Lễ hội quy mô lớn
Theo kế hoạch, Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận 2018, gắn với Lễ hội Katê của đồng bào Chăm, sẽ diễn ra trong 7 ngày, từ 5-11/10, trong đó đêm Khai mạc diễn ra đêm ngày 7/10 tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm với chủ đề “Trải nghiệm vương quốc nho Ninh Thuận”.
Mục đích của Lễ hội, theo Ban tổ chức, nhằm quảng bá hình ảnh quê hương và con người Ninh Thuận đến với du khách trong và ngoài nước; trong đó tập trung giới thiệu các sản phẩm đặc thù, riêng có của địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch. Tôn vinh cây nho và giá trị kinh tế của cây nho, một đặc sản nổi tiếng của xứ sở khô hạn Ninh Thận; làm rõ sự khác biệt mang tính đặc trưng của nho Ninh Thuận, tạo cơ hội giao thương giữa người trồng nho, người sản xuất, chế biến sản phẩm từ nho và người tiêu dung. Qua đó cho thấy sự khát vọng, vượt khó vươn lên tạo dựng cuộc sống của người dân vùng khô hạn.
Lễ hội gồm hàng chục chương trình. Ngoài các chương trình Hội chợ Công thương khu vực Nam Trung bộ, Hội thi Nét đẹp văn hóa các dân tộc Ninh Thuận lần thứ nhất, Lễ hội còn có Tọa đàm về nho và vang Ninh Thuận; Chương trình ca nhạc vũ hội đường phố và đêm nhạc DJ, đua xe trên cát Mũi Dinh; Trải nghiệm làng nho, táo Ninh Thuận; Trải nghiệm tuyến tham quan trang trại nho, rượu Ladora Farm- Vườn quốc gia Phước Bình; Đêm tiệc Gala dinner- giới thiệu văn hóa ẩm thực và món ngon Ninh Thuận,.. hứa hẹn mang lại nhiều dấu ấn, thú vị.
Điều đặc biệt Lễ hội Nho & Vang được gắn với Lễ hội Katê, một hoạt động văn hóa- đời sống độc đáo gắn với các đền tháp cổ của đồng bào Chăm, tương đồng với Tết Nguyên đán của người Kinh, thường được tổ chức vào ngày 1 tháng 7 theo lịch của người Chăm (khoảng 25/9 đến 25/10 dương lịch).
Với nhiều hoạt động gắn với các cụm di sản, làng xã, vùng văn hóa- sản xuất, do vậy không gian Lễ hội được được trải rộng, trong đó có những cánh đồng, làng mạc, khu vực danh lam thắng cảnh,... ẩn chứa sức quyến rũ, đặc sắc của người và cảnh Ninh Thuận- nơi được thiên nhiên ban tặng những sản phẩm đặc thù riêng có của vùng đất khô hạn và nền văn hóa độc đáo các dân tộc anh em trong tỉnh.
    |
 |
| Hình ảnh Khai mạc Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận 2016 |
Gắn với các giá trị đặc trưng của địa phương
Sở dĩ Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận gắn với nho, vang, gắn với Lễ hội Katê, là bởi, Ninh Thuận được mệnh danh là xứ sở của cây nho. Khí hậu khô nóng đặc trưng cộng với thổ nhưỡng vùng cát ven biển, rất phù hợp cho cây nho phát triển quanh năm.
Cây nho được du nhập vào Ninh Thuận từ những năm 1960 và được sản xuất thành hàng hóa vào những năm 1980.
Tại Ninh Thuận đã hình thành một vùng nho điển hình và tập trung, là “vựa” nho lớn nhất cả nước với diện tích 2.000 ha – 3.000 ha, gồm nhiều giống nho, nho ăn tươi và nho rượu (rượu voska, rượu vang). Với quy mô diện tích, tính chuyên nghiệp trong sản xuất và hương vị riêng, nho Ninh Thuận từ lâu đã trở thành sản phẩm đặc trưng gắn với thương hiệu của tỉnh Ninh Thuận.
