    |
 |
| Tang vật thu được trong vụ án Đặng Thanh Quý, phạm tội "Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng", theo quy định tại Điều 304 BLHS. |
Tội phạm ngày càng tinh vi, manh động
Trong thời gian qua, tình hình tội phạm trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk tuy có dấu hiệu giảm về số vụ án hình sự, nhưng tính chất, mức độ ngày càng phức tạp, thủ đoạn tinh vi và nguy hiểm hơn. Đối tượng phạm tội ngày càng đa dạng, trong đó nổi lên các băng nhóm hoạt động có tổ chức, trộm cắp tài sản, “tín dụng đen”, bảo kê, cưỡng đoạt tài sản, cá độ bóng đá qua mạng và đánh bạc với số tiền hàng chục tỷ đồng.
Đáng lo ngại, khi phát sinh mâu thuẫn, các đối tượng thường sử dụng súng hoặc vũ khí nóng để giải quyết, gây ra nhiều vụ đe dọa, giết người, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng…
Thực tế cho thấy, để phục vụ cho các hành vi vi phạm pháp luật, nhiều đối tượng đã lợi dụng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Tình hình tội phạm liên quan đến vũ khí quân dụng, vật liệu nổ có xu hướng gia tăng, xuất hiện ở nhiều địa bàn xã, phường, đặc biệt tại TP. Buôn Ma Thuột và các huyện Ea Súp, Krông Ana, Ea Kar, M’Đrắk, thậm chí cả khu vực Đông Hòa (nay thuộc tỉnh Đắk Lắk). Các vụ việc này không chỉ gây hoang mang trong Nhân dân mà còn tác động trực tiếp, nghiêm trọng đến an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
Chỉ tính riêng 7 tháng đầu năm 2025, ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Đắk Lắk đã thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra 478 vụ/1.176 bị can. Trong đó, riêng các vụ án liên quan đến vũ khí quân dụng, vật liệu nổ (Điều 304 và 305 BLHS) do Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh thụ lý đã khởi tố 22 vụ/33 bị can về các tội “Chế tạo, tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng” và “Tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép vật liệu nổ”.
|
 |
| Để phục vụ cho các hành vi vi phạm pháp luật, nhiều đối tượng đã lợi dụng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. |
Một số vụ án điển hình như:
Vụ Hoàng Minh Phương và Hoàng Đình Nam (huyện M’Đrắk): Cơ quan Công an phát hiện, thu giữ 2 khẩu súng hơi tự chế (PCP), 44 viên đạn kim loại. Giám định kết luận toàn bộ tang vật thuộc vũ khí quân dụng. Hiện, 2 đối tượng đã bị khởi tố về tội Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng (Điều 305 BLHS).
Vụ Hứa Ngọc Thịnh, Trịnh Ngọc Thành, Huỳnh Ngọc Hưng (phường Tân Lập, TP. Buôn Ma Thuột): Nhóm này tàng trữ 01 khẩu súng PCP và 60 viên đạn kim loại. Giám định khẳng định đây là vũ khí quân dụng. Hiện, các đối tượng bị khởi tố về tội Tàng trữ, vận chuyển trái phép vũ khí quân dụng (Điều 304 BLHS).
Vụ Hồ Ngọc Đông (xã Đông Hòa, Đắk Lắk): Trong quá trình khám xét nơi ở của Đông để điều tra về hành vi mua bán trái phép chất ma túy, lực lượng chức năng thu giữ 01 khẩu súng ngắn ổ quay và 04 viên đạn. TAND tỉnh đã xử phạt bị cáo 5 năm 6 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng (Điều 304 BLHS).
Vụ Đặng Thanh Quý (huyện Cư Kuin): Sau nhiều năm cất giấu, Quý bị phát hiện tàng trữ 1 khẩu súng AK, 2 khẩu K54 và 34 viên đạn. TAND tỉnh Đắk Lắk tuyên phạt Quý 5 năm tù về tội Tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng (Điều 304 BLHS).
Các vụ án nêu trên cho thấy tình trạng tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ tại Đắk Lắk đang diễn biến rất phức tạp, với thủ đoạn tinh vi, phần lớn xuất phát từ việc mua bán công khai trên mạng xã hội. Thực trạng này tiềm ẩn nguy cơ phát sinh tội phạm nghiêm trọng, gây mất an ninh trật tự, đòi hỏi sự quan tâm chỉ đạo sát sao của các cấp, các ngành, đặc biệt là chính quyền cơ sở.
