Ngày 17/10, người đứng đầu Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga (RDIF) đồng thời là đặc phái viên của Tổng thống Vladimir Putin về hợp tác đầu tư, Kirill Dmitriev, đã gửi lời kêu gọi tới tỷ phú Mỹ Elon Musk, tái đề xuất ý tưởng xây dựng một đường hầm nối Nga và bang Alaska của Mỹ qua eo biển Bering.

“Hãy tưởng tượng bạn đang kết nối nước Nga và nước Mỹ, châu Mỹ và lục địa Á-Âu bằng Đường hầm Putin-Trump, một đường hầm dài 70 dặm tượng trưng cho sự thống nhất.”, ông Dmitriev đề xuất, nhấn mạnh triển vọng xây dựng một đường hầm qua eo biển Bering, nối liền Nga và bang Alaska (Mỹ), trong điều kiện công nghệ phát triển hiện nay.

“Nhờ các công nghệ hiện đại của công ty Boring Company, đường hầm này có thể trở thành đường hầm mang tên Putin - Trump, kết nối Á - Âu và châu Mỹ với chi phí chưa đến 8 tỷ USD, thay vì theo chi phí truyền thống là hơn 65 tỷ đô la.”, ông Dmitriev viết trên mạng xã hội X của tỷ phú Elon Musk, kêu gọi “cùng nhau xây dựng tương lai”.

leftcenterrightdel
 Phác thảo dự án hầm qua eo biển Bering đính kèm chia sẻ của người đứng đầu Quỹ Đầu tư Trực tiếp Nga Kirill Dmitriev. Nguồn: Kadmitriev.
leftcenterrightdel
 Lục địa Á-Âu và châu Mỹ ngăn cách bởi eo biển Bering rộng 85km. Nguồn: Flightradar24  / MenchOsint.

Ông Dmitriev cho biết, công trình có thể hoàn thành trong vòng chưa đầy 8 năm, giúp rút ngắn tuyến đường vận chuyển hàng hóa hơn 700 km.

Theo ông Dmitriev, RDIF đã nghiên cứu các đề án hiện có, bao gồm cả dự án đường sắt nối Mỹ - Canada - Nga -Trung Quốc và sẽ ủng hộ phương án khả thi nhất.

Cùng với đề xuất, ông Dmitriev đã đăng tải bức phác thảo về dự án “Cầu Hòa bình Thế giới Kennedy-Khrushchev”, một phần trong tài liệu giải mật của Liên Xô về vụ ám sát Tổng thống Mỹ John F. Kennedy, vừa được Moscow chia sẻ.

Phản ứng với đề xuất trong khi tiếp nhà lãnh đạo Ukraine Volodymyr Zelensky cùng ngày tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi đây là “một ý tưởng thú vị”.

leftcenterrightdel
 Alaska, Mỹ ngăn cách với cực đông vùng Viễn Đông, Nga bởi eo biển Bering rộng 85km. Ở giữa eo biển này có đảo Diomede lớn thuộc Nga và đảo Diomede nhỏ thuộc Mỹ, cách nhau chỉ chưa đầy 4km. Nguồn: Kadmitriev.
leftcenterrightdel
 Phác thảo mạng lưới đường sắt kết nối Trung Quốc- Nga- Mỹ- Canada. Nguồn: Kadmitriev.

Đề xuất xây dựng đường hầm qua eo biển Bering, một phần của tuyến đường toàn cầu nối Trung Quốc, Nga, Mỹ, Canada- được xem là dự án biểu tượng cho hòa bình và hợp tác, không phải là một ý tưởng mới.

Ý tưởng kết nối lục địa Âu Á với Bắc Mỹ qua eo biển Bering đã có từ cuối thế kỷ 19. Năm 1890, William Gilpin, Thống đốc đầu tiên của lãnh thổ Colorado, Mỹ, đã đề xuất một tuyến đường sắt liên lục địa với đường hầm dưới eo biển Bering, như một phần của mạng lưới giao thông toàn cầu.

