Cuối ngày 4/3, giờ Washington, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trình bày bài phát biểu, thường được gọi là thông điệp liên bang, trước lưỡng viện Quốc hội, với thời lượng kéo dài kỉ lục 1 giờ 40 phút.

Ông Trump cho biết, mặc dù mới ở giai đoạn khởi động, chính quyền của ông đã đạt nhiều thành tựu trong 43 ngày so với hầu hết các chính quyền khác trong 4 hoặc 8 năm.

Cho đến nay, ông đã kí 76 sắc lệnh hành pháp.

Ông Trump liệt kê một số sắc lệnh hành pháp, bao gồm việc tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia ở biên giới phía nam, triển khai quân đội và tuần tra biên giới; áp dụng lệnh đóng băng ngay lập tức đối với mọi hoạt động tuyển dụng của liên bang kể từ khi trở lại Nhà Trắng, cộng với lệnh đóng băng viện trợ nước ngoài.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Mỹ Donald Trump trình bày bài phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội ngày 4/3. Ảnh: Win McNamee/ AP.

Ông cũng rút Mỹ khỏi Hiệp định Khí hậu Paris, Tổ chức Y tế Thế giới và Hội đồng nhân quyền LHQ.

Nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng, đã đến lúc nước Mỹ tự quyết định vận mệnh của mình và ông sẽ lãnh đạo đất nước xây dựng “nền văn minh tự do, tiên tiến, năng động và vượt trội nhất từng tồn tại trên Trái Đất”.

Theo ông, nước Mỹ sẽ chinh phục những ranh giới rộng lớn của khoa học và dẫn dắt nhân loại vào không gian với cam kết sẽ cắm cờ Mỹ trên Sao Hỏa và thậm chí xa hơn nữa.

“Gửi tới người dân Mỹ, hãy sẵn sàng cho một tương lai đáng kinh ngạc, vì thời kì hoàng kim của nước Mỹ chỉ mới bắt đầu. Nó sẽ không giống bất kì điều gì mà các bạn từng thấy.”, ông Trump nói khi kết thúc bài phát biểu trước Quốc hội.

Đề cập đến Ukraine, ông Trump cho biết, Tổng thống nước này Volodymyr Zelensky đã nói với ông rằng, Kyiv sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán và kí kết thỏa thuận về khoáng sản với Washington.

leftcenterrightdel
 Ông Trump cho biết, Ukraine sẵn sàng đàm phán hòa bình cũng như kí kết thỏa thuận khoáng sản. Ảnh: Win McNamee/ AP.

Nhà lãnh đạo Mỹ đã đọc lá thư mà ông cho biết vừa nhận được từ ông Zelensky.

“Ukraine sẵn sàng đến bàn đàm phán sớm nhất có thể để đưa hòa bình bền vững đến gần hơn… Chúng tôi thực sự trân trọng những gì nước Mỹ đã làm để giúp Ukraine duy trì chủ quyền và độc lập. Về thỏa thuận về khoáng sản và an ninh, Ukraine sẵn sàng kí kết bất cứ khi nào mà các bạn cảm thấy phù hợp.”, ông Trump đọc bức thư trước Quốc hội.

Cùng ngày 4/3, viết trên trang cá nhân sau khi Mỹ tuyên bố tạm dừng viện trợ quân sự cho Kyiv, ông Zelensky mô tả sự việc tại Nhà Trắng trong cuộc gặp với ông Trump và Phó Tổng thống JD Vance hôm 28/2 là “đáng tiếc”; rằng cuộc thảo luận đã không diễn ra như mong đợi. Và, đã đến lúc sửa chữa điều đó; bày tỏ mong muốn sự hợp tác và trao đổi trong tương lai sẽ mang tính xây dựng.

Ông Zelensky cho biết đã sẵn sàng làm việc dưới “sự lãnh đạo mạnh mẽ” của Tổng thống Mỹ Donald Trump để đạt được hòa bình lâu dài.

leftcenterrightdel
 Pháp, Anh và Ukraine đang thảo luận để thúc đẩy lệnh ngừng bắn trước mắt 1 tháng ở Ukraine, cũng như nố lực hàn gắn rạn nứt Kyiv- Washignton. Ảnh: Christophe Ena/Reuters/Aljazeera.

Nhà lãnh đạo Ukraine cũng đã phác thảo những giai đoạn đầu tiên về cách thức chấm dứt chiến tranh.

“Chúng tôi sẵn sàng hành động nhanh chóng để chấm dứt chiến tranh, và những giai đoạn đầu tiên có thể là thả tù nhân và ngừng bắn trên không- lệnh cấm tấn công tên lửa, máy bay không người lái tầm xa, bom vào các cơ sở năng lượng và hạ tầng dân sự khác- và ngừng bắn trên biển ngay lập tức, nếu Nga cũng làm như vậy.”, ông Zelensky viết.

Tin liên quan, ngày 5/3, người phát ngôn Chính phủ Pháp, Sophie Primas, cho biết, Paris đang nỗ lực hàn gắn mối quan hệ giữa Mỹ và Ukraine nhằm theo đuổi một nền hòa bình lâu dài và vững chắc.

Ông Primas nói rằng, Pháp và châu Âu đang nỗ lực kết nối mối liên hệ giữa Mỹ và Ukraine. Các bên cũng đang thảo luận để thúc đẩy lệnh ngừng bắn một phần kéo dài một tháng giữa Nga và Ukraine, tiền đề để hướng tới một lệnh ngừng bắn lâu dài.

Văn Phong/Aljazeera, ZelenskyyUa