Giải mã mặt nạ máu 1.000 năm tuổi tại bờ biển Peru

Cận cảnh chiếc mặt nạ vàng 1.000 năm tuổi được sơn máu người. Ảnh: Tạp chí ACS

Một nhóm các nhà khảo cổ học mở ra dự án Khảo cổ học Sicán, dự án này kéo dài hàng thập kỷ để nghiên cứu về các nền văn hóa trước văn hóa Inca. Vào đầu những năm 1990, nhóm Khảo cổ học Sicán đã tìm thấy một chiếc mặt nạ vàng trong lăng mộ ở bờ biển phía bắc Peru. Các nhà khảo cổ học xác định, chiếc mặt nạ vàng này đã hơn 1.000 năm tuổi. 

Hình vẽ mặt nạ vàng của người Sicán. Ảnh: Tạp chí ACS

Khi khai quật lăng mộ ở bờ biển phía bắc Peru, các nhà khảo cổ tìm thấy chiếc mặt nạ vàng được gắn trên mặt của một hài cốt nam. Điều đặc biệt, đầu của bộ hài cốt đã bị cắt lìa ra khỏi cơ thể, tư thế nằm của hài cốt bị uốn cong ở phần thắt lưng như tư thế của một đứa trẻ trong bụng mẹ.

Bộ hài cốt của người đàn ông được đặt ở vị trí trung tâm của lăng mộ, xung quanh có thêm hài cốt của hai người phụ nữ và hai đứa trẻ trong tư thế co quắp người. Rất nhiều đồ dùng bằng vàng được chôn theo, điều này chứng minh chủ của lăng mộ là một người giàu có và có địa vị xã hội thời bấy giờ.  

Mặt nạ vàng được ưa chuộng trong các nghi lễ của văn hóa Sicán. Ảnh: Tạp chí ACS

Theo nghiên cứu, hài cốt nam này tầm 40 đến 50 tuổi là người của nền văn hóa Sicán cổ đại. Được biết, người Sicán sống ở bờ biển phía bắc Peru vào khoảng thế kỷ 8 đến cuối thế kỷ 14. Người Sicán nổi tiếng với tay nghề kim loại giỏi, đa số những vật dụng cá nhân và đồ làm nghi lễ đều được họ sản xuất bằng vàng nguyên chất. 

Chiếc mặt nạ vàng được sơn đỏ, màu sơn đỏ còn dính lên mặt của hài cốt, điều này chứng tỏ chiếc mặt nạ được sơn sau khi đeo lên mặt người đã khuất. Ban đầu các nhà khảo cổ cho rằng đó chỉ là sơn đỏ làm từ chu sa nhưng sau khi nghiên cứu, lớp sơn này được làm từ máu người trộn với chu sa và lòng trắng trứng. Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thiết việc sơn máu lên mặt nạ cùng với tư thế kì lạ của bộ hài cốt là thuộc nghi lễ tái sinh cho chủ lăng mộ. Những người phụ nữ và trẻ em được chôn cùng người đàn ông có thể là người thân hoặc người hầu cận được chôn cùng như bạn đồng hành cho người đã khuất.