Chuyện nhỏ nhưng để dân khổ vì khiếu kiện kéo dài

(BVPL) - Bà Nguyễn Thị Kim Ngân ngụ ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp, nhiều tháng qua gửi đơn đi khắp nơi kêu cứu vì Ủy ban nân dân (UBND) huyện Hồng Ngự ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất sai quy định. Khiếu nại không được buộc bà Ngân phải khởi kiện ra Tòa án Hành chính. Tuy nhiên, vẫn không một lời giải thích và cả hai cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm đã bác đơn của bà. 

 

 

Khu đất nhà, vườn ao của ông Nguyễn Văn Sánh - ông nội của bà Nguyễn Thị Kim Ngân ở ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B, huyện Hồng Ngự, tỉnh Đồng Tháp đã sử dụng từ năm 1945. Khi còn sống, ông Nguyễn Văn Sánh không có phân chia đất mà để lại đất cho hai người con trai là ông Nguyễn Văn Tổng và và ông Nguyễn Văn Sừ quản lý sử dụng và ở trên đất này. Các bên có quá trình canh tác và sử dụng đất ổn định từ trước năm 1975 cho đến nay, không có thay đổi hiện trạng sử dụng đất. Năm 2009, bà Nguyễn Thị Kim Ngân đại diện tông chi kê khai đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì hộ bà Trần Thị Dính (bên vợ ông Sừ) không thống nhất ranh đất, vì thế bà Ngân có đơn khiếu nại yêu cầu chính quyền địa phương giải quyết. Vụ việc tranh chấp ranh đất giữa bà Nguyễn Thị Kim Ngân với bà Trần Thị Dính (ủy quyền cho con là ông Nguyễn Thành Công) đã được UBND xã Phú Thuận B tổ chức hòa giải nhưng không thành. Ngày 23/11/2011, UBND huyện Hồng Ngự tổ chức đối thoại giữa bà Nguyễn Thị Kim Ngân và ông Nguyễn Thành Công, được sự ủy quyền của bà Trần Thị Dính. Quyết định của UBND huyện Hồng Ngự đã bác đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Kim Ngân (đại diện tông chi). Và giữ nguyên hiện trạng phần đất điện tích 632,3m2 thuộc một phần thửa số 150, 151, 152, 153, 155, 412,413, 414, 415, 418, 419, 420, 534 tờ bản đồ số 10 đất tọa lạc ấp Phú Lợi A xã Phú Thuận B huyện Hồng Ngự.

 

Ranh giới đất của hai hộ để giải quyết cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

 

Theo một luật sư cho biết, theo khoản 2 điều 136 luật đất đai: “Tranh chấp quyền sử dụng đất mà đương sự không có giấy chứng nhận QSDĐ thì thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND huyện giải quyết. Quyết định 5860 do UBND huyện Hồng Ngự ban hành và Phó Chủ tịch UBND huyện Nguyễn Trạng Sư thay mặt UBND huyện ký là không đúng luật định”. Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Nguyễn Hoàng Nhung - Phó trưởng Phòng tài Nguyên và Môi trường huyện Hồng ngự, người đại diện theo ủy quyền của UBND huyện Hồng Ngự cũng đã thừa nhận, thẩm quyền ban hành quyết định 5860 thuộc thẩm quyền của chủ tịch UBND huyện Hồng Ngự. Trong quyết định 5860 ông Nguyễn Trạng Sư -Phó chủ tịch ký thay mặt UBND huyện là có sai sót về thẩm quyền nhưng vẫn không đồng ý thu hồi quyết định mà yêu  cầu tùy tòa án giải quyết.Theo đơn trình bày của bà Ngân, Quyết định số 5860 ngày 13 /12/2011 của UBND huyện Hồng Ngự là trái pháp luật, bản án hành chính sơ thầm số 01/2013/HC-ST và bản án hành chính phúc thẩm số 05/2013/HC-ST chưa đánh giá chứng cứ đầy đủ và khách quan và đã bác yêu cầu khởi kiện của bà ngân là chưa phù hợp.

 

Về thủ tục hành chính, Án sơ thẩm và phúc thẩm xác định tư cách người bị kiện là UBND huyện Hồng Ngự là chưa chính xác. Vì Quyết định 5860 là Quyết định giải quyết khiếu nại tranh chấp quyền sử dụng đất nên  sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của chủ tịch UBND huyện Hồng Ngự. Như vậy, người bị kiện phải là Chủ tịch UBND huyện Hồng Ngự.

