Xuất phát từ hành vi giả mạo và cố tình làm trái quy định của pháp luật hiện hành, cố tình không tuân thủ điều lệ công ty, nên việc chuyển nhượng cổ phần của cổ đông sáng lập cho bên thứ 3 do Vietstar (hay còn gọi là Công ty cổ phần Môi trường Sao Việt, sau đây gọi là Cty Sao Việt) thực hiện đã tạo điều kiện tiếp tay cho hành vi nhằm chiếm đoạt tài sản của bên được chuyển nhượng. Công ty Sao Việt, bên thứ 3 trong thương vụ này ai là người hưởng lợi và họ đã thực hiện hành vi vi phạm pháp luật như thế nào?
 
Ngày 15/7/2009, bà Nguyễn Thị Hồng Nhung (ngụ tại 204/10 CMT8, P5, Q. Tân Bình, Tp.HCM) chính thức trở thành cổ đông sáng lập của Cty Sao Việt (trụ sở tại Lô D3, khu Đại An, P9, Tp. Vũng Tàu) với số cổ phần sở hữu 538.450, nắm giữ 16,67% cổ phần phổ thông của cổ đông sáng lập, tương đương 5.834.500.000 đồng. Vào cuối năm 2010, bà Nhung muốn chuyển nhượng cổ phần nhưng sau 1 thời gian giao bán vẫn không có ai trong Cty mua nên sau khi được sự đồng ý của Cty và qua lời giới thiệu của TGĐ Phí Văn Dũng, bà Nhung đã  đồng ý chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp trên cho bà Dương Mỹ Linh (thường trú tại 107/18 Trương Định, P6, Q3, TP.HCM). Hai bên đã ký hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp vào ngày 9/1/2011, dưới sự chứng kiến của ông Phí Văn Dũng, đại diện theo pháp luật của Cty Sao Việt. 
 
Trong khi chưa trả cho bà Nhung một đồng tiền nào, bà Linh và ông Phí Văn Dũng  đã thông báo yêu cầu bà Nhung phải làm giấy đề nghị. Theo đó, ngày 22/2/2011, bà Linh viết giấy đề nghị Cty Sao Việt làm thủ tục hoàn tất hồ sơ chuyển nhượng sớm theo quy định của pháp luật chứ không phải yêu cầu Cty chuyển hồ sơ sang Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu để sang tên cho bà Linh. Tuy nhiên, khi nhận được giấy đề nghị trên của bà Nhung, một mặt Cty Sao Việt chuyển hồ sơ trên cho Sở KH&ĐT. Mặt khác, bà Linh chuyển trả cho bà Nhung số tiền 3 tỷ đồng được đưa làm 3 đợt khác nhau, sau đó cương quyết cho rằng đã trả hết tổng số tiền 5.834.500.000 đồng cho bà Nhung. Sở kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đã cấp giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần 3 số 3500889960 ngày 17/3/2011 công nhận  bà Linh là một cổ đông sáng lập.
 
Cố tình phớt lờ Luật 
 
Nhà máy xử lý chất thải nguy hại – Công ty Sao Việt
Nhà máy xử lý chất thải nguy hại – Công ty Sao Việt
 
Luật Doanh nghiệp quy định rất rõ điều kiện chuyển nhượng cổ phần phổ thông của cổ đông sáng lập đối với DN cổ phần. Theo đó, trong thời hạn 3 năm khi mới thành lập là thời gian hạn chế hành vi chuyển nhượng cổ phần phổ thông của cổ đông sáng lập.
 
