Vùng đất của di sản và thắng cảnh
Sáng 1/4, tỉnh Phú Yên đã tổ chức Lễ kỷ niệm 410 năm hình thành và phát triển (1611-2021).
Năm 1611, phủ Phú Yên, gồm 2 huyện Đồng Xuân và Tuy Hòa được Triều Nguyễn thành lập. Trước đó, vào mùa Xuân năm 1597, những lưu dân người Việt đầu tiên từ vùng Thanh - Nghệ - Thuận - Quảng theo Phù nghĩa hầu Lương Văn Chánh vào khai khẩn, mở mang vùng đất trấn biên từ đèo Cù Mông đến đèo Cả, sinh cơ lập nghiệp. Nhiều tụ điểm dân cư được hình thành theo các thung lũng, triền núi thấp, vùng châu thổ sông Cái, sông Đà Rằng, sông Bàn Thạch cho đến vùng cao nguyên phía Tây gần với dãy Trường Sơn.
    |
 |
| Di tích quốc gia đặc biệt Tháp Nhạn (TP Tuy Hòa, Phú Yên). Ảnh: N.Huân. |
Phú Yên hôm nay đang từng ngày đổi mới và phát triển trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh. Là một trong những vựa lúa của miền Trung, tuy nhiên Phú Yên cũng xác định du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương. Các di tích, danh thắng như Tháp Nhạn, Gành Đá Đĩa, Mũi Đại Lãnh - Bãi Môn, Hòn Yến, Vịnh Xuân Đài, Vũng Rô… đang là điểm đến mới, thu hút du khách trong hành trình du lịch qua dải đất miền Trung.
|
 |
| Bài Môn gắn với Hải đăng Mũi Điện (Đông Hòa), thắng cảnh đẹp của tỉnh Phú Yên. Ảnh: N.Huân. |
Đặc biệt, vào năm 2017, Nghệ thuật Bài chòi của 10 tỉnh Trung bộ, trong đó có Phú Yên được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại. Năm 2018, di tích kiến trúc nghệ thuật Tháp Nhạn được công nhận là di tích quốc gia đặc biệt. Đặc biệt, Phú Yên có danh lam thắng cảnh Gành Đá Đĩa, một cảnh quan thiên nhiên độc đáo, được xem là “độc nhất vô nhị” ở nước ta.
Danh thắng độc nhất vô nhị Gành Đá Đĩa
Nhân dịp Kỷ niệm 410 năm hình thành, phát triển, tỉnh Phú Yên đã đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đối với danh lam thắng cảnh Gành Đá Đĩa.
Trước đó, tại quyết định số 2280/QĐ-TTg, ngày 31/12/2020, cùng với 6 di tích, danh thắng khác trong cả nước, danh thắng Gành Đá Đĩa (địa phương thường gọi là Gành Đá Dĩa), Phú Yên đã được Thủ tướng chính phủ xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt,
|
 |
| Gành Đá Đĩa, một cấu trúc địa chất độc đáo nằm sát biển, như hòn non bộ. Ảnh: N.Huân. |
|
 |
| Gành Đá Đĩa nằm bên một vũng biển miền quê yên bình, gắn với làng chài và bến thuyền. Ảnh: N.Huân. |
Gành Đá Đĩa, xã An Ninh Đông, huyện Tuy An, tỉnh Phú Yên, là một danh thắng thiên nhiên kỳ thú về cảnh quan và độc đáo về địa chất ở Việt Nam.
Đây là một mỏm đá ăn ra sát biển, như hòn non bộ, được tạo bởi các trụ đá đen hình lăng trụ có mặt cắt hình ngũ giác, lục giác xếp nghiêng, được cho là hình thành cách đây hàng triệu năm, khi dòng nham thạch nóng chảy phun trào từ núi lửa, gặp nước biển lạnh nên đông cứng đột ngột và nứt vỡ tạo nên.
|
 |
| Danh thắng trải trên một phạm vi khá rộng, phong cảnh hữu tình. Ảnh: N.Huân. |
|
 |
| Cấu trúc được tạo bởi các trụ đá hình lăng trụ, có mặt cắt hình bắt giác, ngũ giác. Ảnh: N.Huân. |
Quần thể Gành Đá Đĩa trải trên một diện tích khá rộng, bên một vũng biển làng quê yên bình, gắn với làng chai và bến thuyền.
Ngoài “hòn non bộ” này, hiện Phú Yên đã phát hiện một số cấu trúc địa chất độc đáo tương tự, cũng tại huyện Tuy An, được gọi là Gành Đá Đĩa trên cạn.
|
 |
| Gành Đá Đĩa hiện là một điểm đến hấp dẫn của tỉnh Phú Yên. Ảnh: N.Huân. |
|
 |
| "Gành Đá Đĩa trên cạn" tại xã An Phú, TP Tuy Hòa. Ảnh: N.Huân. |
Đây chính là điểm độc đáo, khác biệt, tạo nên giá trị riêng có của danh thắng.
Cùng với Tháp Nhạn (TP Tuy Hòa); Bãi Môn gắn với Hải đăng Mũi Điện, danh thắng Núi Đá Bia (huyện Đông Hòa),… đây là những điểm đến hấp dẫn của tỉnh Phú Yên.