Ngày 20/4, Hội Khoa học lịch sử Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh Thanh Hóa tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Lê Văn Hưu và Đại Việt sử ký” nhân dịp kỷ niệm 700 năm ngày mất của ông tại huyện Thiệu Hóa (Thanh Hóa) – quê hương Lê Văn Hưu.

leftcenterrightdel
Ban tổ chức Hội thảo.

Hội thảo đã nhận được 37 báo cáo khoa học của 42 nhà nghiên cứu, nhà khoa học đã tập trung vào 3 nhóm vấn đề. Một là: Lê Văn Hưu “Thời đại, quê hương và hành trạng”. Hai là: Sự nghiệp sử học của Lê Văn Hưu. Ba là: Di sản Lê Văn Hưu và vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị di sản.

Tại hội thảo, PGS-TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, nhấn mạnh: Vào đầu thập kỷ 70 của thế kỷ XIII, sau khi Đế chế Nguyên thành lập, nguy cơ nước Đại Việt phải đối mặt với cuộc chiến tranh xâm lược đại quy mô đã trở thành hiện hữu. Trong bối cảnh ấy, hoàng đế Trần Thánh Tông đã quyết định giao cho Bảng nhãn Lê Văn Hưu, người làng Kẻ Rỵ (nay là xã Thiệu Trung, H.Thiệu Hóa, Thanh Hóa) chủ trì biên soạn Quốc sử.

leftcenterrightdel
Ông Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội khoa học lịch sử Việt Nam tại hội thảo. 

Đến mùa xuân, tháng Giêng năm Nhâm Thân, niên hiệu Thiệu Long thứ 15 (năm 1272), Hàn lâm viện Học sĩ, kiêm Quốc Sử viện Giám tu Lê Văn Hưu vâng sắc chỉ soạn xong bộ Đại Việt sử ký gồm 30 quyển dâng lên nhà vua. Hoàng đế Trần Thánh Tông xuống chiếu khen ngợi.

“Bộ Quốc sử Đại Việt sử ký ngay từ khi ra đời đã có những đóng góp xứng tầm vào công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước, đưa vương triều Trần phát triển đến đỉnh cao huy hoàng. Vì thế, Lê Văn Hưu đã trở thành Tổ sư của nền sử học Đại Việt – Việt Nam”.

Theo tài liệu lịch sử, Lê Văn Hưu sinh năm Canh Dần (1230), ở làng Phủ Lý, nay là xã Thiệu Trung, huyện Thiệu Hóa (Thanh Hóa). 17 tuổi ông đã thi đậu Bảng nhãn trong khoa thi đầu tiên của nhà Trần.

leftcenterrightdel
Các đại biểu dự hội thảo.

Sinh thời, Lê Văn Hưu là người có lòng yêu thương dân chúng, tâm huyết cống hiến, phụng sự triều đình, với mong muốn góp phần xây dựng một xã hội hài hòa, đất nước thái bình, thịnh vượng. Ông mất năm Nhâm Tuất (1322), hưởng thọ 93 tuổi. Hiện nay, trên đất Thiệu Trung vẫn còn phần mộ, bia ký khắc ghi tiểu sử, ca tụng tài đức, sự nghiệp của ông.

Tại hội thảo, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đã tập trung thảo luận, đưa ra các bằng chứng khoa học nhằm làm rõ thêm nguồn gốc quê hương, thân thế, sự nghiệp của nhà sử học Lê Văn Hưu. Đồng thời khẳng định giá trị, ý nghĩa của bộ Đại Việt sử ký và đóng góp to lớn của Lê Văn Hưu cho nền sử học Việt Nam.

Qua Hội thảo, ban tổ chức kỳ vọng sẽ nhận được nhiều hơn các ý kiến đóng góp sâu hơn, sát thực hơn vào mảng di sản và vấn đề bảo tồn, phát huy giá trị di sản Lê Văn Hưu, nhằm làm căn cứ để hướng tới kỷ niệm 800 năm ngày sinh Danh nhân văn hóa , Tổ sư ngành sử Lê Văn Hưu vào năm 2030.

Đặc biệt, tại Hội thảo, các đại biểu đã kiến nghị ban tổ chức đề nghị Hội Khoa học lịch sử Việt Nam chủ trì, cùng với các cơ quan hữu trách sớm có kế hoạch chuẩn bị hồ sơ đề nghị Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh nhà sử học Lê Văn Hưu nhân kỷ niệm 800 năm ngày sinh của ông vào năm 2030.

Theo đó Ban tổ chức hội thảo khoa học thống nhất kiến nghị các cơ quan hữu trách lập hồ sơ đề nghị UNESCO vinh danh nhà sử học Lê Văn Hưu nhân dịp kỷ niệm 800 năm ngày sinh của ông.

Phạm Ngọc