Ngày 25/2, các nguồn tin Ukraine cho biết, Kyiv và Washington đã đạt được thỏa thuận khung về khuôn khổ hợp tác kinh tế rộng lớn, bao gồm quyền tiếp cận khoáng sản đất hiếm của Ukraine.
Một nguồn tin nhấn mạnh, Kyiv hi vọng việc kí kết thỏa thuận sẽ đảm bảo dòng hỗ trợ quân sự liên tục của Mỹ mà Ukraine đang rất cần.
Theo nguồn tin, thỏa thuận có thể được kí kết sớm nhất là vào ngày 28/2 và các kế hoạch đang được chuẩn bị để Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới Washington để gặp người đồng cấp Mỹ.
Một quan chức Ukraine lưu ý, thỏa thuận này sẽ tạo cơ hội cho ông Zelenskyy và ông Trump thảo luận về việc tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine, đó là lí do tại sao Kyiv mong muốn sớm hoàn tất thỏa thuận.
Theo một quan chức Ukraine, một số chi tiết kĩ thuật vẫn đang được thương thảo. Tuy nhiên, dự thảo không bao gồm đề xuất gây tranh cãi của chính quyền Trump hưởng 500 tỉ đô la lợi nhuận từ khoáng sản đất hiếm của Ukraine để bồi thường cho khoản viện trợ quân sự của nước này cho Kyiv.
Thay vào đó, Mỹ và Ukraine sẽ cùng lập một quỹ tài chính, trong đó Ukraine sẽ đóng góp 50% số tiền thu được trong tương lai từ các nguồn tài nguyên do nhà nước sở hữu, bao gồm khoáng sản, dầu mỏ và khí đốt.
    |
 |
| Thỏa thuận đất hiếm được Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent (bên phải) đưa ra trong chuyến thăm Kyiv, ngày 12/2. Ảnh: Tetiana Dzhafarova/AFP/Getty. |
Nguồn tiền của quỹ này dự kiến sẽ được sử dụng để đầu tư vào các dự án tại Ukraine.
Các quan chức Ukraine cho biết, các sửa đổi dự thảo thỏa thuận đảm bảo lợi ích tốt hơn cho nước này.
Tuy nhiên, thỏa thuận không bao gồm các đảm bảo an ninh và đây sẽ là vấn đề mà 2 Tổng thống sẽ thảo luận khi gặp nhau.
Tiến triển trong đàm phán thỏa thuận đạt được sau khi hai ông Trump và Zelensky có những lời lẽ gay gắt vào tuần trước về những bất đồng liên quan.
Zelensky cho biết ông đã ngần ngại kí vào một thỏa thuận mà Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã đưa ra trong chuyến thăm Kyiv vào đầu tháng này, trong đó ông đã bác bỏ yêu cầu của Washington về khoản bồi hoàn 500 tỉ đô la.
Nhà lãnh đạo Ukraine đã phản đối một lần nữa vài ngày sau đó trong cuộc gặp với Phó Tổng thống Mỹ JD Vance bên lề Hội nghị an ninh Munich, Đức, bởi đề xuất của Washington không bao gồm các đảm bảo an ninh.
Tuy nhiên, hai bên đã đạt được tiến triển đáng kể trong chuyến thăm Ukraine vào tuần trước của ông Keith Kellogg, đặc phái viên Nhà Trắng về Ukraine và Nga.
Tin liên quan, ngày 26/2, truyền thông Nga dẫn thông tin từ Reuters nói, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông ủng hộ ý tưởng thỏa thuận với Nga về việc tiếp cận nguồn kim loại đất hiếm.
|
 |
| Thỏa thuận đất hiếm Mỹ- Ukraine tiến triển sau chuyến thăm của đặc phái viên Nhà Trắng Keith Kellogg (bên phải) tới Kyiv, ngày 20/2. Ảnh: Sergei Supinsky / AFP. |
“Tôi muốn kí kết thỏa thuận để được quyền tiếp cận nguồn đất hiếm của Nga.”, bản tin trích lời ông Trump nói.
Trước đó trong cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình Rossiya 1 ngày 24/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng, Nga là một trong những quốc gia dẫn đầu về trữ lượng kim loại đất hiếm và Moscow sẵn sàng trao cho Mỹ cơ hội hợp tác trong lĩnh vực này, bao gồm cả ở các khu vực mới (ám chỉ các vùng lãnh thổ mới do Nga kiểm soát).
Tín hiệu từ Moscow được đưa ra sau khi ông Trump cam kết các giao dịch phát triển kinh tế lớn với Nga.
Thư kí báo chí Điện Kremlin, Dmitry Peskov cho biết, có thể thực hiện các dự án hợp tác kinh tế Nga-Mỹ sau khi xung đột ở Ukraine được giải quyết
Ông Peskov cũng lưu ý, Nga có kế hoạch riêng để phát triển các nguồn tài nguyên chiến lược, tuy nhiên cũng mở cửa cho các đối tác nước ngoài.
Đất hiếm là một nhóm gồm 17 kim loại được sử dụng để chế tạo nam châm biến năng lượng thành chuyển động cho xe điện, điện thoại di động, hệ thống tên lửa và các thiết bị điện tử khác.
Theo dữ liệu của Cục Khảo sát địa chất Hoa Kỳ, Nga có trữ lượng kim loại đất hiếm lớn thứ 5 thế giới, sau Trung Quốc, Brazil, Ấn Độ và Úc.