Thị trường xuất khẩu lao động rộng mở
Trong những năm qua, Việt Nam ngày càng hội nhập một cách sâu rộng vào thị trường quốc tế, không chỉ về thị trường hàng hóa, vốn... mà còn là thị trường lao động. Bà Trần Thị Vân Hà, Trưởng phòng Thông tin- Truyền thông, Cục quản lý lao động cho biết, hiện nay có 4 thị trường lao động rất tiềm năng là Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Trong đó, đáng chú ý là thị trường Nhật Bản tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái.
    |
 |
| Lao động xuất khẩu đi nước ngoài hàng năm mang về cho đất nước trên dưới 2 tỷ USD. |
Tại thị trường Nhật Bản, chỉ 5 tháng đầu năm 2018 có khoảng 17.400 lao động Việt Nam được đưa sang làm việc, chiếm hơn 35% tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài. Mức lương của người lao động đi Nhật làm việc khá cao, sau khi trừ chi phí, thu nhập hàng tháng của một người lao động còn khoảng 800 - 1.000 USD, nếu tính từ các khoản làm thêm, thu nhập có thể dao động từ 1.500 đến 2.000 USD. Với mức thu nhập trên, nhiều lao động sau khi về nước đã có cuộc sống tốt hơn.
Ông Trần Anh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm dự báo nguồn nhân lực và thị trường TP Hồ Chí Minh, cho rằng xuất khẩu lao động là chiến lược lớn của quốc gia. Hiện nay, TP Hồ Chí Minh là khu vực sôi động nhất nước, cơ quan đầu tư nước ngoài đang tích cực phối hợp các địa phương của nước ta, hiện có rất nhiều ngành được đào tạo để xuất khẩu. Theo thống kê của các doanh nghiệp xuất khẩu lao động tại thành phố, trong giai đoạn 2018-2020, nhu cầu tuyển lao động đi làm việc nước ngoài là 16.000 -20.000 người/năm. Tuy nhiên, thực tế nhu cầu đi xuất khẩu lao động còn nhiều hơn.
Mặt khác, hiện nhiều trường đại học, cao đẳng, trung cấp cũng đã liên kết, hợp tác với các công ty xuất khẩu lao động để giải quyết đầu ra bằng cách phái cử thực tập sinh hoặc xuất khẩu lao động... Với hình thức này, sinh viên ngay khi ra trường có thể ra nước ngoài tiếp tục học tập và làm việc ở môi trường chuyên nghiệp, nâng cao tay nghề...
PGS.TS Trần Văn Thiện, Hiệu trưởng Trường đại học Văn Hiến, nhìn nhận: "Xuất khẩu lao động không chỉ thu về ngoại tệ mà quá trình hợp tác lao động này còn mang lại giá trị cực lớn về cơ hội huấn luyện, đào tạo nghề nghiệp cho người lao động; họ mang về nước tác phong công nghiệp, thay đổi những thói quen cũ, kìm hãm sự phát triển của kinh tế".
Nâng giá trị xuất khẩu lao động
Các chuyên gia cho rằng, tuy thị trường xuất khẩu lao động của Việt Nam rất rộng mở, nhưng chất lượng nguồn nhân lực lao động Việt Nam vẫn còn rất nhiều hạn chế, trong đó tỷ lệ lao động trong độ tuổi đã qua đào tạo còn thấp, thiếu hụt lao động có tay nghề cao nên vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường lao động và hội nhập.
|
 |
| Để nâng cao chất lượng lao động xuất khẩu cần có sự gắn kết giữa doanh nghiệp và nhà trường. |
“Đã đến lúc chúng ta không chỉ dựa vào lợi thế lao động phổ thông giá rẻ, mà phải nâng cao chất lượng lao động, giá trị xuất khẩu; nâng cao hình ảnh dân tộc, thương hiệu lao động. Theo đó, ngay từ bây giờ không ngừng nâng cao bằng mọi cách, mọi giải pháp, để có thể gửi đi đội ngũ lao động có chất lượng, đáp ứng được những thị trường khó tính; tập trung tìm những giải pháp chủ yếu hướng đến đào tạo nghề nghiệp và giáo dục các thói quen, để lao động dễ dàng thích nghi với công nghệ kỹ thuật cao, văn hóa của nước sở tại”, PGS.TS Trần Văn Thiện chia sẻ.
Nhiều ý kiến khác cũng cho rằng, để nâng cao chất lượng nguồn lao động xuất khẩu ra nước ngoài bên cạnh đòi hỏi ý thức bản thân người học còn phải có sự chung tay của cả nhà trường lẫn doanh nghiệp. Theo đó, họ phải kết nối với nhau, hợp tác với nhau để qua đó định hướng, bồi dưỡng kiến thức, thay đổi tư duy của học sinh với suy nghĩ học để đi làm việc nước ngoài, khi trở về phải làm chủ…
Chia sẻ ý kiến về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho thị trường lao động nước ngoài, Thạc sĩ Nguyễn Duy Cường, Trưởng phòng Quản lý đào tạo Trường đại học Văn Hiến cho hay, khi xây dựng chương trình đào tạo phải xuất phát từ yêu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, từ đó mới xác định dạy gì, kiến thức, thực hành ra sao. Quá trình thiết kế đào tạo phải bài bản trên cơ sở chuyên môn của doanh nghiệp, từ đó sẽ nâng cao cả 2 mặt lượng và chất cho nhân sự xuất khẩu lao động tại Việt Nam.
Ông Đào Văn Tiến, Vụ trưởng Vụ đào tạo thường xuyên, Tổng Cục giáo dục nghề nghiệp cho biết, thời gian qua, Tổng Cục giáo dục nghề nghiệp cùng với các cơ quan liên quan đã triển khai một chuỗi các hoạt động nhằm mục đích gắn kết các trường đào tạo và doanh nghiệp như triển khai các mô hình gắn kết giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp xuất khẩu lao động; gắn tuyển sinh với định hướng đi học tập, làm việc ở nước ngoài bằng hợp đồng hợp tác đào tạo, trong đó nêu cụ thể trách nhiệm của nhà trường, của doanh nghiệp... được xem là một giải pháp để giải quyết vấn đề này.
|
Theo thống kê của Cục Quản lý lao động ngoài nước thuộc Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, trong 5 tháng đầu năm 2018 có hơn 48.000 lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, tăng gần 9% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, Đài Loan (Trung Quốc) và Nhật Bản là hai thị trường trọng điểm, chiếm khoảng 90% tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài.
Đối tượng xuất khẩu lao động ngày càng được mở rộng không chỉ lao động phổ thông, những người dân vùng quê nghèo mà kể những người trí thức, có trình độ đại học, cao đẳng, gia cảnh khá giả ở khu vực thành phố cũng tham gia “xuất ngoại”.
|
TTXVN