ Biên tập, Ban soạn thảo tiếp thu, chỉnh lý trong Luật Tổ chức VKSND 2014, BLTTHS năm 2015 và Luật Thi hành án hình sự năm 2019, nhất là các nội dung liên quan đến công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự. Bên cạnh đó, với tư cách là Thành viên Tổ Biên tập dự thảo Nghị định hướng dẫn một số điều của Luật Thi hành án hình sự năm 2019 do Bộ Công an chủ trì, những nội dung chị trực tiếp góp ý và chỉnh lý đã được Ngành bạn đánh giá cao, ghi nhận và tiếp thu đầy đủ. 

Trong 2 năm, kể từ khi được điều động về công tác tại Phòng nghiệp vụ kiểm sát thi hành án phạt tù, Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh đã trực tiếp tham mưu xây dựng hàng chục văn bản giúp Lãnh đạo đơn vị hướng dẫn trả lời thỉnh thị VKSND các địa phương. Đồng thời, góp phần trao đổi về nghiệp vụ cũng như quan điểm, ý kiến của Ngành, của đơn vị trong việc tha tù trước thời hạn có điều kiện, việc miễn, hoãn, tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, áp dụng, thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh... Cống hiến của chị đã góp phần vào những kết quả nổi bật của đơn vị trong 2 năm 2018 – 2019 vừa qua. 

Dấu ấn mới nhất, chị tiếp tục được đề nghị khen thưởng về tấm gương đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung của cơ quan, đơn vị. Đề cập thông tin này, chị Oanh bày tỏ, chị hoàn toàn bất ngờ về việc được khen thưởng, bởi chị luôn tâm niệm, cần nỗ lực hơn nữa trong quá trình làm việc. Chị tự nhận mình là người thích khám phá, thích những gì mang tính thử thách lòng kiên nhẫn, trí tuệ... Với chị, một khi đã quyết tâm, thì không chịu lùi bước, dù có bất cứ khó khăn, trở ngại nào. Đó cũng chính là nguyên nhân để chị luôn từng bước đột phá,  nhiều lần vượt qua chính mình để đạt đến thành công.

Điển hình, từ tháng 9/2019 đến thời điểm báo cáo xin ý kiến Viện trưởng VKSND tối cao về việc kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý, giải quyết các vướng mắc trong thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Qua công tác theo dõi báo cáo của VKSND các địa phương, chị đã phát hiện 1 trường hợp phạm nhân được TAND ra quyết định tạm đình chỉ và áp dụng bắt buộc chữa bệnh, trong thời gian chữa bệnh tại Bệnh viện tâm thần trung ương I đã điện thoại điều hành, móc nối cùng với đồng bọn tiếp tục phạm tội đặc biệt nghiêm trọng (mua bán 11 bánh heroin), bị bắt quả tang tại sân bay Nội Bài.

Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh được vinh danh tại Hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ hai của Vụ 8.

Với trách nhiệm của Kiểm sát viên, chị đã nghiên cứu, từ quy định của pháp luật và thực trạng công tác thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh tại địa phương này, chị đã tham mưu Lãnh đạo Vụ 8 để báo cáo Lãnh đạo VKSND tối cao có biện pháp tháo gỡ vướng mắc, bất cập trong quy định của pháp luật và những vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong thi hành biện pháp tư pháp bắt buộc chữa bệnh thời gian qua tại Cơ sở chữa bệnh bắt buộc (Bệnh viện tâm thần Trung ương I); đồng thời, xem xét, lập hồ sơ đề nghị và Quyết định bắt buộc chữa bệnh đối với 9 trường hợp được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh là phạm nhân chấp hành án tại các trại giam có vi phạm nghiêm trọng do thiếu hành lang pháp lý và thiếu sự kiểm tra, giám sát dẫn đến lạm dụng, làm trái và có dấu hiệu hình sự; đề nghị chuyển Cơ quan điều tra VKSND tối cao xem xét, xử lý theo thẩm quyền; kiến nghị các bộ, ngành, Thủ tướng Chính phủ có hướng chỉ đạo, giải quyết.

