Nông dân khiếu nại chính quyền áp giá đền bù

 

Bờ biển bãi Dài nằm phía bắc bán đảo Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, cách TP Nha Trang khoảng 20 km là bãi biển thoai thoải, cát mịn, nước trong xanh. Bãi biển gối đầu vào khu rừng sinh thái và đồi núi tạo nên khung cảnh thơ mộng. Bãi Dài Cam Ranh lọt vào top những bãi biển đẹp nhất thế giới đã làm những người dân sống trong vùng đất này tự hào mừng vui không xiết. Năm 2004, người dân nơi đây càng vui mừng hơn khi Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Khánh Hòa có Quyết định số 177/QĐ-UB phê duyệt quy hoạch nơi này trở thành thiên đường nghỉ dưỡng với những resort có đẳng cấp cao từ 4 đến 5 sao. Được thiên nhiên ưu đãi cùng với sân bay quốc tế Cam Ranh, cảng biển nước sâu, hạ tầng phát triển đã thu hút nhiều nhà đầu tư du lịch đến làm dự án phát triển du lịch. Kiến trúc sư Nguyễn Huỳnh Kha đang thi công dự án resort tại đây nhận xét: “Dù buộc ký quỹ trước 100 tỷ đồng cho một dự án nhưng không ngăn bước hàng trăm nhà đầu tư ào ạt đổ về đây tìm hiểu đầu tư”. Nhiều người dân địa phương mừng ra mặt đã ví von “bãi Dài là nàng công chúa kiều diễm vừa được đánh thức”. Tương lai không xa, đây là “thủ đô resort” sang trọng và hiện đại nhất trong cả nước. 

 

 

 

Một số công ty đổ vốn vào bãi Dài Cam Ranh, lập dự án kinh doanh và đã tiến hành thương lượng với người dân bị thu hồi đất bồi thường. Cụ thể dự án của Công ty Cổ phần Thế kỷ 21, Công ty Sao Phương Nam, Công ty cổ phần bất động sản EVN Land Nha Trang. Giá thương lượng với các hộ dân dao động từ 70.000 đồng đến 135.000 đồng/m2, đất tùy vào vị trí mà khu đất tọa lạc. Với mức giá này tuy chưa phải đã cao nhưng cũng phần nào giúp nông dân chuyển đổi nghề nghiệp và tìm nơi ở mới thuận lợi. Nhiều bà con cho chúng tôi biết, việc giải tỏa bồi thường và nông dân giao đất đang rất “thuận buồm xuôi gió”, không ít nông dân vui vẻ chuyển nhượng đất cho chủ dự án. Thế nhưng, niềm vui của những nông dân chưa kịp trọn vẹn. Bà Trần Thị Dưỡng ngụ tại thôn Cù Hin, xã Cam Hải Đông cho biết: “Việc đền bù đã có sự thay đổi, nhà đầu tư không được thương lượng trực tiếp với chúng tôi như trước nữa. Bởi lẽ, UBND tỉnh Khánh Hòa ra Quyết định thu hồi và áp giá đền bù thấp không thể tưởng tượng nổi”. Theo đơn giá bồi thường đất áp theo Quyết định số 41/2012/QĐ-UBND tỉnh Khánh Hòa ngày 22/12/2012, trong đó đất nông nghiệp trồng rừng sản xuất của nông dân được quy định 6.500 đồng/m2. Đất rừng các loại trong khu vực khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh có điều chỉnh thêm bằng 1,5 lần giá đất nêu trên, tính ra là 9.750 đồng/m2 đất. Với giá đền bù này thì chủ đầu tư mừng ra mặt và phần lớn các chủ dự án đều “tình nguyện” hỗ trợ thêm từ 20.000 đồng đến 50.000 đồng/m2 đất như một sự rộng lượng, ban ơn của chủ đầu tư cho nông dân. Với cách thực hiện nêu trên, UBND huyện Cam Lâm giải thích, UBND tỉnh Khánh Hòa đứng ra thu hồi đất, thông qua Trung tâm phát triển quỹ đất và sẽ giao đất “sạch” cho nhà đầu tư. Trung tâm phát triển quỹ đất là đơn vị sự nghiệp tự thu, tự chi đại diện cho Nhà nước thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ đối với các dự án thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất!? Bà Ngô Thị Loan thường trú thôn Cù Hin, xã Cam Hải Đông, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa bức xúc nói: “Khi những nông dân không đồng ý với quyết định đền bù đất mang tính áp đặt hành chính liền bị gửi giấy thông báo cưỡng chế thu hồi đất khiến nông dân rất hoang mang”. Xét thấy, cơ chế bồi thường đất theo đơn giá Nhà nước đã lạc hậu được áp dụng trong thời gian dài, khiến việc khiếu kiện đất đai của nông dân gia tăng. Các nhà đầu tư ồ ạt xin đất lập dự án vì mức giá đền bù được khống chế theo giá Nhà nước quy định, còn nhà đầu tư thì cứ tùy nghi bán đất dự án theo giá thị trường để hưởng siêu lợi nhuận? Nhiều người ví von, chính sách như thế chẳng khác nào “lấy của người nghèo gom cho nhà giàu”. Bao nhiêu hệ lụy khi người nông dân mất đất sản xuất và được số tiền đền bù ít ỏi, chẳng mấy chốc hết tiền và họ trở thành gánh nặng cho xã hội.

