Hôm 7/7, Thủ tướng Anh Boris Johnson đã tuyên bố sẽ rời bỏ vị trí người đứng đầu Chính phủ.

"Rõ ràng ý muốn của Đảng Bảo thủ trong nghị viện hiện nay là cần có một nhà lãnh đạo mới của đảng, có nghĩa là một thủ tướng mới", ông Johnson nói trong một bài phát biểu từ chức ngắn gọn; lưu ý, việc lựa chọn nhà lãnh đạo mới nên bắt đầu ngay vào tuần tới và ông đã bổ nhiệm một nội các tạm quyền, sẽ tại vị cho đến khi có một nhà lãnh đạo mới.

Ông Johnson nhấn mạnh, ông đã nỗ lực và hoàn thành nhiệm vụ lớn, đưa Anh khỏi Liên minh châu Âu như một nghĩa vụ mà ông và Đảng Bảo thủ của ông đã cam kết khi cử tri đã bỏ phiếu cho Đảng vào tháng 12/2019.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Anh bày tỏ sự nuối tiếc khi phải rời bỏ chức vụ khi những mục tiêu của ông còn giang dở trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu và trong nước cũng như cuộc chiến ở Ukraine.

leftcenterrightdel
 Thủ tướng Anh Boris Johnson phát biểu từ chức tại Dinh Thủ tướng ở số 10 Phố Downing, London, ngày 7/7. Ảnh: Reuters / Henry Nicholls.

Người đứng đầu Nội các Anh cũng cảm thấy lấy làm tiếc vì đã không thành công trong việc thuyết phục đảng của mình tiếp tục ủng hộ ông.

Quyết định của ông Johnson được đưa ra sau khi ông mất đáng kể sự ủng hộ của các Bộ trưởng và hầu hết các nhà lập pháp trong đảng Bảo thủ của mình.

Trước đó vào sớm ngày 7/7, Bộ trưởng phụ trách các vấn đề Bắc Ireland, Brandon Lewis, chính trị gia đảng Bảo thủ, đã trở thành thành viên thứ tư trong Chính phủ Anh đệ đơn từ bỏ vị trí, sau khi các Bộ trưởng Tài chính, Y tế và Bộ trưởng phụ trách xứ Wales từ chức.

Các thành viên Chính phủ, bao gồm cả những thành viên của Đảng Bảo thủ của Thủ tướng Anh, cho rằng, ông Johnson, chính trị gia 58 tuổi, không còn đủ uy tín để nắm quyền sau một loạt bê bối.

leftcenterrightdel
 Các quan chức và báo giới chứng kiến bài phát biểu từ chức của Thủ tướng Anh Boris Johnson ngày 7/7. Ảnh: Reuters / Peter Nicholls.

Ông Johnson mới đây buộc phải xin lỗi vì đã bổ nhiệm một nghị sĩ mà quên rằng, ông từng được thông báo người này từng bị khiếu nại về vi phạm liên quan đến tình dục.

Trước đó ông đã vướng vào scandal khi bị cáo buộc đã tổ chức tiệc tùng tại phòng làm việc và nhà riêng vào thời điểm nước Anh đang áp đặt các lệnh phong tỏa nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch COVID-19; và đã phải trải qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội đầu tháng trước.

Đã có hơn 50 Bộ trưởng và quan chức trong các cơ quan Chính phủ Anh đã rời bỏ Nội các trong vòng chưa đầy 48 giờ.

leftcenterrightdel
 Công chúng Anh mong chờ tuyên bố từ chức của Thủ tướng Boris Johnson. Ảnh: Reuters / Henry Nicholls.

Cuối ngày 6/7, Bộ trưởng Tư pháp Anh và Xứ Wales, Suella Braverman, nói với truyền thông “đã đến lúc Thủ tướng phải từ chức”; đồng thời tuyên bố bà sẽ tham gia cuộc đua tranh ghế Thủ tướng trong tương lai.

Cùng trong tối ngày 6/7, một phái đoàn gồm các Bộ trưởng cấp cao và đại diện của các nhà lập pháp Đảng Bảo thủ không tham gia chính phủ đã đến Dinh Thủ tướng Anh ở số 10 Phố Downing để gặp ông Johnson, khuyến cáo Thủ tướng cần phải ra đi, theo một lộ trình đàng hoàng.

leftcenterrightdel
 Tuyên bố từ chức của thủ tướng Anh Johnson. Nguồn: Aljazeera.

Hôm 6/7, ông Johnson từng tuyên bố sẽ không từ chức trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế toàn cầu cũng như cuộc chiến Ukraine.

Tuy nhiên trong trường hợp này, nhà lãnh đạo Anh sẽ phải đối mặt với khả năng một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm thứ hai chỉ trong vòng hai tháng, nếu Đảng Bảo thủ đồng ý thay đổi các quy tắc của đảng, vốn chỉ cho phép một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trong một năm.

Văn Phong/Reuters, Aljazeera