VKSND tối cao hướng dẫn công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án trật tự xã hội

VKSND tối cao (Vụ 2) vừa ban hành Hướng dẫn số 06/HD-VKSTC ngày 5/1/2023 về công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án trật tự xã hội năm 2023. Trong đó, đã đề cập cụ thể đến công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

Theo đó, trong công tác này, Hướng dẫn nêu rõ: Tiếp tục thực hiện nghiêm chỉnh Chỉ thị số 05/CT-VKSTC ngày 27/4/2020 về tăng cường trách nhiệm công tố trong giải quyết các vụ án hình sự, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm, các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC-BNN&PTNT- VKSNDTC ngày 29/12/2017 (sửa đổi bổ sung ngày 29/11/2021) của liên ngành tư pháp Trung ương quy định việc phối hợp giữa các cơ quan có thẩm quyền trong việc thực hiện một số quy định của Bộ luật TTHS 2015 về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. 

Đồng thời áp dụng đồng bộ các giải pháp để thực hiện tốt hơn công tác này. Quá trình thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố, Viện kiểm sát các cấp cần quan tâm thực hiện tốt các nội dung đã được xác định.

Cơ quan Công an tống đạt Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với các đối tượng về tội gây rối trật tự công cộng. (Ảnh minh hoạ)

Cụ thể, tăng cường kiểm sát chặt chẽ các hoạt động của Cơ quan điều tra ngay từ khi tiếp nhận, phân loại, thụ lý, xác minh nguồn tin về tội phạm; nắm chắc các tố giác, tin báo tội phạm về trật tự xã hội; thực hiện nghiêm chỉnh chế độ trực nghiệp vụ, tiếp công dân 24/24 giờ; thường xuyên theo dõi thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội để nắm thông tin về tội phạm trật tự xã hội, phân loại, xử lý theo quy định pháp luật. 

Trong đó lưu ý các tố giác, tin báo về giết người, xâm hại trẻ em, mua bán người, tội phạm sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc, đánh bạc; tội phạm có tổ chức, xuyên quốc gia, tội phạm có tính chất “xã hội đen”; các vụ việc về trật tự xã hội mà dư luận xã hội quan tâm. Đảm bảo mọi tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố phải được tiếp nhận đầy đủ và thụ lý giải quyết kịp thời, đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Kiểm sát viên được phân công thụ lý giải quyết phải chủ động, kịp thời đề ra các yêu cầu kiểm tra, xác minh đảm bảo chất lượng, sát thực; 100% vụ việc phải có yêu cầu xác minh; phải tích cực, chủ động phối hợp, đôn đốc Điều tra viên thực hiện nghiêm túc các nội dung nêu trong yêu cầu xác minh, bám sát tiến độ xác minh, xử lý kịp thời những khó khăn, vướng mắc hoặc tình tiết mới phát sinh trong quá trình xác minh. Trước khi kết thúc việc xác minh ra quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án hình sự thì cần phối hợp Cơ quan điều tra rà soát, đánh giá tài liệu xác minh để đảm bảo việc ban hành quyết định có căn cứ, đúng pháp luật, chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm.

Mặt khác, Viện kiểm sát cần kiểm sát chặt chẽ các căn cứ tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Thường xuyên phối hợp với Cơ quan điều tra rà soát, giải quyết dứt điểm các tố giác, tin báo hoặc kiến nghị khởi tố tạm đình chỉ còn tồn đọng, nếu thấy lý do tạm đình chỉ không còn, thì yêu cầu Cơ quan điều tra ra quyết định phục hồi giải quyết ngay theo quy định của pháp luật.

Tăng cường hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của các Cơ quan điều tra, cơ quan tiến hành một số hoạt động điều tra cùng cấp. Lưu ý, tập trung triển khai nghiêm túc, có hiệu quả quy định của Bộ luật TTHS trong công tác kiểm sát việc tiếp nhận, kiểm tra xác minh sơ bộ tố giác, tin báo về tội phạm đối với lực lượng Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an, Trạm Công an khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn theo khoản 5 Điều 8 Thông tư liên tịch số 01/2017/TTLT-BCA-BQP-BTC- BNNPTNT-VKSNDTC ngày 29/12/2017 (Điều 1 Thông tư 01/2021 sửa đổi, bổ sung ngày 29/11/2021).

Ngoài ra, Viện kiểm sát thường xuyên tổng hợp những khó khăn, vướng mắc, bất cập trong thực tiễn công tác kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố để báo cáo Viện kiểm sát cấp trên hướng dẫn, chỉ đạo; tăng cường công tác tổng hợp nguyên nhân, điều kiện phạm tội, phát sinh tội phạm để ban hành văn bản kiến nghị phòng ngừa vi phạm và tội phạm đối với các cơ quan, tổ chức liên quan.