Hôm 17/11, giờ Washington, bà Nancy Pelosi (SN 1940), đảng viên đảng Dân chủ, nữ Chủ tịch Hạ viện Mỹ đầu tiên, cho biết, bà sẽ từ bỏ vai trò lãnh đạo của mình và sẽ không tái tranh cử với tư cách là Chủ tịch Hạ viện, một ngày sau khi đảng Cộng hòa giành quyền kiểm soát Hạ viện.

Các đồng minh của bà Pelosi nhanh chóng tập hợp xung quanh Hakeem Jeffries, 52 tuổi, dân biểu đến từ New York, người đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ các thành viên trong đảng của mình để kế nhiệm bà Pelosi với tư cách là thành viên đảng Dân chủ hàng đầu tại Hạ viện, trong khi Đảng Cộng hòa chuẩn bị bổ nhiệm một tân Chủ tịch Hạ viện từ đảng của họ.

Trong một bài phát biểu tại Hạ viện, bà Pelosi, 82 tuổi tuyên bố, bà sẽ không rút khỏi Hạ viện mà tiếp tục đại diện cho San Francisco, bang California như bà đã làm trong 35 năm qua.

leftcenterrightdel
 Trong bài phát biểu trước Hạ viện Mỹ ngày 17/11, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi tuyên bố sẽ từ chức. Ảnh: Reuters / Evelyn Hockstein.

Pelosi đóng vai trò trung tâm trong việc dẫn dắt các chương trình nghị sự lập pháp của hai đời Tổng thống đảng Dân chủ tại Hạ viện. Bà cũng chủ trì khi Hạ viện luận tội Tổng thống từ đảng Cộng hòa Donald Trump vào năm 2019 và 2021.

Trong một tuyên bố cùng ngày, Tổng thống Joe Biden đã gọi bà Pelosi là Chủ tịch có ảnh hưởng nhất của Hạ viện trong lịch sử Mỹ.

Các đảng viên đảng Dân chủ tại Hạ viện sẽ bỏ phiếu bầu chọn các nhà lãnh đạo của họ vào ngày 30/11.

Sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tuần trước, ngày 16/11, các đảng viên Cộng hòa cuối cùng đã giành được đa số tối thiểu (218 ghế) trong Hạ viện 435 dân biểu có quyền biểu quyết.

leftcenterrightdel
 Hạ nghị sĩ Hakeem Jeffries, người nhận được sự ủng hộ rộng rãi từ các thành viên đảng Dân chủ để kế nhiệm vai trò lãnh đạo đảng tại Hạ viện. Ảnh: Bill Clark/CQ-Roll Call, Inc/Getty.

Trong khi đảng Dân chủ giữ quyền kiểm soát Thượng viện. Với một Quốc hội bị chia rẽ, việc thông qua các dự luật của chính quyền của Tổng thống Biden, được dự đoán có thể sẽ khó khăn. 

Trông thông báo của mình, bà Pelosi nói rằng, vụ chồng bà bị tấn công bằng búa tại tư dinh của họ ở San Francisco vào ngày 28/10 bởi một kẻ đột nhập, có động cơ chính trị, đã góp phần vào quyết định của bà.

Ngoài dân biểu Jeffries, các dân biểu Katherine Clark, 59 tuổi và Pete Aguilar, 43 tuổi, khả năng sẽ lọt vào hàng ngũ lãnh đạo hàng đầu của đảng Dân chủ tại Hạ viện, trong khi nhân vật số 3 hiện tại ở Hạ viện, James Clyburn, 82 tuổi, có thể sẽ tiếp tục giữ vai trò cố vấn.

leftcenterrightdel
 Bà Pelosi sẽ tiếp tục phục vụ tại Hạ viện với tư cách là dân biểu đại diện cho San Francisco, California. Ảnh: Carolyn Kaster /AP.

Nhiều dân biểu đảng Dân chủ bày tỏ tiếc nuối trước quyết định từ nhiệm vai trò lãnh đạo trong đảng của bà Pelosi tại Hạ viện, được cho là người lãnh đạo hiệu quả nhất; trong khi một số khác cho rằng, đây là cơ hội để mở ra một chương mới, với một thế hệ lãnh đạo mới của đảng này ở Hạ viện, như chính bà đã tuyên bố “đã đến lúc để một thế hệ mới bước lên”.

Là con gái của Thomas D'Alesandro Jr., hạ nghị sĩ Mỹ gốc Ý và Thị trưởng Baltimore (từ 1947 - 1959), bà Pelosi đã phục vụ trong Hạ viện từ năm 1987, giữ vị trí Chủ tịch Hạ viện trong hai nhiệm kỳ 2007-2011 và 2019 đến nay, là người thứ hai trong lịch sử Mỹ nắm giữ chức vụ này trong 2 nhiệm kỳ không liên tục, sau Sam Rayburn; cũng là người phụ nữ nắm giữ chức vụ cao nhất trong lịch sử Mỹ cho tới khi bà Kamala Harris đắc cử Phó Tổng thống vào năm 2021.

Văn Phong/Reuters, CNN