Tiêu diệt thủ lĩnh Al Qaeda, ‘đạo diễn’ vụ tấn công 11/9

Sáng 2/8, giờ Việt Nam, Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết, trong một cuộc truy kích chống khủng bố ở Kabul, Afghanistan, các lực lượng nước này đã tiêu diệt thủ lĩnh của Al-Qaeda.

“Vào 30/7 (giờ Mỹ), theo chỉ thị của tôi, các lực lượng Mỹ đã tiến hành thành công một cuộc không kích ở Kabul, Afghanistan tiêu diệt thủ lĩnh của Al Qaeda, Ayman al-Zawahiri. Công lý đã được thực thi.”, ông Biden viết trên trang cá nhân.

Các quan chức Mỹ cho biết, cuộc tấn công nhắm vào al-Zawahiri được thực hiện bằng máy bay không người lái (UAV) với 2 tên lửa Hellfire.

Không có thương vong nào khác được công bố.

"Zawahiri tiếp tục gây ra mối đe dọa thực sự đối với người dân, lợi ích và an ninh quốc gia của Mỹ. Cái chết của y giáng một đòn mạnh vào al Qaeda và sẽ làm suy giảm khả năng hoạt động của tổ chức này.", quan chức Mỹ giấu tên nói. 

leftcenterrightdel
 Osama bin Laden (bên trái) cùng cố vấn Ayman al-Zawahiri, cuối năm 2001. Nguồn: Hamid Mir/Reuters.

Đây được cho là cuộc tấn công bằng UAV đầu tiên được biết đến của Mỹ ở Afghanistan, kể từ khi liên quân rút khỏi quốc gia Hồi giáo vào tháng 8/2021. Động thái này có thể củng cố niềm tin về sự đảm bảo của Washington nói, Mỹ vẫn có thể giải quyết các mối đe dọa từ Afghanistan mà không cần hiện diện quân sự ở nước này.

Trong một tuyên bố, phát ngôn viên của Taliban Zabihullah Mujahid xác nhận một cuộc không kích vào một ngôi nhà dân cư ở khu vực Sherpur của Kabul; tuyên bố, lên án mạnh mẽ cuộc tấn công của Washington với bất kỳ lý do gì, gọi đây là hành vi vi phạm các nguyên tắc quốc tế và thỏa thuận Doha. 

Zawahiri được cho là người kế nhiệm Bin Laden trở thành thủ lĩnh Al-Qaeda, ‘chiến lược gia’ chính của tổ chức này.

Những năm qua, nhiều lời đồn đại cho rằng al-Zawahiri đã chết. Tuy nhiên đầu năm nay, tình báo Mỹ xác định al-Zawahiri đoàn tụ cùng vợ con tại một ngôi nhà ở trung tâm Kabul và người này đã bị tiêu diệt trong một lần xuất hiện trên ban công.

Al-Zawahiri là ai?

Al-Zawahiri, 71 tuổi, là một bác sĩ, xuất thân từ một gia đình Ai Cập danh giá.

Al-Zawahiri bắt đầu được biết đến với tư cách là một chiến binh Hồi giáo khi lĩnh án tù vì liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Ai Cập Anwar Sadat năm 1981.

Vào thời điểm đó, al-Zawahiri, một bác sĩ trẻ, đã là một kẻ khủng bố tận tụy, người đã âm mưu lật đổ chính phủ Ai Cập trong nhiều năm và tìm cách thay thế bằng chế độ Hồi giáo chính thống.

Được phóng thích sau khi ngồi tù 3 năm từ vụ ám sát Sadat, al-Zawahiri đến Pakistan, tích cực điều trị cho những chiến binh Hồi giáo bị thương, những người đã chiến đấu chống lại sự chiếm đóng Afghanistan của Liên Xô.

Thời điểm này, al-Zawahiri đã gặp bin Laden và tìm thấy “lý tưởng” chung, từ đó sáp nhập nhóm khủng bố Hồi giáo Jihad Ai Cập của mình với Al-Qaeda vào tháng 5/1998

leftcenterrightdel
 Ayman al-Zawahiri năm 2009. Nguồn: © Site Intelligence Group / AFP

Hai thủ lĩnh khủng bố đã ký một bản tuyên bố, nói: “Tiêu diệt và chống lại người Mỹ cùng các đồng minh, dù là dân thường hay quân đội, là nghĩa vụ của mọi người Hồi giáo”.

Sau tuyên bố trên là chuỗi các vụ khủng bố nhắm vào người Mỹ và lợi ích của Mỹ trên toàn thế giới. Điển hình là các vụ đánh bom liều chết vào các Đại sứ quán Mỹ ở Kenya và Tanzania khiến hơn 200 người thiệt mạng và hơn 5.000 người khác bị thương.

Sau đó là vụ tấn công tàu USS Cole ở Yemen vào tháng 10/2000. Những kẻ đánh bom liều chết đã kích nổ chiếc xuồng giết chết 17 lính thủy Mỹ và làm bị thương 39 người khác.

Đỉnh điểm là vụ tấn công khủng bố 11/9/2001 nhắm vào tòa tháp đôi của Trung tâm Thương mại Thế giới và Lầu Năm Góc, khiến gần 3.000 người thiệt mạng.

Kể từ đó, al-Zawahiri đã hoạt động công khai, xuất hiện trên nhiều video và băng ghi âm để kêu gọi người Hồi giáo tham gia thánh chiến chống lại Mỹ và đồng minh. 

Bộ Ngoại giao Mỹ đã treo thưởng 25 triệu USD cho ai tiêu diệt hay cung cấp thông tin trực tiếp dẫn đến việc bắt giữ al-Zawahiri. 

Văn Phong/Reuters, CNN