Ngày 30/1/2020, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 01/20202 Hướng dẫn việc lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phổ thông. Thông tư quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí lựa chọn SGK; Tổ chức và hoạt động của Hội đồng lựa chọn SGK; Quy trình lựa chọn SGK và công bố danh mục SGK được lựa chọn; Trách nhiệm của các bên liên quan.

Từ đây, các địa phương cần lựa chọn SGK thuộc danh mục SGK đã được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt để sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông; Mỗi môn học, hoạt động giáo dục ở mỗi khối lớp lựa chọn 1 đầu SGK; Bảo đảm thực hiện công khai, minh bạch, đúng pháp luật. Tiêu chí lựa chọn SGK phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của địa phương và còn phù hợp với điều kiện tổ chức dạy và học tại cơ sở giáo dục phổ thông.

leftcenterrightdel
 Giáo viên các tỉnh, TP lựa chọn SGK phù hợp với đơn vị mình. Ảnh: Internet

Cần hướng dẫn cụ thể

Bên hành lang Quốc hội, nhiều đại biểu ghi nhận và hoan nghênh tinh thần trách nhiệm, cầu thị của Bộ GD&ĐT xung quanh việc công bố danh mục SGK lớp 1. Theo các đại biểu, việc cần làm lúc này là có hướng dẫn để các cơ sở giáo dục, địa phương lựa chọn được bộ sách phù hợp, đúng với tinh thần Nghị quyết 88 của Quốc hội và Luật Giáo dục 2019.

Đại biểu Quốc hội Lê Tuấn Tứ (thuộc đoàn Khánh Hòa) cho biết, tại Mục C Điểm 1, Điều 32 của Luật Giáo dục 2019 quy định: UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn SGK sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT. Tuy nhiên, Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội “Về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông” nêu rõ “Các cơ sở giáo dục phổ thông lựa chọn SGK để sử dụng dựa trên ý kiến của giáo viên, học sinh và cha mẹ học sinh (HS) theo hướng dẫn của Bộ GD-ĐT”.

Bộ GD-ĐT nên có hướng dẫn công tác chuyên môn, bảo đảm đúng tinh thần Nghị quyết, đồng thời đón đầu Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2020. Mặt khác, đề nghị các cơ sở giáo dục địa phương tham mưu cho UBND tỉnh, TP thành lập Hội đồng tuyển chọn SGK giáo dục phổ thông mới và Hội đồng này phải bảo đảm đầy đủ các thành phần theo quy định.

“Bộ GD-ĐT cần có hướng dẫn để các cơ sở giáo dục lựa chọn SGK phù hợp nhất. Sau đó sẽ có hướng dẫn lựa chọn SGK theo tinh thần Luật Giáo dục 2019 theo sự chuyển tiếp, kế thừa với hướng dẫn lựa chọn SGK theo tinh thần Nghị quyết 88 để ổn định, không gây xáo trộn cho các cơ sở giáo dục” – đại biểu Lê Tuấn Tứ cho hay.

Cũng tại Hội nghị triển khai chương trình Giáo dục phổ thông 2018 cấp tiểu học, ông Nguyễn Văn Hiếu - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT TP Hồ Chí Minh cho biết: 32 đầu sách được Bộ GD&ĐT thẩm định, phê duyệt đều có chất lượng, giá trị để triển khai trong các trường. Tuy nhiên, việc lựa chọn bộ sách nào phù hợp với đặc điểm của đơn vị mình thì Hội đồng lựa chọn SGK phải cân nhắc kỹ lưỡng. Trong quá trình lựa chọn cần lưu ý đến độ phù hợp, hình ảnh, tranh vẽ, các ngôn từ, câu chữ, văn phong phù hợp với HS.

Hầu hết các trường tiểu học tại TP Hồ Chí Minh đã được tiếp cận các đầu sách của 5 bộ SGK lớp 1. Trong thời gian này, các giáo viên cốt cán, ban giám hiệu nhà trường dành thời gian tập trung nghiên cứu, có bước chuẩn bị trước khi tiến hành các công đoạn tiếp theo hướng dẫn cụ thể trong Thông tư 1 của Bộ GD&ĐT về lựa chọn SGK tại các cơ sở GD phổ thông. 