Từ việc phát hiện vi phạm này, chị đã kịp thời tham mưu xây dựng, ban hành 5 Kháng nghị yêu cầu hủy 5 Quyết định bắt buộc chữa bệnh trái pháp luật của TAND tỉnh Thanh Hóa, được Tòa án chấp nhận ra Quyết định hủy bắt buộc chữa bệnh và đưa trở lại chấp hành án phạt tù. Trên cơ sở đó, chị đã tham mưu xây dựng nội dung kiến nghị Thủ tướng Chính phủ có hướng giải quyết, tháo gỡ các vướng mắc, bất cập cũng như chỉ đạo kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh thời gian qua. Đó là những kết quả công tác chưa từng có trước đó của đơn vị được kiến tạo từ công lao, trí tuệ và năng lực làm việc bền bỉ, không ngại gian khó của Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh. 

Trước mỗi nhiệm vụ được giao, ý thức trách nhiệm của chị luôn được phát huy ở mức cao nhất, thậm chí có lần, bất chấp sức khỏe, để kịp xây dựng báo cáo phục vụ hội nghị, chị đã chong đèn đến tận khuya, để bảo đảm chất lượng báo cáo được toàn thể hội nghị công nhận. Người khác có thể cố gắng hoàn thành nhiệm vụ ở mức tốt, còn chị, luôn đặt ra những mục tiêu mang tính đột phá, luôn không ngừng tiến về phía trước, vượt qua chính mình để đạt tới những kết quả cao nhất. Người hiểu chị, ai cũng biết, tham vọng của chị không phải vì cá nhân chị, mà luôn vì tập thể, chị luôn đặt lợi ích của đơn vị, của ngành lên trên lợi ích của bản thân. Nỗ lực của chị không dừng lại ở chỗ đạt được thành tích tốt, mà cao hơn là để khẳng định vị thế công tác kiểm sát hoạt động tư pháp của VKSND, nâng tầm công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự song hành cùng với các lĩnh vực công tác khác của ngành KSND.

Khi đạo đức song hành cùng trí tuệ

Khâm phục chị vì những cống hiến với Ngành bao nhiêu, chúng tôi, lại càng thêm yêu quý chị bấy nhiêu vì phẩm chất đạo đức song hành cùng trí tuệ. Trong công tác hàng ngày, chị luôn tâm niệm, làm việc hết mình, không bao giờ bước qua giới hạn đạo đức,  chấp hành tốt quy định pháp luật và quy chế của Ngành. Cái tâm ấy, chị mang theo trong cả quá trình trực tiếp kiểm sát tại các cơ sở giam giữ, sự ấm áp thể hiện qua sự quan tâm đến từng chi tiết trong đời sống của các phạm nhân, từng tiêu chuẩn của bữa ăn, các nhu cầu tối thiểu trong cuộc sống lao động cải tạo hàng ngày của họ đều được chị theo dõi, kiểm sát chặt chẽ.

Kiểm sát viên Bùi Thị Tú Oanh tặng quà cho các con của phạm nhân trong một lần kiểm sát trực tiếp Trại 5.

Trong màu áo thiên thanh, giữa những phạm nhân ấy, khi trò chuyện với họ, dường như không còn sự ngăn cách, với chị, bất kể họ đã phạm tội gì, đã có pháp luật định đoạt, chị chỉ làm đúng phận sự của mình, một người góp phần bảo đảm họ được hưởng đầy đủ những điều kiện mà Nhà nước cho phép. Ở những nơi chị đã từng đi qua, nụ cười ấm áp của chị đủ làm tan chảy những tâm hồn lầm lỗi, ngay cả những kẻ lạnh lùng nhất, cũng trở nên mềm mại trước sự mềm mỏng, thấu hiểu của chị.

Với những đứa trẻ theo mẹ vào trại, chúng dễ dàng thân thiết với chị trong màu áo thiên thanh, bởi chị cùng vui đùa, tặng quà cho chúng, ôm chúng đầy thương cảm, xót xa khi mai đây, khi đến tuổi đi học, chúng sẽ bị tách khỏi mẹ của mình… Thực tế ấy khiến chị trăn trở sau mỗi chuyến công tác. Sau cánh cửa trại giam, bao nhiêu mảnh đời không được trọn vẹn, điều kiện của nhiều cơ sở giam, giữ chưa được bảo đảm…Tất cả đều được chị phản ánh đầy đủ trong những báo cáo, kết luận kiểm sát với mong muốn, những kiến nghị của chị sẽ được tiếp thu, trên cơ sở đó, cải thiện những điều kiện giam giữ, giúp các phạm nhân tập trung cải tạo tốt, sớm trở về cộng đồng, làm lại cuộc đời. 