Năm 1905, Sa hoàng Nicholas II đã phê duyệt khảo sát tuyến đường sắt qua eo biển Bering.

Trong suốt thế kỷ 20, lãnh đạo Mỹ, Liên Xô, cũng như nhiều kỹ sư nổi tiếng thế giới, từng nhiều lần đề cập đến dự án rộng hơn kết nối lục địa Á-Âu qua đường hầm eo biển Bering, tuy nhiên không có dự án nào được triển khai.

leftcenterrightdel
 Ông Dmitriev cho rằng, việc thực hiện dự án đường hầm qua eo biển Bering vưới công nghệ hiện nay chỉ mất khoảng 8 năm với chi phí 8 tỷ đô la.Nguồn: Kadmitriev.
leftcenterrightdel
 Phác thảo về dự án “Cầu Hòa bình Thế giới Kennedy-Khrushchev”, một phần trong tài liệu giải mật của Liên Xô về vụ ám sát Tổng thống Mỹ John F. Kennedy, vừa được Moscow chia sẻ. Nguồn: Kadmitriev.

Tại Hội nghị Potsdam năm 1945, nhà lãnh đạo Liên Xô Joseph Stalin đã đề xuất với Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ, Harry Truman, về việc kết nối mạng lưới đường sắt của hai nước thông qua một đường hầm hoặc cầu, nhưng Truman đã từ chối, giữa bối cảnh căng thẳng Chiến tranh Lạnh.

Năm 2014, các kỹ sư Trung Quốc đề xuất xây dựng một tuyến đường sắt cao tốc kết nối Trung Quốc- Nga- Mỹ- Canada, thông qua đường hầm eo biển Bering. Mặc dù không phải là kế hoạch chính thức của chính phủ, nhưng nó phù hợp với tầm nhìn Vành đai và con đường của Trung Quốc.

Alaska, Mỹ ngăn cách với Khu tự trị Chukotka ở cực đông của vùng Viễn Đông, Nga bởi eo biển Bering rộng 85km. Ở giữa eo biển này có đảo Diomede lớn thuộc Nga và đảo Diomede nhỏ thuộc Mỹ, cách nhau chỉ chưa đầy 4km.

leftcenterrightdel
 Cầu đường sắt bắc qua sông Amur, nối thành phố ven sông Nizhneleninskoye ở vùng Viễn Đông Nga với thành phố Đồng Giang, tỉnh Hắc Long Giang, đông bắc Trung Quốc thông xe ngày 16/11/2022.  Nguồn: Tân Hoa Xã/Zhang Tao.

Trong khuôn khổ các dự án giao thông liên quốc gia, giữa tháng 11/2022, Nga và Trung Quốc đã thông xe cây cầu đường sắt đầu tiên bắc qua sông Amur, nối thành phố ven sông Nizhneleninskoye ở vùng Viễn Đông Nga với thành phố Đồng Giang, tỉnh Hắc Long Giang, đông bắc Trung Quốc.

Dự án là một phần trong sáng kiến Vành đai và con đường của Trung Quốc nhằm kết nối Á-Âu thông qua các dự án cơ sở hạ tầng, liên kết mạng lưới đường sắt phía đông bắc của Trung Quốc với mạng lưới đường sắt Siberia của Nga. 

Trong khi trước đó, vào tháng 9/2020, trong nhiệm kỳ đầu tiên, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phê duyệt tuyến đường sắt mới trị giá 22 tỷ USD, dài 2.400 km giữa Mỹ và Canada.

Với các dự án kể trên, có thể nói, các đoạn tuyến trong một mạng nước giao thông liên lục địa, vốn được lên ý tưởng cả thế kỷ trước, đã và đang hình thành, chỉ còn chờ “mảnh ghép” quan trọng cuối để kết nối lục địa Á-Âu, là dự án qua eo biển Bering.

Văn Phong/Sputnik, upf.org