Những con đường bê tông phẳng lì uốn lượn giữa núi rừng, những ngôi trường khang trang, những trạm y tế hiện đại… đang dần thay đổi diện mạo của vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) tỉnh Nghệ An. Đó là kết quả của Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2025 (Chương trình 1719), với nguồn vốn đầu tư ngân sách trung ương lên tới hàng nghìn tỉ đồng.
Từ năm 2022 đến nay, Nghệ An đã được đầu tư hơn 1.923 tỉ đồng từ ngân sách trung ương thuộc Chương trình 1719. Con số này, tính đến thời điểm hiện tại đã giải ngân được 1.294 tỉ đồng, đạt 67,3% kế hoạch. Đây là một nguồn lực đáng kể, được tập trung đầu tư vào nhiều lĩnh vực trọng yếu, góp phần tạo nên diện mạo mới cho vùng DTTS.
    |
 |
| Anh Cụt Văn Chờ ở bản Na Nhù, xã Tà Cạ, huyện Kỳ Sơn (ở giữa) kể về nguồn vốn hỗ trợ từ Chương trình MTQG 1719 giúp anh xây dựng được nhà ở chắc chắn. |
Hạ tầng cơ sở: Từ những con đường đến những ngôi trường
Không chỉ là những con số khô khan, nguồn vốn này đã được chuyển hóa thành những công trình thiết thực, trực tiếp phục vụ đời sống người dân. Cụ thể:
Giao thông: Đường đến tương lai: Với 171 công trình giao thông nông thôn được đầu tư, nâng cấp, những tuyến đường mới được xây dựng đã mở ra "con đường đến tương lai" cho nhiều bản làng từng bị cô lập. Ở huyện Kỳ Sơn, nhiều tuyến đường huyết mạch đã được hoàn thành, nối liền các bản làng với nhau và với trung tâm huyện. Việc này không chỉ thuận tiện cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển kinh tế, du lịch và giao lưu văn hóa. Các tuyến đường tiêu biểu như đường từ bản La Ngan, xã Chiêu Lưu đến bản Hín Pèn, xã Bảo Nam; đường từ ngã ba xã Huồi Tụ - Keng Đu đến xã Na Loi; đường từ bản Huồi Phong, xã Mường Ải đến khu tái định cư Vàng Pao, xã Mường Típ; và đường từ bản Kẹo Lực 1, xã Phà Đánh đi bản Xốp Thạng, xã Hữu Lập,… đã mang lại sự thay đổi rõ rệt cho đời sống người dân.
Giáo dục: Nền tảng cho tương lai: 96 công trình giáo dục được đầu tư, xây dựng và nâng cấp đã tạo ra những lớp học khang trang, hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng sâu, vùng xa. Những em nhỏ DTTS giờ đây có cơ hội được học tập trong môi trường tốt hơn, tiếp cận với tri thức hiện đại, từ đó có điều kiện phát triển toàn diện hơn.
Y tế: Sức khỏe cộng đồng: Với 2 trung tâm y tế huyện và 15 trạm y tế xã được xây dựng hoặc nâng cấp, cùng với 57 công trình nước sinh hoạt tập trung, sức khỏe cộng đồng được đảm bảo tốt hơn. Việc tiếp cận với dịch vụ y tế chất lượng cao đã gần hơn với người dân, giảm thiểu tỷ lệ bệnh tật và tử vong, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em.
Nhà ở và đất sản xuất: Chương trình cũng hỗ trợ 31 hộ về đất ở, 580 hộ về nhà ở và 725 hộ về đất sản xuất. Đây là những hỗ trợ thiết thực, giúp người dân ổn định cuộc sống, có điều kiện phát triển kinh tế gia đình.
Điện, nước, chợ, nhà văn hóa: Bên cạnh đó, chương trình còn đầu tư vào các công trình điện, thủy lợi, chợ nông thôn, nhà văn hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho đời sống sinh hoạt và phát triển kinh tế - xã hội của người dân.
Những câu chuyện đời thường giữa lòng đại công trường
Khắp các bản làng miền Tây Nghệ An hiện nay như một "đại công trường" sôi nổi. Những công trình đang được thi công hối hả, góp phần hiện thực hóa giấc mơ về một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân. Chúng tôi đã đến thăm nhiều bản làng và lắng nghe những chia sẻ chân thực:
Ông Sầm Văn Bằng, bản Hoa Tiến 1, xã Châu Tiến (Quỳ Châu): “Cây cầu bắc qua sông Hạt được xây dựng kiên cố, hiện đại đã giúp người dân đi lại thuận tiện, hàng hóa giao thương được mở rộng. Đặc biệt, chúng tôi không còn phải thấp thỏm lo sợ khi qua sông vào mùa mưa lũ như trước đây nữa.”
|
 |
| Cầu Châu Kim, huyện Quế Phong nối Quốc lộ 48 vào các bản làng vùng tả ngạn sẽ giúp bà con dễ dàng thông thương khi có mưa lũ. |
Anh Cụt Văn Chờ, bản Na Nhù, xã Tà Cạ (Kỳ Sơn): “Được cấp trên hỗ trợ tiền làm nhà, gia đình tôi rất vui. Giờ thì rất yên tâm mỗi khi mưa gió. Hai vợ chồng đang bàn nhau cố gắng làm ăn để thoát nghèo.”
Những lời chia sẻ giản dị ấy cho thấy rõ tác động thiết thực của chương trình đối với đời sống người dân. Những công trình hạ tầng không chỉ là những công trình vật chất, mà còn là những cầu nối, là hy vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc hơn.
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, việc thực hiện chương trình vẫn gặp một số thách thức như tiến độ giải ngân, công tác quản lý chất lượng công trình, công tác giải phóng mặt bằng... Để khắc phục những khó khăn này, các địa phương đang đẩy mạnh công tác giám sát, đôn đốc thi công, đảm bảo công khai, minh bạch trong mọi khâu, từ lập dự án đến nghiệm thu công trình. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các đơn vị thi công và người dân là rất quan trọng để đảm bảo tiến độ và chất lượng các dự án.
Chương trình 1719 đang mang lại những thay đổi tích cực, rõ rệt cho đời sống người dân vùng DTTS Nghệ An. Những công trình hạ tầng cơ sở được đầu tư không chỉ thay đổi diện mạo của vùng quê mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Tuy nhiên, việc thực hiện chương trình cần tiếp tục được đẩy mạnh, đảm bảo tiến độ và chất lượng, để những kết quả đạt được ngày càng lan tỏa rộng khắp, góp phần xây dựng một vùng quê giàu đẹp, văn minh.