Tròn một năm sau cuộc xung đột, Dải Gaza của người Palestine đã biến thành đống đổ nát.

Các ước tính của LHQ cho biết, đống đổ nát khổng lồ do hậu quả bom đạn ở Gaza trong một năm qua lên đến 42 triệu tấn.

Con số này gấp 14 lần lượng mảnh vụn tích tụ ở Gaza từ năm 2008 đến khi chiến tranh nổ ra một năm trước.

Nếu gom lại, nó sẽ lấp đầy 11 kim tự tháp Giza, kim tự tháp lớn nhất Ai Cập. Và đống mảnh vỡ này vẫn đang lớn thêm mỗi ngày.

Các quan chức LHQ cho biết, cơ quan này đang cố gắng hỗ trợ chính quyền Gaza tìm cách xử lí đống đổ nát này như thế nào.

leftcenterrightdel
 Hiện trường một cuộc không kích của Israel ở TP Khan Younis, phía Nam Dải Gaza tháng 10/2024. Ảnh: Reuters/Hatem Khaled.
leftcenterrightdel
 Người dân Palestine trở về các khu dân cư tan hoang của họ ở phía đông Khan Younis, sau khi lực lượng Israel rút đi vào tháng 7. Ảnh: Reuters /Mohammed Salem.

Một nhóm công tác do LHQ đứng đầu hiện đang lên kế hoạch thực hiện một dự án thí điểm với chính quyền Palestine tại 2 thành phố Khan Younis và Deir El-Balah ở Gaza, để trước mắt tiến hành dọn dẹp mảnh vỡ dọc các con đường trong tháng 10.

Israel bắt đầu cuộc tấn công Gaza, sau khi phong trào kháng chiến Palestine Hamas xâm nhập lãnh thổ nước này trong cuộc đột kích ngày 7/10 năm ngoái, giết chết khoảng 1.200 người và bắt hơn 250 người làm con tin.

Các cơ quan y tế Palestine cho biết, gần 42.000 người Palestine đã thiệt mạng trong một năm xung đột.

Quân đội Israel cho biết, các chiến binh Hamas ẩn náu lẫn trong dân thường và họ sẽ tấn công bất cứ nơi nào nhóm này hiện diện.

leftcenterrightdel
 Người Palestine tự dọn dẹp đống đổ nát ở Khan Younis, để tồn tại, trước khi có sự hỗ trợ quốc tế. Ảnh: Reuters/Hatem Khaled.
leftcenterrightdel
 Người Palestine tại nơi ở của họ, nơi đã biến thành đống đổ nát. Ảnh: Reuters /Mohammed Salem

Theo dữ liệu vệ tinh của LHQ, 2/3 nhà cửa ở Gaza với hơn 163.000 tòa nhà, đã bị phá hủy hoặc hư hại do cuộc chiến.

Sau cuộc chiến kéo dài 7 tuần ở Gaza năm 2014, Chương trình phát triển của LHQ (UNDP) và các đối tác đã dọn dẹp 3 triệu tấn mảnh vụn tại đây, tuy vậy số này chỉ bằng 7% lượng mảnh vỡ hiện nay, mà để dọn sạch, sẽ tiêu tốn hàng tỉ đô la, Alessandro Mrakic- trưởng nhóm công tác của UNDP  cho biết.

Một ước tính của LHQ vào tháng 4 cho thấy, sẽ mất khoảng 14 năm để dọn sạch đống đổ nát.

Các quan chức LHQ cho rằng, việc xử lí đống đổ nát khổng lồ như vậy ở Gaza là một bài toán.

leftcenterrightdel
 Đống đổ nát từng là một trường học được LHQ dành làm nơi trú ẩn cho những người di tản ở thành phố Gaza. Ảnh: Reuters /Dawoud Abu Alkas
leftcenterrightdel
 Một quả bom chưa nổ do máy bay Israel thả xuống. Ảnh: Reuters /Dawoud Abu Alkas.

Gạch vụn ở Gaza trước đây đã được sử dụng để xây dựng cảng biển. Tuy nhiên với dải đất rất hẹp dài 45 km, rộng 10km, nơi 2,3 triệu người sống chen chúc, Gaza không có đủ không gian cần thiết cho giải pháp xử lí như vậy.

LHQ hi vọng hiện nay có thể tái chế một phần cho việc tái thiết mạng lưới đường bộ và gia cố bờ biển.

Ông Mrakic lưu ý, dưới đống đổ nát khổng lồ ở Gaza còn  nhiều thi thể chưa được tìm thấy, mà theo cơ quan Y tế Palestine thì có tới 10.000 trường hợp; ngoài ra trong đống đổ nát cũng chứa nhiều quả bom chưa nổ, tiềm ẩn rủi ro.

leftcenterrightdel
 Một người đàn ông Palestine đi ngang qua đống đổ nát của một ngôi nhà bị phá hủy ở TP Khan Younis vào tháng 9. Ảnh: Reuters /Hatem Khaled

Trong khi Chương trình Môi trường LHQ (UNEP), cho biết, ước tính có khoảng 2,3 triệu tấn mảnh vỡ có thể bị ô nhiễm, trong đó có amiăng, có thể gây các bệnh ung thư thanh quản, buồng trứng và phổi khi hít phải.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ghi nhận gần 1 triệu trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính ở Gaza trong năm qua, nhưng không nói rõ có bao nhiêu trường hợp liên quan đến bụi.

WHO đang lo ngại hậu quả lâu dài do nguồn ô nhiễm phát tán từ đống đổ nát, bao gồm kim loại nặng ngấm xuống lòng đất.

Văn Phong/Reuters