Washington lên án mạnh mẽ các hành động của lực lượng quân đội Sudan, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết trong một tuyên bố vào cuối ngày 25/10 giờ Washington (sáng 26/10, giờ Việt Nam).

“Mỹ lên án mạnh mẽ hành động của lực lượng quân đội Sudan. Chúng tôi kiên quyết bác bỏ việc giải tán chính phủ chuyển tiếp do dân sự lãnh đạo và các thể chế liên quan của nó; đồng thời kêu gọi khôi phục chúng ngay lập tức”, tuyên bố viết, nhấn mạnh “Việc bắt giữ Thủ tướng Hamdok và các nhà lãnh đạo dân sự khác là không thể chấp nhận được. Lực lượng quân đội phải đảm bảo an toàn và trả tự do cho họ ngay lập tức. Những hành động này có khả năng làm chệch hướng quá trình chuyển đổi sang dân chủ của đất nước và là sự phản bội đối với cuộc cách mạng hòa bình của Sudan”.

leftcenterrightdel
Người dân Sudan xuống đường sau vụ bắt giữ Thủ tướng Abdalla Hamdok và các quan chức cấp cao khác vào sáng 25/10. Ảnh: AFP. 

Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ bày tỏ quan ngại trước các báo cáo lực lượng an ninh Sudan đã sử dụng súng đạn chống lại những người biểu tình ôn hòa; kêu gọi các quan chức an ninh Sudan chấm dứt ngay việc sử dụng bạo lực đối với những người biểu tình, cũng như khôi phục các dịch vụ Internet.

Tuyên bố lưu ý, những hành động của quân đội Sudan trái với Tuyên bố Hiến pháp của nước này và làm “xói mòn khát vọng dân chủ” của người dân; từ đó kêu gọi quay trở lại ngay lập tức các nguyên tắc của cuộc cách mạng hòa bình ở Sudan và khuôn khổ chuyển tiếp được nêu trong Tuyên bố Hiến pháp năm 2019 và Thỏa thuận Hòa bình Juba năm 2020.

leftcenterrightdel
 Người biểu tình Sudan phong tỏa đường phố ở thủ đô Khartoum, phản đối các động thái của giới quân sự nước này. Ảnh: AFP.

Trước những diễn biến chuyển đổi quyền lực bằng vũ lực ở Sudan, Ngoại trưởng Blinken tuyên bố, Mỹ đã lập tức đình chỉ việc giải ngân 700 triệu đô la viện trợ khẩn, vốn nhằm hỗ trợ quá trình chuyển đổi dân chủ của Sudan.

Hôm 25/10, quân đội Sudan đã bắt giữ các thành viên nội các lâm thời, bao gồm cả Thủ tướng Abdalla Hamdok, trong một sự kiện mà Bộ Thông tin nước này gọi là đảo chính quân sự.

Cùng ngày, tướng Abdel Fattah al-Burhan, nhà lãnh đạo cuộc binh biến đã tuyên bố giải tán chính phủ chuyển tiếp.

leftcenterrightdel
Người dân Sudan đốt lốp xe trong cuộc biểu tình hôm 25/10. Arg: AFP. 

Hiệp hội chuyên gia Sudan (SPA), một nhóm chính trị dẫn đầu yêu cầu chuyển đổi sang chế độ dân chủ, đã kêu gọi công chúng xuống đường.

Đáp lại lời kêu gọi, hàng nghìn người đã nhanh chóng xuống đường ở thủ đô Khartoum và thành phố Omdurman, đốt cháy lốp xe, phong tỏa đường phố để phản đối cuộc đảo chính quân sự và thể hiện sự ủng hộ đối với chính phủ dân sự.

leftcenterrightdel
Người biểu tình chặn đường ở thủ đô Khartoum hôm 25/10 để phản đối việc lực lượng vũ trang bắt giữ Thủ tướng Sudan. Nguồn: AFP. 

Lực lượng quân sự đã sử dụng hơi cay và cả súng đạn để đôi phó với đám đông biểu tình.

Theo một quan chức y tế, ít nhất 7 người đã thiệt mạng và 140 người bị thương.

Trong những tuần gần đây, các cuộc đàm phán giữa quân đội và chính phủ do dân sự lãnh đạo ở Sudan trở nên căng thẳng và các cuộc biểu tình quy mô lớn của dân chúng đã nổ ra hôm 21/10, đòi hỏi một sự lãnh đạo dân sự hoàn toàn. Cuộc đảo chính dường như là một nỗ lực của quân đội Sudan nhằm ngăn chặn khả năng này. 

Văn Phong (Theo BNG Mỹ, Sputnik, Anja)