Ninh Thuận cũng là tỉnh tiên phong trong việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ mới, trong đó có công nghệ tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước và, đặc biệt là công nghệ sản xuất nho sạch theo tiêu chuẩn VietGAP, một tiêu chuẩn sản xuất khắt khe chung cho các thành viên Đông Nam Á, được ASEAN công bố quy trình GAP (Good Agricultural Practices: Thực hành nông nghiệp tốt) và được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành tiêu chuẩn riêng của Việt Nam đầu năm 2008, có tên viết tắt là VietGAP.
Chính bởi vậy, từ lâu, nho Ninh Thuận đã trở thành một đặc sản nổi tiếng với những trang trại trồng nho kiểu mẫu, những mô hình sản xuất gắn với dịch vụ thăm quan du lịch.
Cùng với việc phát triển cây nho, Ninh Thuận cũng là một trong những nơi đầu tiên của cả nước sản xuất rượu vang từ quả nho. Đến nay, tại xứ sở nho Ninh Thuận đã có hàng chục thương hiệu vang nho.
Về văn hóa, Ninh Thuận là nơi có đồng bào Chăm sinh sống tập trung, cũng là nơi có những di sản tháp Chăm vào loại đẹp nhất, đã ngàn năm tuổi. Sự hấp dẫn của văn hóa, kiến trúc còn đang hiện hữu sống động, trong đó có Lễ hội Katê- Tết truyền thống của người Chăm,.. là những báu vật vô giá, tiềm ẩn những tiềm năng du lịch.
|
 |
| Ninh Thuận được mệnh danh là xứ sở nho, vựa nho lớn nhất cả nước. Đây cũng là sản phẩm đặc trưng của địa phương. |
|
 |
| Có những cánh đồng, vườn nho trĩu quả để du khách thăm quan. |
|
 |
| Lễ hội Nho và Vang gắn với Lễ hội Katê, lễ hội truyền thống và là Tết của đồng bào Chăm. Trong đó các nghi thức chính diễn ra tại những đền tháp Chăm đã ngàn năm tuổi. |
|
 |
| Lễ hội Katê là Tết truyền thống của người Chăm, dịp mọi người tề tựu,.. |
|
 |
| .. thăm viếng chúc tụng lẫn nhau và cùng dâng những sản vật tưởng nhớ các vị thần có công tạo dựng cuộc sống. |
Vì sao lỗi hẹn?
Ngày 11/9/2018, ngay sau khi ban hành kế hoạch chi tiết sự kiện Lễ hội không lâu, UBND tỉnh Ninh Thuận đã có thông báo số 99/TB-UBND về việc dừng tổ chức Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận 2018.
Lý do dừng tổ chức Lễ hội, theo thông báo số 99/TB-UBND, Ninh Thuận đang thời kỳ nắng hạn gay gắt với dự báo về lượng mưa không khả quan, khả năng xảy ra hạn hán trên diện rộng. Địa phương cần tập trung công tác ứng phó với hạn hán. Do vậy, Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận 2018 sẽ được dời sang năm 2019 khi có điều kiện thuận lợi (!).
Có một điều các văn bản của Ninh Thuận không nhắc đến. Ninh Thuận nằm giữa các tỉnh có ngành kinh tế du lịch phát triển mạnh là Khánh Hòa, Lâm Đồng và Bình Thuận. Liên kết trong hoạt động khai thác du lịch để hình thành chuỗi dịch vụ liên tỉnh là điều hiện nay các địa phương, đặc biệt là Ninh Thuận rất quan tâm, nhằm “kéo” nguồn khách đang rất dồi dào, thậm chí có thời điểm quá tải tại Bình Thuận và Khánh Hòa.
Đáng lưu ý, năm 2019 Khánh Hòa sẽ chủ trì tổ chức phát động Năm du lịch quốc gia 2019 chủ đề “Nha Trang, Khánh Hòa trong trái tim tôi” với 33 chương trình, sự kiện đặc sắc mà điểm nhấn là Festival biển Nha Trang 2019.
Nhân thời điểm “vàng” này, Ninh Thuận có thể kết nối, tổ chức các hoạt động giao lưu, xúc tiến quảng bá du lịch và mời gọi khách.
Việc tổ chức Lễ hội Nho và Vang Ninh Thuận vào thời điểm đó, sẽ là một “toan tính” khôn ngoan.
Nguyễn Huân