Ngày 9/1/2011, bà Nhung và bà Linh ký kết hợp đồng chuyển nhượng. Và cũng đúng ngày này, Cty Sao Việt “chọn” làm ngày tổ chức họp Đại hội đồng cổ đông và ban hành Quyết định số 01/QĐ-ĐHCĐ về thay đổi cổ đông sáng lập công nhận bà Dương Mỹ Linh là một cổ đông sáng lập thay thế bà Nhung. Tuy nhiên, trong cuộc họp này, Cty Sao Việt đã không mời bà Nhung tham dự và cũng không chứng minh được đã tống đạt hợp lệ giấy mời bà Nhung. Trong khi đó, trong biên bản họp ĐHĐCĐ ngày 9/1/2011 trên vẫn có tên bà Nhung tham dự. Qua đó, khẳng định Cty Sao Việt không tổ chức họp ĐHĐCĐ và cố tình giả mạo thành phần công ty, lập khống biên bản họp ĐHĐCĐ và Quyết định số 01/QĐ-ĐHCĐ về thay đổi cổ đông sáng lập. Như vậy rõ ràng, trình tự ban hành quyết định của Cty Sao Việt đã không tuân theo quy định của Điều lệ công ty và quy định của Luật DN.
 
Đặc biệt, ông Phí Văn Dũng – TGĐ Cty Sao Việt biết rất rõ việc bà Linh vẫn còn nợ bà Nhung 2,5 tỷ đồng nhưng với tư cách là TGĐ cty Sao Việt, ông Dũng vẫn ký xác nhận vào hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp là các bên đã hoàn tất việc chuyển nhượng theo hợp đồng sau đó gửi hồ sơ sang Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu để  thay đổi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh từ cổ đông sáng lập là bà Nguyễn Thị Hồng Nhung sang bà Dương Mỹ Linh. Căn cứ vào báo cáo sai của Cty Sao Việt, Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã cấp giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần 3 số 3500889960 ngày 17/3/2011.
 
Kẽ hở tạo lòng tham
 
Khi bà Nhung khẳng định bà Linh chưa trả hết tiền cho mình thì bà Linh lại khẳng định là đã trả hết số tiền 5.834.500.000 đồng cho bà Nhung. Bằng chứng là tại hợp đồng chuyển nhượng mà bà Linh giữ,  tại phần cuối của Hợp đồng, phía trên chữ ký của bà Nhung có dòng chữ “Đã nhận đủ 5.834.500.000 đồng”. 
 
Ở đoạn bỏ trống tại dòng chữ: “Đã nhận đủ đồng”, bà Linh đã tự điền số tiền 5.834.500.000 vào và khẳng định đã trả hết tiền cho bà Nhung
Ở đoạn bỏ trống tại dòng chữ: “Đã nhận đủ .....   đồng”, bà Linh đã tự điền số tiền 5.834.500.000 vào và khẳng định đã trả hết tiền cho bà Nhung
 
Về điểm này, ông Phí Văn Dũng khẳng định ngày 9/1/2011, Cty Sao Việt đã lập Hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp, người chuyển nhượng là bà Nhung, người nhận chuyển nhượng là bà Linh. Đại diện Cty cũng đã ký xác nhận vào bản hợp đồng này. Hợp đồng được lập thành 4 bản giống hệt nhau. Trong đó, bà Nhung, bà Linh mỗi người giữ một bản. Cty Sao Việt và Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu mỗi đơn vị cũng giữ một bản. Tuy nhiên, không hiểu vì lý do gì, bản hợp đồng chuyển nhượng mà Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu giữ đã bị thất lạc. Còn lại 3 bản, trong đó bản bà Nhung giữ và Cty Sao Việt giữ giống hệt nhau. Theo đó, ở dòng chữ: “ (Đã nhận đủ              đồng)” ở  phía trên chữ ký của bà Nhung đều bỏ trống một đoạn và chưa được điền số vào. Còn bản của bà Linh giữ thì đã được điền thêm số tiền 5.834.500.000 vào đoạn bỏ trống đó. Từ đó, bà Linh khẳng định là đã trả đủ tiền cho bà Nhung. Ngoài ra, bà Linh cũng không đưa ra được tài liệu, giấy tờ nào là đã trả đủ số tiền cho bà Nhung. Như vậy có thể thấy một điều, việc bà Linh trưng ra bản chuyển nhượng góp vốn  không có ngày tháng nhưng lại điền số 5.834,500.000 vào đoạn bỏ trống để cho rằng là bà Nhung ghi đã nhận đủ số tiền và ký xác nhận là hành vi giả mạo và đây thực sự là một âm mưu nhằm cương quyết không thanh toán số tiền 2,5 tỷ đồng còn lại.
 
