Nối lại đối thoại Mỹ- Triều Tiên!

Phát biểu tại lễ kỷ niệm 7 năm Tuyên bố chung Bình Nhưỡng và Thỏa thuận quân sự liên Triều 2018, được tổ chức tại thành phố Paju, tỉnh Gyeonggi ngày 19/9, cựu Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã kêu gọi tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Mỹ- Triều Tiên.

Ông Moon bày tỏ hoan nghênh ý định nối lại đối thoại với Triều Tiên trong năm nay của Tổng thống Mỹ Donald Trump, hy vọng cuộc gặp này sẽ sớm được diễn ra.

Cựu Tổng thống Hàn Quốc nhấn mạnh, giờ là lúc hai nhà lãnh đạo Mỹ- Triều Tiên gặp lại nhau để gặt hái thành quả hòa bình.

Ông Moon nhắn gửi tới nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un rằng, việc thỏa thuận liên Triều bị đình lại không phải vì hai bên thiếu quyết tâm mà do tình hình quốc tế chưa ủng hộ. Sự quyết đoán của Chủ tịch Kim vào thời điểm này vẫn có thể là chìa khóa mở ra cánh cửa hòa bình. Ông Moon hy vọng nhà lãnh đạo miền Bắc một lần nữa cho thấy sự quyết đoán của mình.

leftcenterrightdel
  Ông Trump (bên phải) trong nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un trong cuộc gặp tại Singapore tháng 6/2018. Ảnh: Kevin Lim/The Straits Times/ Getty.

Cựu Tổng thống nhấn mạnh việc khôi phục Thỏa thuận quân sự liên Triều 2018, vốn đã bị hủy bỏ dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol, là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu đặt ra hiện nay. Việc khôi phục thỏa thuận này sẽ là xuất phát điểm để quản lý tình hình Bán đảo Triều Tiên một cách ổn định, cải thiện quan hệ giữa hai miền.

Theo ông Moon, nếu việc tái khởi động đối thoại toàn diện giữa hai miền chưa thể thực hiện ngay, Chính phủ đương nhiệm có thể bắt đầu từ việc khôi phục Thỏa thuận quân sự 2018.

Khôi phục tinh thần Thỏa thuận quân sự liên Triều 2018

Ngày 19/8, bày tỏ nhân sự kiện kỷ niệm 7 năm Tuyên bố chung Bình Nhưỡng 2018, Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung nhấn mạnh hòa bình là nền tảng cơ bản của dân chủ và phát triển kinh tế. Trên cương vị là Tổng thống, ông sẽ cùng người dân từng bước thực hiện các nhiệm vụ của Chính phủ để khôi phục tinh thần của Thỏa thuận quân sự ngày 19/9, thiết lập hòa bình vĩnh viễn trên Bán đảo Triều Tiên thông qua hòa bình và hợp tác.

Ông Lee nhắc lại ngày này cách đây 7 năm trước, tại thủ đô Bình Nhưỡng, hai miền Nam- Bắc đã cam kết cùng nhau bước trên con đường hướng tới hòa bình và thịnh vượng chung Bán đảo Triều Tiên, và thông qua Thỏa thuận quân sự liên Triều nhằm hiện thực hóa mục tiêu này.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung nhiều lần bày tỏ mong muốn nối lại đối thoại 2 miền Triều Tiên. Ảnh: Yonhap.

Sau đó, Thỏa thuận quân sự liên Triều bắt đầu được thực thi, góp phần giảm nhẹ căng thẳng, lan tỏa bầu không khí hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên sau một thời gian dài.

Đáng tiếc là trong vòng vài năm gần đây, đối đầu giữa hai miền leo thang, Thỏa thuận quân sự liên Triều đã bị vô hiệu hóa, lòng tin đôi bên bị tổn hại lớn, thậm chí đối thoại đã bị cắt đứt.

Tổng thống Lee nhấn mạnh khi hòa bình bị phá vỡ, việc duy trì và phát triển chủ nghĩa dân chủ, vực dậy kinh tế và dân sinh sẽ bị đe dọa. Đây chính là lý do ông thực hiện các biện pháp như ngừng phát loa phóng thanh và ngừng rải tờ rơi sang miền Bắc ngay sau khi nhậm chức.

Trước đó, trong bài phát biểu kỷ niệm Quốc khánh 15/8 vừa qua, lãnh đạo Hàn Quốc đã đề ra ba nguyên tắc là tôn trọng chế độ của Triều Tiên, không theo đuổi thống nhất bằng hình thức sáp nhập thể chế và không thực hiện các hành vi thù địch.

leftcenterrightdel
 Tổng thống Hàn Quốc lúc bấy giờ Moon Jae-in và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un ký Tuyên bố chung Bình Nhưỡng ngày 19/9/2018. Ảnh: Yonhap.

