Theo Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA), Thiên hà Bóng ma cách Trái đất khoảng 32 triệu năm ánh sáng, trong chòm sao Song Ngư và nằm gần như đối diện với Trái đất. Vị trí cùng với các nhánh xoắn ốc rất rõ nét khiến nó trở thành mục tiêu ưa thích của các nhà thiên văn học nghiên cứu nguồn gốc và cấu trúc của xoắn ốc thiên hà.

Các hình ảnh được tạo ra bằng cách tích hợp dữ liệu từ cả kính viễn vọng Hubble và kính viễn vọng James Webb (JWST). Trong đó JWST đã phát hiện được những sợi khí và bụi mỏng manh trong các nhánh xoắn ốc của thiên hà, theo ESA. Các hình ảnh cũng cung cấp một cái nhìn rõ ràng không bị nhiễu bởi khí về cụm sao hạt nhân ở trung tâm thiên hà.

leftcenterrightdel
 M74 tỏa sáng trong hình ảnh quang học / hồng ngoại kết hợp dữ liệu từ cả kính viễn vọng Không gian Hubble và kính viễn vọng Không gian James Webb. Nguồn: NASA/ESA.
leftcenterrightdel
 Trái tim của Thiên hà bóng ma nhìn bởi kính viễn vọng JWST. Nguồn: NASA/ESA.

JWST cũng sử dụng dụng cụ hồng ngoại tầm trung (MIRI) để xem xét Thiên hà Phantom như một phần của dự án giải mã các giai đoạn sớm nhất của quá trình hình thành sao của vũ trụ, ESA lưu ý.

Theo ESA, trong khi JWST có khả năng quan sát tốt nhất các bước sóng ánh sáng hồng ngoại, Hubble có tầm nhìn đặc biệt sắc nét ở các bước sóng cực tím và khả kiến. 

Sự kết hợp dữ liệu từ cả hai kính thiên văn cho phép các nhà khoa học hiểu sâu hơn về Thiên hà Bóng ma và ghi nhận những hình ảnh ngoạn mục về vũ trụ.

leftcenterrightdel
 Hình ảnh quang học / hồng ngoại kết hợp dữ liệu từ cả 2 kính viễn vọng Hubble và JWST. Nguồn:  NASA / ESA / CSA.
leftcenterrightdel
 Ba hình ảnh được nhìn bởi: 1/ Hubble; 2/ Kết hợp Hubble; 3/ JWST. Nguồn:  NASA / ESA / CSA.

JWST, dự án hợp tác giữa Cơ quan vũ trụ Mỹ (NASA), Cơ quan Vũ trụ châu Âu - ESA, Cơ quan Không gian Canada (CSA), đã được phóng thành công từ sân bay vũ trụ Kourou ở Guiana, Pháp ngày 25/12 bởi phương tiện phóng Ariane 5. JWST bao gồm một gương hội tụ chính có đường kính tới 6,5m mạ vàng, được cho có sức mạnh gấp hàng trăm lần kính viễn vọng Hubble. 

leftcenterrightdel

 Thiên hà xoắn ốc Phantom dưới cái nhìn của James Webb.

Nguồn: ESA / Webb, NASA & CSA, J. Lee và PHANGS-JWST Team/esawebb.org

Hàng ngàn kỹ sư và hàng trăm nhà khoa học cùng với hơn 300 trường đại học, tổ chức và công ty từ 29 bang của Mỹ và 14 quốc gia khác đã làm việc trong hàng chục triệu giờ để biến JWST thành hiện thực, theo NASA.

Đường kính khổng lồ cho phép gương thu nhận nhiều ánh sáng và chi tiết hơn từ các vật thể mà nó quan sát được. 

leftcenterrightdel
Thiên hà Phantom tích hợp dữ liệu Hubble và JWST. Nguồn: ESA, NASA

Đây là kính viễn vọng không gian hồng ngoại phức tạp và mạnh nhất từng được thiết kế, chế tạo trong một dự án khởi động 25 năm trước, vào năm 1996.

JWST sẽ xem xét mọi giai đoạn của lịch sử vũ trụ, bao gồm cả vụ nổ lớn tạo ra vũ trụ; quan sát những thiên thể ở xa nhất trong vũ trụ, gồm những thiên thể tối, nhỏ và mờ nhạt vốn vượt quá phạm vi khả năng nghiên cứu của các thiết bị mặt đất và kính viễn vọng không gian hiện tại, giải mã sự hình thành của các thiên hà, các ngôi sao đầu tiên.

leftcenterrightdel

 Hình ảnh quảng học/ hồng ngoại kết hợp giữa Hubble và JWST.

Nguồn: ESA, NASA.

Khả năng của nó sẽ cho phép đài quan sát trả lời các câu hỏi về hệ Mặt trời và tìm hiểu các tín hiệu mờ nhạt từ các thiên hà đầu tiên được hình thành cách đây 13,5 tỉ năm.

Vào tháng 7, NASA đã công bố những hình ảnh có độ phân giải cao đầu tiên  của JWST sau khi nó định vị trong không gian và khởi động. 

Lớn hơn Hubble, JWST có khả năng quan sát các thiên hà cực xa, cho phép các nhà khoa học tìm hiểu về quá trình hình thành sao ban đầu. Hubble quay quanh Trái đất, trong khi JWST quay quanh Mặt trời, cách Trái đất khoảng hơn 1,6 triệu km.

Văn Phong/CNN, esawebb.org