Ngày 30/10, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã kêu gọi Nga duy trì sáng kiến ngũ cốc Biển Đen, sau khi Moscow tuyên bố đình chỉ thỏa thuận này.
“Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen đến nay đã giúp cung cấp hơn 9 triệu tấn lương thực từ Ukraine cũng như giúp hạ nhiệt giá lương thực toàn cầu. Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên duy trì sáng kiến cực kỳ có ý nghĩa này.”, nhà ngoại giao Mỹ tuyên bố.
Ông Blinken cũng nhắc đến những người nghèo trên khắp thế giới đang phải chật vật trang trải cho cuộc sống đắt đỏ, đồng thời cáo buộc Nga “đang sử dụng lương thực như một vũ khí”.
    |
 |
| Bốn bên (LHQ, Thổ Nhĩ Kỳ, Nga, Ukraine) ký thỏa thuận tạo hành lang an toàn cho xuất khẩu ngũ cốc tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 22/7. Ảnh: Dịch vụ báo chí của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ / TASS. |
Trong khi Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi động thái của Điện Kremlin là “thái quá”.
Cùng ngày 30/10, Liên minh châu Âu (EU) cũng đã kêu gọi Nga đảo ngược quyết định rút khỏi thỏa thuận do LHQ làm trung gian cho phép xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen trong bối cảnh khủng hoảng lương thực toàn cầu.
“Quyết định đình chỉ tham gia vào thỏa thuận Biển Đen của Nga gây rủi ro cho con đường xuất khẩu ngũ cốc và phân bón chính rất quan trọng để giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu. EU kêu gọi Nga đảo ngược quyết định của mình.”, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của EU, Josep Borrell, tuyên bố.
Hôm 29/10, Bộ Ngoại Nga thông báo, Moscow đình chỉ việc thực hiện thỏa thuận lương thực bắt đầu cùng ngày và vô thời hạn.
|
 |
| Một tàu vận chuyển ngũ cốc trong khuôn khổ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Nguồn: OCHA / Levent Kulu. |
Lý do, ngày 29/10, quân đội Ukraine đã với sự tham gia của các chuyên gia Anh đã thực hiện cuộc “tấn công khủng bố” bằng máy bay không người lái từ trên không và trên biển vào các tàu và cơ sở hạ tầng của Nga thuộc Hạm đội Biển Đen tại căn cứ hải quân ở Sevastopol.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết, không thể đảm bảo an ninh cho các tàu hàng dân sự tham gia Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen và quyết định “đình chỉ thực hiện thỏa thuận kể từ hôm nay và trong thời gian không xác định”.
"Thông báo đã được trao cho các đại diện của Nga tại Trung tâm Điều phối chung ở Istanbul, nơi giám sát việc vận chuyển lương thực của Ukraine.”, thông báo viết
|
 |
| Tổng thư ký LHQ António Guterres chứng kiến ngũ cốc được chuyển lên tàu Kubrosliy ở Odesa, Ukraine. Nguồn: LHQ / Mark Garten. |
Trước đó cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga cũng tuyên bố đình chỉ tham gia thỏa thuận ngũ cốc do cuộc tấn công của Ukraine ở Sevastopol, điều mà Kyiv phủ nhận.
Tuyên bố của Nga được đưa ra một ngày sau khi người đứng đầu Liên hợp quốc Antonio Guterres thúc giục Nga và Ukraine gia hạn thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc, dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 19/11.
Ông Guterres cũng kêu gọi phương Tây xúc tiến việc dỡ bỏ các rào cản trong việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga.
Người đứng đầu Liên hợp quốc cho biết, thỏa thuận ngũ cốc do cơ quan này và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian vào tháng 7 giúp “giảm bớt gánh nặng mà cuộc khủng hoảng giá sinh hoạt toàn cầu đang gây ra cho hàng tỉ người.”.
Theo AP, các quan chức Liên Hợp Quốc đã liên lạc với các nhà chức trách Nga về việc đình chỉ được thông báo.