Tổng thống Peru Pedro Castillo đã bị lực lượng an ninh bắt giữ hôm 7/12, ngay sau khi bị Quốc hội phế truất với số phiếu áp đảo, với cáo buộc âm mưu đảo chính và vi phạm trật tự hiến pháp sau khi ông tìm cách giải tán Quốc hội và cố gắng ngăn chặn một cuộc bỏ phiếu luận tội từ cơ quan lập pháp.

Phó Tổng thống Dina Boluarte thay thế ông Castillo và trở thành nữ nguyên thủ đầu tiên trong lịch sử Peru với một lễ nhậm chức cùng ngày.

leftcenterrightdel
 Tống thống Peru vừa bị Quốc hội phế trất Pedro Castillo. Ảnh: CNN.

Bà Boluarte, một luật sư 60 tuổi, kêu gọi “đình chiến chính trị” và thành lập một chính phủ đoàn kết dân tộc.

Trước đó cùng ngày, Tổng thống Castillo, người nắm quyền từ cuối tháng 7/2021, đã công bố kế hoạch giải tán Quốc hội và thành lập một chính phủ khẩn cấp, cũng như kêu gọi bầu cử cơ quan lập pháp mới, điều mà Tòa án Hiến pháp và Cơ quan bảo vệ nhân dân Peru gọi là một âm mưu đảo chính, kêu gọi các lực lượng vũ trang khôi phục trật tự hiến pháp.

leftcenterrightdel
 Bà Dina Boluarte tuyên thệ nhậm chức Tổng thống Peru hôm 7/12. Ảnh: Sebastian Castaneda/Reuters.

Động thái của ông Castillo đã dẫn đến một loạt Bộ trưởng trong nội các, bao gồm các Bộ trưởng Quốc phòng, Ngoại giao,.. phản ứng mạnh mẽ bằng việc từ chức, trong khi các lực lượng vũ trang Peru cũng bác bỏ nỗ lực của ông Castillo nhằm loại bỏ Quốc hội, gọi đó là sự vi phạm trật tự hiến pháp.

leftcenterrightdel
 Ông Pedro Castillo (người ngồi mặc áo khoác xanh) bị Cảnh sát quốc gia Peru bắt giữ hôm 7/12. Ảnh: AP/Guadalupe Pardo.

Các nước láng giềng trong khu vực Mỹ Latinh cũng đã có những phản ứng không đồng thuận, bày tỏ sự quan ngại về diễn biến khủng hoảng chính trị ở Peru.

Các công tố viên Peru đang điều tra 6 cáo buộc, hầu hết là về tham nhũng, chống lại ông Castillo.

leftcenterrightdel
 Quốc hội Peru bỏ phiếu luận tội Tổng thống Pedro Castillo ngày 7/12. Ảnh: AP / Guadalupe Pardo.

Là Tổng thống đầu tiên trong lịch sử Peru xuất thân từ một cộng đồng nông thôn nghèo ở Tây Bắc đất nước, ông Castillo nhậm chức vào tháng 7 năm ngoái mà hầu như không có kinh nghiệm chính trị. Ông đã thay đổi nội các 5 lần trong hơn một năm cầm quyền và trải qua 2 cuộc luận tội ở Quốc hội.

Kể từ năm 2016, Peru chìm trong các cuộc khủng hoảng chính trị, trong đó Quốc hội và các đời Tổng thống lần lượt trong thế đối đầu, tìm cách loại bỏ lẫn nhau. 

Văn Phong/AP, CNN