Ngược lại, bà Nhung cho biết, việc chuyển trả tiền giữa bà Nhung và bà Linh diễn ra trực tiếp và được ghi nhận bằng hình thức mỗi lần nhận tiền, bà Nhung sẽ ghi trực tiếp vào bản cam kết mà bà Linh giữ. Tại bản cam kết này cũng thể hiện rõ, bà Nhung mới nhận tổng số tiền là 3 tỷ đồng ở các ngày 24/2/2011, 28/2/2011 và 13/3/2011, số tiền còn lại trên thực tế bà Linh phải trả cho bà Nhung là 2,5 tỷ vẫn chưa được bà Linh trả cho bà Nhung.
 
Lẽ phải được bảo vệ
 
Khi bà Linh chưa trả đủ số tiền trên thực tế là 5,5 tỷ đồng cho mình mà Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu đã công nhận quyền sở hữu hợp pháp của bà Linh đối với số cổ phần tại Cty Sao Việt, bà Nhung mới viết đơn đề nghị các cơ quan chức năng làm rõ. Theo đó, ngày 4/6/2013, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu công khai xét xử vụ án về việc “tranh chấp thành viên công ty” giữa nguyên đơn bà Nguyễn Thị Hồng Nhung và bị đơn là Cty Sao Việt.
 
Tại hồ sơ và cũng tại phiên toà, đại diện Cty Sao Việt thừa nhận mọi hành vi vi phạm Luật DN của mình. TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cũng đã khẳng định, Cty Sao Việt đã vi phạm Điều lệ công ty và Luật Doanh nghiệp 2005 vì đã vi phạm về trình tự, thủ tục, triệu tập cuộc họp Đại hội đồng cổ đông; vi phạm trình tự, thủ tục ra quyết định đại hội đồng cổ đông. Ngoài ra, ngày 25/12/2012, sau khi Luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bà Nhung trong vụ án này được trích lục hồ sơ tại toà, bà Nhung mới biết được Quyết định số 01/QĐ-ĐHCĐ của ĐHĐCĐ Cty Sao Việt. Theo đó, trong thời gian luật định ( từ 25/12/2012 đến hết ngày 25/3/2013), bà Nhung bổ sung yêu cầu khởi kiện yêu cầu TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu huỷ quyết định trên của ĐHĐCĐ Cty Sao Việt. 
 
Dựa trên cơ sở pháp luật và các căn cứ có trong hồ sơ, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu quyết định huỷ Quyết định số 01/QĐ-ĐHCĐ ngày 9/1/2011 của Đại hội đồng cổ đông Cty Sao Việt. Theo đó, Cty Sao Việt có nghĩa vụ khôi phục vị trí vai trò của bà Nhung về thời điểm trước khi chuyển nhượng.
 
Bản án dành cho những sai lầm của Cty Sao Việt và bà Linh
Bản án dành cho những sai lầm của Cty Sao Việt và bà Linh
 
Ngoài ra, TAND tỉnh bà Rịa – Vũng Tàu kiến nghị Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp Cty Sao Việt thay đổi lần thứ 3 ngày 17/3/2011 và giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần thay đổi lần 4 ngày 7/7/2011. Vì Sở KH&ĐT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ban hành giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp công ty cổ phần thay đổi lần thứ 3 ngày 17/3/2011 về việc thay đổi danh sách cổ đông sáng lập mà không có hợp đồng chuyển nhượng cổ phần và các giấy tờ chứng thực hoàn tất việc chuyển nhượng nên đã vi phạm vào điểm c khoản 2 Điều 41 NĐ số 43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 hướng dẫn về việc thay đổi cổ đông sáng lập quy định tại Điều 84 Luật DN. 
 
Qua thương vụ chuyển nhượng cổ phần trên xảy ra tại Cty Sao Việt, các DN cũng như các cá nhân cần rút ra bài học cho chính DN và cá nhân mình trong quá trình thực việc chuyển đổi cổ phần hay những thương vụ tương tự.
 
Phương Trâm