Để chuẩn bị tốt trong công tác chọn SGK, phòng GD-ĐT các quận, huyện đã chuyển các đầu sách của 5 bộ SGK lớp 1 cũng như chuyển các đường link online về các bộ SGK lớp 1 đến tận các trường tiểu học.

Nghiên cứu kỹ lưỡng

Sau khi có Thông tư số 01/2020/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT hướng dẫn việc lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phổ thông, Phòng GD-ĐT nhiều quận tại TP Hà Nội đã yêu cầu các trường nghiên cứu kỹ lưỡng 5 bộ sách. Ông Phạm Gia Hữu - Trưởng phòng GD&ĐT quận Thanh Xuân cho biết, Sở GD&ĐT Hà Nội đã tập hợp đầy đủ thông tin cơ bản của 5 bộ SGK lớp 1 mới, gửi về các phòng GD-ĐT để các đơn vị triển khai tới các nhà trường và tạo điều kiện thuận lợi để các nhà trường, giáo viên tiếp cận nhiều hơn với SGK mới.

leftcenterrightdel
Việc lựa chọn SGK phải tuân thủ quy định là đảm bảo tính khách quan, minh bạch. Ảnh minh họa

Tại Trường Tiểu học Đặng Trần Côn, quận Thanh Xuân, Hội đồng lựa chọn SGK gồm các thầy cô là hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, tổ trưởng tổ chuyên môn, đại diện giáo viên dạy các môn học, hoạt động giáo dục có SGK được lựa chọn họp và nghiên cứu các bộ SGK lớp 1 được dùng cho năm học 2020 - 2021. Phòng GD-ĐT huyện Ba Vì cũng đã yêu cầu hiệu trưởng các trường tiểu học nghiên cứu kỹ 5 bộ SGK  mới để nắm được bộ nào phù hợp nhất với đơn vị mình.

Chia sẻ về dự thảo Thông tư hướng dẫn lựa chọn SGK trong cơ sở giáo dục phổ thông của Bộ GD-ĐT, nhiều cán bộ quản lý, giáo viên ủng hộ việc chọn sách dựa tiêu chí phù hợp với đặc điểm kinh tế, xã hội của địa phương và điều kiện tổ chức dạy, học tại cơ sở giáo dục. Tuy nhiên, việc lựa chọn SGK phải tuân thủ quy định là đảm bảo tính khách quan, minh bạch

Theo chia sẻ của TS Thái Văn Tài – Vụ Trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD-ĐT, trách nhiệm của các nhà trường, giáo viên là tiếp cận thông tin một cách chủ động từ các quyết định của Bộ GD-ĐT ban hành. Bộ GD&ĐT đã có một lộ trình thực hiện đủ thời gian để các nhà trường chủ động thực hiện. Như vậy, hành lang pháp lý và các điều kiện để địa phương, phụ huynh, giáo viên… thực hiện theo Thông tư hướng dẫn lựa chọn SGK do Bộ GD&ĐT quy định đã cơ bản đầy đủ.

“Trước khi chọn SGK và trong quy trình lựa chọn có đợt sinh hoạt chuyên môn rộng rãi, tổ bộ môn chủ động nghiên cứu SGK để đánh giá nhận xét, tham vấn cho hội đồng về kết quả thảo luận chuyên môn. Đó cũng là cách tự bồi dưỡng chủ động của giáo viên. Khi có kết quả lựa chọn SGK, Nhà xuất bản có đợt bổ sung tập huấn mang tính chất bổ sung thêm với những kỹ năng, tài liệu, học liệu sử dụng trong SGK, để khi thực hiện theo SGK được lựa chọn sẽ thuận lợi hơn” - TS Thái Văn Tài khẳng định.

Lưu Ly