Tòa sơ thẩm xử chưa đảm bảo khách quan
Mới đây, TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã đưa vụ án “Tranh chấp xin hủy một phần hợp đồng, chuyển nhượng quyền sử dụng đất” giữa đồng nguyên đơn gồm các ông bà: Y Jin, Y Grơl, Y Jaoh và A Jơch (SN 1960 (đã chết), cùng trú tại phường Quang Trung, TP Kon Tum, tỉnh Kon Tum) và bị đơn: Công ty TNHH TM Vinh Quang I do bà Lưu Thị Nga làm Giám đốc (trú tại TP. HCM) ra xét xử phúc thẩm.
    |
 |
| Nhận định kháng nghị của VKSND tỉnh Kon Tum có căn cứ. TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã tuyên sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 03/2023/DS-ST của TAND tỉnh Kon Tum và bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của các đồng nguyên đơn... (Ảnh minh họa). |
Theo nội dung vụ án, ngày 5/1/1991, bà Lưu Thị Nga nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất của các ông bà: Y Jrăng, A Thaoh, A Hyak, Nguyễn Hải Hồ và A Đưh (cùng trú tại phường Quang Trung, TP Kon Tum, tỉnh Kon Tum), với diện tích 20.000 m2. Hai bên có lập hợp đồng sang nhượng và được UBND xã Vinh Quang (nay là phường Quang Trung) xác nhận ngày 25/10/1991.
Ngày 28/9/2001, bà Nga được UBND tỉnh Kon Tum cấp giấy CNQSDĐ số R 942729, với diện tích được sử dụng đất là 22.185 m2. Sau đó, bà Nga đưa toàn bộ diện tích đất này góp vốn vào Công ty Vinh Quang I.
Sau khi nhận chuyển nhượng, bà Nga xây dựng hàng rào bằng gạch bốn phía và trồng 500 cây xoài, xây dựng nhà ở và công trình phụ trong khuôn viên. Trong suốt thời gian nhận chuyển nhượng và sử dụng đất (từ năm 1991-2008), bà Nga sử dụng ổn định, đồng thời ông A Đưh và các con của ông không có tranh chấp gì.
Năm 2008, ông A Đưh chết, đến năm 2009 các con ông là bà Y Jin và Y Glơr mới ra rào đất của Công ty đang sử dụng, vì cho rằng đất này của ông A Đưh chưa chuyển nhượng cho ai.
Đồng nguyên đơn còn cho rằng, bà Nga làm giả mạo giấy tờ mua bán đất để lập thủ tục cấp giấy CNQSDĐ nhằm chiếm đất của gia đình ông A Đưh khai hoang vào năm 1968 và khởi kiện yêu cầu Tòa án án hủy một phần hợp đồng chuyển nhượng quyền sử đất đề ngày 5/1/1991. Bên cạnh đó, yêu cầu buộc Công ty Vinh Quang I và bà Nga phải trả lại cho các đồng nguyên đơn giá trị quyền sử dụng đất theo giá thị trường.
Tại bản án dân sự sơ thẩm số 03/2023/DS-ST ngày 27/3/2023, TAND tỉnh Kon Tum căn cứ các quy định pháp luật tuyên chấp nhận một phần đơn khởi kiện ngày 11/3/2015, đơn yêu cầu bổ sung đơn khởi kiện đề ngày 1/3/2016, đơn bổ sung yêu cầu khởi kiện ngày 20/2/2017 và ngày 25/6/2017; đơn bổ sung yêu cầu khởi kiện ngày 10/10/2022 của đồng nguyên đơn và những người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của ông A Jơch.
Đồng thời, tuyên bố giấy CNQSDĐ ngày 5/1/1991 giữa các ông, bà: A Thaoh, Y Jrăng, A Hyak, A Đưh và Nguyễn Hải Hồ với bà Nga bị vô hiệu một phần.
Buộc bà Nga phải bồi thường cho các đồng nguyên đơn và những người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của ông A Jơch là các ông, bà: Y Sinh, Y Hinh, Y Hen, Y Hăng, Y Huyên, A Jis, A Jem, A Thắng, tổng số tiền là 6 tỉ đồng.
Viện kiểm sát quyết định kháng nghị
Quá trình kiểm sát bản án nói trên, VKSND tỉnh Kon Tum xét thấy Hội đồng xét xử đánh giá chứng cứ chưa đảm bảo khách quan, toàn diện, đầy đủ và chính xác, đã tuyên xử giấy CNQSDĐ đề ngày 05/01/1991 giữa các nguyên đơn với bị đơn là bà Nga bị vô hiệu một phần, buộc bị đơn bà Nga bồi thường (do có lỗi trong giao dịch dân sự vô hiệu) cho các nguyên đơn với số tiền 6 tỉ đồng, đã gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của bà Nga.
Do đó, ngày 10/4/2023, VKSND tỉnh Kon Tum đã ban hành quyết định kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm số 03/2023/DS-ST của TAND tỉnh Kon Tum. Đồng thời, đề nghị TAND cấp cao tại Đà Nẵng xét xử phúc thẩm sửa án, theo hướng bác toàn bộ đơn khởi kiện của các đồng nguyên đơn bà Y Jin, Y Grơl, Y Jaoh, ông A Jơch (đã chết); người kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng của ông A Jơch là các ông bà: Y Sinh, Y Hinh, Y Hen, Y Hăng, Y Huyên, A Jis, Jem và A Thắng.
Sau khi đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm, TAND cấp cao tại Đà Nẵng nhận định bản án sơ thẩm số 03/2023/DS-ST của TAND tỉnh Kon Tum chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là không có căn cứ, không phù hợp với các chứng cứ được thể hiện trong hồ sơ vụ án. Đồng thời, nhận định kháng nghị của VKSND tỉnh Kon Tum là có căn cứ.
Sau đó, Hội đồng xét xử TAND cấp cao tại Đà Nẵng đã tuyên chấp nhận kháng cáo của bị đơn là bà Lưu Thị Nga và chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh Kon Tum; sửa Bản án dân sự sơ thẩm số 03/2023/DS-ST ngày 27/3/2023 của TAND tỉnh Kon Tum. Đồng thời, bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của các đồng nguyên đơn và những người kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng của nguyên đơn là ông A Jơch./.