 

Nhằm tránh bất công trong đền bù đất, gây thiệt hại đáng kể cho người dân có đất bị thu hồi, trong khi mang lại quyền lợi cho nhà kinh doanh bất động sản quá lớn, Luật Đai đai, Nghị định, Thông tư ra đời quy định việc đền bù phải sát với giá thị trường để tạo công bằng cho xã hội. Theo Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường ngày 1/10/2009 Quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và trình tự, thủ tục thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất. Theo Khoản 1 Điều 5 Thông tư số 14 này đã quy định rõ: “Giá đất để tính bồi thường quy định tại Điều 11 của Nghị định số 69/2009/NĐ-CP là giá đất theo mục đích đang sử dụng của loại đất bị thu hồi, được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quy định và công bố vào ngày 01 tháng 01 hàng năm. Trường hợp giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh công bố chưa sát với giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giao cho cơ quan chức năng xác định lại giá đất cụ thể để quyết định giá đất tính bồi thường cho phù hợp và không bị giới hạn bởi quy định về khung giá các loại đất.” Trao đổi với chúng tôi, bà con nông dân Cam Ranh rất đồng tình với chủ trương của Đảng và Nhà nước và mong muốn tạo thuận lợi cho nhà đầu tư vào phát triển trên mảnh đất đang canh tác của họ, để biến nơi đây thêm giàu đẹp phồn vinh. Họ chỉ buồn vì những lãnh đạo địa phương cố tình vận dụng không đúng các quy định của pháp luật và gây thiệt hại cho nông dân. Được biết, ngày 12/11/2009, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Khánh Hòa đã có công văn số 2051/STNMT-GĐ nêu rõ đề nghị UBND huyện Cam Lâm căn cứ khoản 1 Điều 40 Nghị Định số 84/2007/NĐ-CP của chính phủ để giải quyết việc thu hồi đất trong trường hợp đất thuộc diện Nhà nước thu hồi mà nhà đầu tư chủ động đề nghị và được phép thỏa thuận. Nếu không được sự thỏa thuận với người sử dụng đất, thì lập thủ tục thu hồi đất và thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo quy định tại Nghị định 69/2009/NĐ-CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ, Thông tư số 14/2009/TT-BTNMT ngày 1/10/2009 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Đề cập đến vấn đề này, ông Đỗ Mạnh Tưởng, người dân địa phương bức xúc: “Cơ quan tham mưu của UBND tỉnh đã có văn bản trả lời rõ ràng thế, nhưng không hiểu sao lãnh đạo địa phương phớt lờ và cố ý làm trái các quy định của Chính phủ, chèn ép người dân để làm lợi cho nhà đầu tư”.

 

 

 

Những tưởng kinh tế phát triển, khu du lịch và resort 4-5 sao mọc lên, những nông dân nơi đây sẽ được hưởng lợi một phần từ sự phát triển chung của những dự án tại bán đảo Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa nào ngờ, họ gần như trắng tay với việc áp đặt giá đền bù giá đất rẻ mạt, không đúng quy định hiện hành.   CTA: Nông dân Bắc bán đảo Cam Ranh làm đơn khiếu nại vì chính quyền địa phương áp giá đền bù không đúng quy định.