|
 |
| Khi phát sinh mâu thuẫn, các đối tượng thường sử dụng súng hoặc vũ khí nóng để giải quyết, gây ra nhiều vụ đe dọa, giết người, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng… |
Nguyên nhân từ nhận thức và quản lý
Qua công tác kiểm sát, VKSND tỉnh Đắk Lắk nhận thấy: nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ ý thức pháp luật của một bộ phận người dân còn hạn chế, nhiều người vẫn giữ thói quen sử dụng súng tự chế để săn bắn hoặc phòng thân. Bên cạnh đó, sự phát triển của mạng xã hội tạo điều kiện để một số đối tượng lợi dụng mua bán, quảng cáo vũ khí, pháo nổ trái phép, gây khó khăn cho công tác quản lý. Mặt khác, công tác kiểm tra, giám sát tại một số địa phương chưa thường xuyên, việc phối hợp giữa các lực lượng chức năng còn chưa chặt chẽ, dẫn đến tình trạng vũ khí, vật liệu nổ trôi nổi, khó kiểm soát. Cụ thể:
Nguyên nhân khách quan: Công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động nhân dân chấp hành các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ chưa được triển khai thường xuyên, liên tục; Hoạt động mua bán trái phép vũ khí, vật liệu nổ diễn ra công khai trên internet và các mạng xã hội (Zalo, Facebook, Youtube) với thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó kiểm soát. Đây là nguồn phát sinh nguy cơ cao, có thể kéo theo nhiều loại tội phạm khác, trực tiếp ảnh hưởng đến an ninh trật tự tại địa phương.
Nguyên nhân chủ quan: Nguồn gốc vũ khí, vật liệu nổ trong các vụ án hầu hết được mua qua mạng xã hội. Mục đích tàng trữ chủ yếu nhằm phục vụ hành vi vi phạm pháp luật. Do đặc thù giao dịch ẩn danh, việc truy nguyên nguồn gốc gần như không thể, gây khó khăn cho công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra và xử lý; Một số chính quyền cơ sở (xã, phường) còn biểu hiện buông lỏng trong công tác quản lý, thiếu quan tâm đúng mức đến công tác tuyên truyền, vận động nhân dân giao nộp vũ khí; Ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người dân, đặc biệt là thanh thiếu niên, còn hạn chế. Việc chủ động cung cấp thông tin hoặc giao nộp vũ khí, công cụ hỗ trợ cho cơ quan chức năng chưa trở thành hành động thường xuyên, dẫn đến hiệu quả phòng ngừa thấp.
Kiến nghị tăng cường giải pháp
Xuất phát từ thực trạng và những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình hình vi phạm pháp luật liên quan đến vũ khí quân dụng, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk diễn biến phức tạp, có chiều hướng gia tăng, để góp phần bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội trong thời gian tới, Viện trưởng VKSND tỉnh Đắk Lắk đã ban hành kiến nghị đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo một số nội dung trọng tâm sau:
Tiếp tục tổ chức tuyên truyền, phổ biến sâu rộng và thực hiện nghiêm các quy định pháp luật về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ. Các quy định này cần được tuyên truyền bằng nhiều hình thức sinh động, gắn với thực tiễn để Nhân dân biết, hiểu và tự giác chấp hành.
Chỉ đạo các cơ quan, ban ngành, đoàn thể và UBND các xã, phường tăng cường trách nhiệm trong công tác quản lý địa bàn, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm; đồng thời quy định rõ trách nhiệm người đứng đầu trong phòng, chống tội phạm liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ.
Phối hợp giữa các cấp, các ngành với Mặt trận Tổ quốc, Đoàn thanh niên và các đoàn thể quần chúng để tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và Nhân dân tích cực tham gia đấu tranh phòng, chống tội phạm; kết hợp với việc kiểm tra, giám sát cán bộ nhằm phòng ngừa sai phạm trong lĩnh vực này.
Chỉ đạo Công an tỉnh mở các đợt cao điểm kiểm tra, vận động toàn dân giao nộp vũ khí, vật liệu nổ; đồng thời áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để chủ động phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa các hành vi chế tạo, mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép.
Tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát của chính quyền cơ sở, nhất là việc quản lý nhân khẩu, tạm trú, tạm vắng. Kịp thời phát hiện, xử lý các đối tượng từ địa phương khác hoặc khu vực biên giới có dấu hiệu nghi vấn liên quan đến vũ khí, vật liệu nổ.
Chỉ đạo ngành Giáo dục đẩy mạnh tuyên truyền trong học sinh, sinh viên về tác hại, nguy cơ và hậu quả pháp lý khi tham gia mua bán, chế tạo, tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ; qua đó nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, phòng ngừa vi phạm từ sớm.
Chỉ đạo ngành Văn hóa - Thông tin, Đài Phát thanh - Truyền hình và hệ thống truyền thanh cơ sở đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tác hại và chế tài xử lý các hành vi vi phạm. Qua đó góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của mọi tầng lớp Nhân dân.
Với sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng cùng sự đồng thuận của Nhân dân, công tác phòng, chống vũ khí, vật liệu nổ tại Đắk Lắk kỳ vọng sẽ đạt nhiều chuyển biến tích cực, góp phần bảo đảm an toàn cho cộng đồng, xây dựng môi trường sống ổn định, lành mạnh./.