Người chị, người thầy tận tâm

Biết chị đã nhiều năm, tôi chưa bao giờ quên ấn tượng lần đầu được gặp chị, khi bắt gặp nụ cười đẹp nhất mà tôi từng biết.

Với bất cứ ai, chị đều dành sự chân thành để đối đãi, người ta dễ dàng tìm thấy sự dịu dàng, ấm áp trong từng ánh mắt, nụ cười của chị, ở chị, luôn khiến người khác tin cậy, chia sẻ những tâm sự của mình. Với cấp dưới, chị luôn tận tình chỉ bảo trong từng công việc cụ thể cho đến những vấn đề khó khăn, đòi hỏi phải có kinh nghiệm, kiến thức chuyên sâu về nghiệp vụ, qua đó, góp phần bồi dưỡng lớp cán bộ, Kiểm sát viên kế cận cho đơn vị nói riêng, cho ngành KSND nói chung. 

Với tôi, chị còn là người thầy tận tâm khi chia sẻ cùng tôi, kể từ những ngày đầu khi tôi mới chập chững vào Ngành, chị hướng dẫn tôi từng lĩnh vực công tác mà tôi chưa từng biết trước đó, lắng nghe từng thắc mắc của tôi, chia sẻ từng khó khăn mà tôi gặp phải do thiếu kinh nghiệm, kiến thức thực tiễn. Theo chị, chẳng có ai hoàn hảo, mỗi người đều có ưu, khuyết điểm của mình, phát huy ưu điểm và nhìn thẳng vào khuyết điểm, tự mình khắc phục mới có thể tự mình trưởng thành và mạnh mẽ hơn.

Chị cũng là người đầu tiên truyền cho tôi tình yêu với ngành Kiểm sát. Chính tình yêu ngành, yêu nghề đến cháy bỏng, đã cho chị động lực để vượt qua những khó khăn, vượt qua chính mình, đạt tới những thành công. Những tấm bằng khen danh giá, những danh hiệu cao quý là những kết tinh từ công sức, cố gắng, nỗ lực hết mình trong công tác, là những ngày tháng miệt mài bên máy tính, hồ sơ, sát cánh cùng đồng nghiệp của chị…Vậy mà, khi nhắc đến những thành tích của mình, chị lại kể hết sức qua loa, chị xem việc cống hiến cho Ngành là lẽ đương nhiên, là việc chị phải làm, dù được mọi người nhớ đến hay không, chị vẫn đang và sẽ tiếp tục làm việc cho đến khi không còn đủ sức nữa thì thôi.

Những người công tác lâu năm trong Ngành đều biết, chị kế thừa người cha đáng kính của mình từ phong cách làm việc tận tâm cho đến tính cách quyết liệt nhưng tràn đầy nhân ái trong từng khía cạnh từ công việc đến cuộc sống hàng ngày. Một cách trìu mến và tự hào, chị cho biết, gia đình chị có truyền thống làm kiểm sát, cả chị và anh trai đều tiếp bước cha mình, dành cả tuổi trẻ, nhiệt huyết và cuộc đời cho ngành KSND. Cũng như cha và anh mình, không màu mè, không hình thức, không náo nhiệt, chị lặng lẽ cống hiến, lặng lẽ làm việc, khát khao với những tham vọng tầm cao về tương lai của công tác kiểm sát việc thi hành tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự, gắn với tầm cao của VKSND trong giai đoạn hiện nay.

Đó cũng là nguyên nhân vì sao, mọi người trân trọng chị, khi mà nhiều người không còn lựa chọn kế thừa truyền thống gia đình, bởi những chông gai, vất vả, khó khăn do đặc thù công tác của ngành KSND mang lại. Sự tồn tại, thành tích, bền bỉ của những người như chị đang ngày ngày truyền lửa, động viên chúng tôi tiếp tục gắn bó, làm việc, phấn đấu hoàn thiện vì ngành KSND, phát huy những trang sử vàng của Ngành, để ngọn đuốc truyền thống của Ngành rực cháy cho đến những tháng năm về sau…

(Bài tham dự Cuộc thi viết Chân dung cán bộ kiểm sát và Bản lĩnh Kiểm sát viên)