 

 

Án sơ thẩm, phúc thẩm và Quyết định 5860 chưa làm rõ phần tranh chấp thuộc thửa nào? Theo công văn số 79 ngày 22/9/2010 của UBND xã Phú Thuận B xác định phần đất đang tranh chấp là đất thổ cư, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất bãi bồi gồm 13 thửa. Trong đó, có thửa 148, 149, 156 và 417 thuộc tờ bản đồ số 10, còn Quyết định 5860 của UBND huyện Hồng Ngự xác định phần đất tranh chấp không có 4 thửa trên mà thuộc 152, 153, 412 và 534 tờ bản đồ số 10. Trong khi đó, sơ đồ đo đạc thì 13 thửa có tranh chấp thuộc tờ bản đồ số 11!? Nội dung Quyết định 5860 đã bác đơn khiếu nại của bà Nguyễn Thị Kim Ngân, giữ nguyên hiện trạng phần đất có diện tích 632,3m2 thuộc một phần thửa 150 nhưng không có sơ đồ giải thửa, sơ đồ đo đạc và không xác định các thửa trên và cũng không giao cho ai quản lý sử dụng số đất trên, vì thế quyết định này không thể thi hành. Ranh giới sử dụng đất giữa ông Nguyễn Văn Tổng (cha bà Ngân) và hộ ông Nguyễn Văn Sừ đã ổn định và được phân định bằng các cây lâu năm do ông Tổng trồng và có đường nước ngăn cách. Cụ thể, phần đất thổ cư giáp đường lộ có chiều ngang phía trước 14,8m và ngang sau nhà là 16,5m. Hiện nay vẫn còn cây thốt nốt to lớn do mẹ bà Ngân trồng. Phần vườn tạp có chiều ngang phía trước là 34,5m và chiều ngang phía sau là 38m, có hàng dừa và đường mương nước phân định ranh giới đất. Phần đất bãi bồi hiện là ao nuôi cá có chiều ngang phía trước giáp đường lộ công cộng rộng là 15,6m, và ngang phía sau rộng 16,5m. Vậy mà, trong phiên tòa phúc thẩm vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Đồng Tháp cũng phát biểu Quyết định giữ nguyên hiện trạng không công nhân phần đất này cho ai, không kèm theo sơ đồ giải thửa là không cụ thể về nội dung. Giữ nguyên hiện trạng mà bác yêu cầu của bà ngân là mâu thuẫn. Hơn nữa, căn cứ vào điều 160 Nghị Định 181/NĐ-CP của Chính phủ hướng dẫn thi hành luật đất đai, đối chiếu với Quyết định 5860 của UBND huyện Hồng Ngự là quyết định giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất giữa bà Nguyễn Thị Kim Ngân (được sự ủy quyền của tông chi) với bà Trần Thị Dính cùng ngụ ấp Phú Lợi A, xã Phú Thuận B, huyện Hồng Ngự là sai quy định. Bởi lẽ, thẩm quyền ban hành quyết định phải là của Chủ tịch UBND huyện Hồng Ngự nhưng Quyết định 5860 lại do UBND huyện Hồng Ngự ban hành. Bản án phúc thẩm cũng ghi nhận ý kiến của luật sư, Kiểm sát viên nhưng không nêu lý do không chấp nhận đề nghị của họ. Quyết định 5860 giải quyết sai thẩm quyền, bản thân người tham mưu đề nghị giải quyết cũng thừa nhận sai thẩm quyền. Bản án sơ thẩm vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng nhưng bản án phúc thẩm vẫn tuyên xử: Bác kháng cáo, giữ nguyên án sơ thẩm là một điều khó hiểu. 

 

Thiết nghĩ, việc người dân xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để người trực canh an tâm hoạt động sản xuất, làm giàu một cách chính đáng là nhu cầu bức thiết. Quyết định giải quyết khiếu nại của chính quyền địa phương phải dựa trên nền tảng pháp luật để giúp người dân sống hài hòa, an tâm lao động sản xuất. Tuy nhiên, Quyết định 5860 ban hành lại không giải quyết định yêu cầu của người dân mà lại làm người dân thêm “rối rắm” khi giữ nguyên quyết định ban hành dù quyết định không đúng thẩm quyền người giải quyết, không có họa đồ giải thửa phân ranh, khiến quyết định hết sức mơ hồ khó thực hiện. Do đó, UBND huyện Hồng Ngự cần sớm thu hồi và hủy bỏ sớm quyết định này, đồng thời cần giải quyết nhu cầu chính đáng của bà Ngân là cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho nông dân trực canh để họ an tâm làm ăn sinh sống canh tác hoa màu là trách nhiệm của cơ quan nhà nước ở địa phương. Mong Tòa án tối cao xem xét cho Giám đốc thẩm vụ khiếu kiện trên.