Boun BangFai - Lễ hội Pháo thăng thiên độc đáo của người dân Lào

Một quả BangFai Lạn được trang trí rất cầu kỳ đang được đưa tới khu vực phóng. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Là một trong những lễ hội truyền thống được coi lâu đời nhất, vui nhất và lớn nhất trong năm của người dân đất nước Triệu Voi, trong những năm gần đây, giới chức tại nhiều địa phương của Lào đã nỗ lực để biến lễ hội Boun BangFai, hay còn gọi là Lễ hội Cầu mưa hoặc Lễ hội Pháo thăng thiên, trở thành một sự kiện để không chỉ duy trì truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc, mà còn để thu hút khách du lịch, qua đó tạo thêm thu nhập cho người dân địa phương.

Chúng tôi đã đến huyện Feuang, tỉnh Vientiane, Trung Lào, vào một ngày đầu tháng Sáu. Dù mới hơn 10h sáng, không khí trong khu vực đã vô cùng ngột ngạt bởi cái nóng hầm hập, hứa hẹn một buổi chiều "cháy da cháy thịt" ở phía trước.

Bất chấp cái nóng dựng người, dưới mặt đất, hàng nghìn chiếc xe ôtô đủ loại, chở theo rất đông người dân địa phương cùng du khách trong và ngoài nước, vẫn đang chậm rãi kiên nhẫn nhích từng chút theo sau các đám rước BangFai vui nhộn để cùng đổ về một địa điểm, đó là Khu du lịch Nam Lik, thuộc huyện Feuang, tỉnh Vientiane.

Người dân nhảy múa và đánh trống trong quá trình rước Bangfai tới khu vực phóng. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Nằm cách thủ đô Vientiane khoảng hơn 120km, Khu du lịch Nam Lik là một trong những điểm du lịch sinh thái mới được chính quyền địa phương đưa vào khai thác trong vài năm qua.

Để quảng bá Khu du lịch và thu hút du khách đến với địa phương, năm nay, chính quyền huyện Feuang quyết định sẽ lần đầu tiên tổ chức Boun BangFai tại Khu du lịch Nam Lik thay cho địa điểm truyền thống nằm ở một nơi khác trong huyện.

Theo Ban tổ chức, đây cũng là lần đầu tiên huyện tổ chức Boun BangFai ở quy mô lớn, trong đó có việc phóng các BangFai Lạn, loại BangFai lớn nhất trong các cấp độ BangFai mà không phải địa phương nào của Lào cũng có đủ tiềm lực hoặc đủ không gian trống để bắn, đây cũng chính là lý do giúp lễ hội lần này của huyện Feuang thu hút rất đông du khách.

Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Lào, ông Khamphet Chanchomphou, Bí thư, Chủ tịch huyện Feuang cho biết sở dĩ huyện quyết định tổ chức Boun BangFai quy mô lớn tại Khu du lịch Nam Lik vì 3 mục tiêu chính: trước hết là để duy trì, gìn giữ các nét đẹp của văn hóa dân tộc từ ngàn xưa; thứ hai là để thắt chặt tình đoàn kết giữa các cấp chính quyền và người dân địa phương; thứ ba là để quảng bá cho khu du lịch tại huyện Feuang, qua đó giúp tạo động lực cho ngành du lịch ở địa phương này ngày càng phát triển, đem lại thu nhập cho người dân.

Người dân nhồi thuốc cho các quả BangFai trước khi lần lượt đưa lên giàn phóng. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Đến với lễ hội lần này, người dân các bản trong huyện Feuang và các địa phương trong khu vực mang tới 3 loại BangFai chính, gồm BangFai Mừn, loại BangFai có trọng lượng từ10 đến hơn 20kg và dài khoảng 7m; BangFai Sẻn, loại có trọng lượng có thể lên tới hơn 100kg, dài trên 10m; và BangFai Lạn, loại có trọng lượng lớn nhất có thể lên tới 500kg mà như đã nói ở trên, không phải lễ hội BangFai nào cũng có, và nếu có thì cũng chỉ ở số lượng rất hạn.

Theo thông báo của Ban tổ chức, lễ hội BangFai ở huyện Feuang lần này có tới 8 quả BangFai Lạn.

Đầu giờ chiều, trong cái nóng như thiêu như đốt, hàng loạt những quả BangFai đủ các kích cỡ sau khi được nhồi thuốc và gắn kíp lần lượt được gắn lên các giá phóng có chiều cao, kích thước phù hợp với chiều dài và cân nặng của mỗi loại pháo được dựng dọc theo sông Lik.