Lãnh đạo Hàn Quốc nhấn mạnh, một khi niềm tin bị phá vỡ thì sẽ không thể hồi phục ngay lập tức. Niềm tin không đến từ lời nói suông mà phải đến từ hành động cụ thể. Ông sẽ kiên nhẫn giải quyết vấn đề.

Cuối cùng, ông Lee cam kết sẽ không bao giờ để người dân biên giới phải mất ngủ, nền kinh tế phải gánh rủi ro do đối đầu quân sự liên Triều, không để chủ nghĩa dân chủ bị đe dọa bởi những thế lực lợi dụng sự chia cắt giữa hai miền Nam-Bắc.

Tuyên bố chung Bình Nhưỡng được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh liên Triều ngày 19/9/2018 tại Bình Nhưỡng, giữa Tổng thống Hàn Quốc khi đó là ông Moon Jae-in và Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên Kim Jong-un.

Tuyên bố đề ra nhiều biện pháp đa dạng nhằm giải tỏa nguy cơ chiến tranh trên bán đảo Hàn Quốc một cách thực chất; và những sáng kiến hợp tác kinh tế cụ thể ở các lĩnh vực nhân đạo, văn hóa, xã hội; cũng như chuyến thăm miền Nam của lãnh đạo miền Bắc nhằm phát triển quan hệ liên Triều lên một giai đoạn mới.

Tuyên bố chung Bình Nhưỡng ngày 19/9 giữa Triều Tiên và Hàn Quốc

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và Chủ tịch Ủy ban Quốc vụ Triều Tiên Kim Jong-un đã tổ chức cuộc Họp Thượng đỉnh liên Triều ở Bình Nhưỡng trong các ngày 18-20/9/2018.

Hai nhà lãnh đạo đã đánh giá tiến bộ xuất sắc đạt được kể từ khi thông qua Tuyên bố Bàn Môn Điếm lịch sử, như là đối thoại và liên lạc chặt chẽ giữa giới chức hai bên, trao đổi và hợp tác dân sự trong nhiều lĩnh vực và những giải pháp có tính bước ngoặt để tháo ngòi căng thẳng quân sự.

Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định nguyên tắc độc lập và tự quyết của dân tộc Triều Tiên/Hàn Quốc và nhất trí tiếp tục phát triển quan hệ Triều Tiên- Hàn Quốc một cách nhất quán và liên tục vì sự hòa giải và hợp tác dân tộc, hòa bình vững chắc và hợp tác chung, nhất trí nỗ lực thông qua các biện pháp chính sách để hiện thực hóa ước nguyện và hy vọng của tất cả người dân Triều Tiên/Hàn Quốc rằng, những bước phát triển trong quan hệ giữa hai miền Bán đảo Triều Tiên sẽ dẫn tới quá trình thống nhất.

Hai nhà lãnh đạo đã tổ chức những cuộc thảo luận thẳng thắn và sâu sắc về nhiều vấn đề cũng như các bước đi thực tế nhằm thúc đẩy quan hệ liên Triều lên một tầm cao mới thông qua việc triệt để thực hiện Tuyên bố Bàn Môn Điếm. Họ chia sẻ quan điểm Hội nghị Thượng đỉnh Bình Nhưỡng sẽ là một cột mốc lịch sử quan trọng và cùng tuyên bố những điểm sau:

I. Hai bên nhất trí mở rộng việc ngừng các hoạt động quân sự thù địch ở các khu vực đối đầu nhau như khu Phi Quân sự (DMZ) thành loại bỏ thực chất mối đe dọa chiến tranh trên toàn Bán đảo Triều Tiên và giải quyết căn bản mối quan hệ thù địch.

1. Hai bên nhất trí thông qua “Thỏa thuận về Thực hiện Tuyên bố Bàn Môn Điếm lịch sử trong Địa hạt Quân sự” với tư cách là phụ lục của Tuyên bố Bình Nhưỡng, và triệt để tuân thủ cũng như thực thi đúng thỏa thuận đó, và tích cực thực hiện các biện pháp thực tế nhằm đưa Bán đảo Triều Tiên thành một mảnh đất hòa bình vĩnh viễn.

2. Hai bên nhất trí tham gia liên lạc thường xuyên và tham vấn chặt chẽ với nhau nhằm kiểm tra quá trình thực thi Thỏa thuận và ngăn ngừa các đụng độ quân sự ngẫu nhiên thông qua việc nhanh chóng đưa Ủy ban Quân sự Hỗn hợp liên Triều vào hoạt động.