Trong tiếng loa của ban tổ chức giục giã người dân và du khách tránh xa khu vực phóng để đảm bảo an toàn, những quả BangFai đầu tiên sau khi được kích điện, bắt đầu phụt ra luồng khói lửa lớn từ đuôi trước khi lao vút lên không trung, chỉ để lại làn khói trắng ẩn hiện trên những tầng mây cao tít.

Ở dưới đất, tất cả người dân, quan khách đặc biệt là các thành viên của bản, chùa hoặc gia đình chủ pháo, đều hò hét, vỗ tay reo mừng khi chứng kiến những quả pháo bay cao, bay xa, ai cũng tin rằng năm nay gia đình họ, bản của họ, chùa của họ và đất nước họ sẽ gặp may mắn và thành công.

Một quả BangFai đang được đưa lên giàn phóng. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Cùng chen vai thích cánh trong đám đông vô cùng phấn khích đang hò hét khi chứng kiến sức mạnh "khủng khiếp" từ làn sóng xung kích do quả BangFai Lạn tạo ra, vừa dõi mắt theo đường bay của quả pháo, anh Khanxay Hitsobath, một du khách đến từ thủ đô Vientiane cho biết lý do anh lặn lội đến địa điểm du lịch này là do năm nay chính quyền ở đây tổ chức Bun BangFai Lạn, loại BangFai lớn mà đa phần người Lào đều muốn được tận mắt chứng kiến sức mạnh mà nó tạo ra khi phóng, đồng thời cũng để tranh thủ thăm thú thêm khu du lịch này bởi trước đây anh chưa có dịp đến thăm.

Chỉ vào dòng người và xe bất tận vẫn đang đổ về khu vực bãi phóng, anh Khanxay đánh giá cao ý tưởng tổ chức lễ hội gắn với phát triển du lịch của chính quyền địa phương, cho rằng điều này không chỉ giúp người dân bảo tồn được văn hóa truyền thống, mà còn giúp du khách, ngoài việc thưởng thức Boun BangFai, còn biết thêm các điểm du lịch đẹp tại nơi này để từ đó thu hút du khách, đem lại thu nhập tăng thêm cho người dân địa phương thông qua các hoạt động gắn với du lịch.

Theo Bí thư, Chủ tịch huyện Feuang, ông Khamphet Chanchomphou, thông qua việc tổ chức lễ hội lần này, chính quyền huyện kỳ vọng sẽ nâng được lượng du khách đến với Khu du lịch Nam Lik từ mức trung bình khoảng 3.000 lượt tháng hiện nay lên ít nhất khoảng 10.000 lượt tháng, điều sẽ giúp thúc đẩy phát triển du lịch và kinh tế của huyện đi lên.
Bắt đầu từ trung tuần tháng 5 (tháng 6 theo Phật lịch), các lễ hội Cầu mưa của người dân Lào diễn ra rải rác vào những ngày khác nhau, ở các địa phương khác nhau trên cả nước trong suốt một tháng, khi những cơn mưa đầu mùa đã trút xuống nhưng vẫn chưa đủ để giúp những cánh đồng nứt nẻ sau 6 tháng mùa khô có thể đủ nước để người dân cấy cầy, trồng trọt.

Theo quan niệm của người Lào, Boun BangFai có ý nghĩa hết sức quan trọng trong đời sống tâm linh, bởi đây là cách thức để người dân gửi lời cầu xin tới ông Trời, ban cho mưa thuận gió hòa để cây cối tốt tươi, mùa màng phát triển, vạn vật sinh sôi, đem lại sự no ấm cho người dân.

Chính vì vậy, việc tổ chức Boun BangFai hàng năm là việc phải làm, bởi nếu không tổ chức, sẽ cảm thấy bất an và không may mắn.

Một quả BangFai Lạn lao vút lên không trung tại bãi phóng ở khu du lịch Nam Lik. (Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN)

Rời Meuang Feuang khi mặt trời bắt đầu xuống núi, trên con đường nhỏ vắt qua những bản làng và ruộng lúa, chúng tôi vẫn thấy hàng đoàn xe dài tít tắp đang nối đuôi nhau tiếp tục đổ về khu vực phóng BangFai, nơi dù ở khoảng cách khá xa, vẫn có thể nghe được tiếng nhạc của hàng chục giàn loa bật hết công suất, cùng tiếng rít ầm ầm mỗi khi có một quả BangFai được phóng lên.

Chắc chắn sau lễ hội này, cái tên Khu du lịch Nam Lik sẽ được nhiều người Lào và du khách nước ngoài biết tới hơn, giúp nâng cao đời sống của người dân tại một trong những khu vực trước nay được coi là khá hẻo lánh của Lào./.