II. Hai bên nhất trí theo đuổi các biện pháp thực chất để thúc đẩy hơn nữa việc trao đổi và hợp tác dựa trên tinh thần hai bên cùng có lợi và thịnh vượng chung, nhất trí phát triển nền kinh tế dân tộc một cách cân bằng.

1. Hai bên nhất trí trong năm nay tổ chức lễ khởi công kết nối tuyến đường sắt và đường bộ ở bờ biển phía đông và phía tây.

2. Hai bên nhất trí, khi điều kiện chín muồi, sẽ bình thường hóa khu phức hợp công nghiệp Kaesong và dự án Du lịch Núi Kumgang, và thảo luận vấn đề thiết lập một đặc khu kinh tế chung ở vùng duyên hải phía tây và một đặc khu du lịch chung ở vùng duyên hải phía đông.

3. Hai bên nhất trí tích cực thúc đẩy hợp tác về môi trường bắc-nam nhằm bảo vệ và khôi phục hệ sinh thái tự nhiên, và nỗ lực đạt được những kết quả thực chất trong hợp tác lâm nghiệp đang diễn ra hiện nay.

4. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực ngăn ngừa dịch bệnh, sức khỏe cộng đồng và chăm sóc y tế, bao gồm các biện pháp khẩn cấp để ngăn chặn sự xâm nhập và lan truyền của các bệnh truyền nhiễm. 

III. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác nhân đạo để giải quyết căn bản vấn đề gia đình ly tán.

1. Hai bên nhất trí mở cửa một cơ sở lâu dài cho các cuộc gặp đoàn tụ gia đình ở khu vực núi Kumgang vào một thời điểm sớm, và khẩn trương khôi phục cơ sở này để phục vụ mục đích  đó.

2. Hai bên nhất trí giải quyết vấn đề về cuộc gặp thông qua video và trao đổi tin nhắn dưới dạng video giữa các gia đình ly tán như là một vấn đề ưu tiên, thông qua các đàm phán Chữ Thập Đỏ liên Triều.

IV. Hai bên nhất trí tích cực thúc đẩy trao đổi và hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau để tăng cường bầu không khí hòa giải và thống nhất, và để thể hiện tinh thần dân tộc Triều Tiên/Hàn Quốc cả từ bên trong lẫn ở bên ngoài.

1. Hai bên nhất trí thúc đẩy hơn nữa trao đổi văn hóa và nghệ thuật, trước tiên là tổ chức một cuộc biểu diễn của Đoàn Nghệ thuật Bình Nhưỡng ở Seoul vào tháng 10 năm nay.

2. Hai bên nhất trí tích cực cùng tham gia Thế vận hội mùa Hè 2020 và các đại hội thể thao quốc tế khác, và nhất trí hợp tác xin cùng đăng cai Thế vận hội mùa Hè 2032.

3. Hai bên nhất trí tổ chức các sự kiện có ý nghĩa nhằm kỷ niệm 11 năm Tuyên bố 4/10, cùng kỷ niệm 100 năm Ngày Phong trào Độc lập 1/3, và tổ chức tham vấn cấp chuyên viên để đạt được mục tiêu này.

V. Hai bên chia sẻ quan điểm cho rằng Bán đảo Triều Tiên phải được chuyển đổi thành mảnh đất hòa bình không có vũ khí hạt nhân và đe dọa hạt nhân, và nhanh chóng đạt được bước tiến bộ thực chất hướng tới mục tiêu này.

1. Trước tiên, miền Bắc (tức CHDCND Triều Tiên – ND) sẽ xóa bỏ vĩnh viễn điểm thử động cơ tên lửa và bãi phóng Dongchang-ri dưới sự giám sát của các chuyên gia đến từ các nước phù hợp.

2. Miền Bắc bày tỏ sẵn lòng tiếp tục thực hiện các biện pháp bổ sung như dỡ bỏ vĩnh viễn các cơ sở hạt nhân ở Yeongbyeon, trong khi Mỹ thực hiện các biện pháp tương ứng theo tinh thần của Tuyên bố chung Mỹ-Triều vào ngày 12/6.

3. Hai bên nhất trí hợp tác chặt chẽ trong quá trình theo đuổi mục tiêu phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bán đảo Triều Tiên.

VI. Chủ tịch Kim Jong-un nhất trí thăm Seoul vào một thời điểm sớm theo lời mời của Tổng thống Moon Jae-in.

 

Văn Phong (theo KBS)