Dự án được Nhà nước thu hồi và giao đất để thực hiện
Năm 2023, Báo Bảo vệ pháp luật có 2 bài viết phản ánh về việc buông lỏng quản lý đất đai và trật tự xây dựng trên địa bàn xã Thủy Sơn, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng. Theo đó, nhiều công trình xưởng sửa chữa xe ô tô, biệt thự được xây dựng trên đất nông nghiệp (khu vực kênh Hòn Ngọc) từ lâu nhưng không bị xử lý. Chính quyền địa phương cho biết, phần đất có những công trình xây dựng trái phép này nằm trong dự án Khu Vui chơi giải trí, thể thao văn hóa, du lịch sinh thái Tân Quang Minh.
    |
 |
| Khu vực kênh Hòn Ngọc được quy hoạch làm khu vực cây xanh và xử lý nước thải của dự án, nhưng lại có nhiều công trình xây dựng trái phép. |
Được biết, dự án đầu tư xây dựng Khu vui chơi giải trí – Thể thao văn hóa – Du lịch sinh thái Quang Minh được UBND TP Hải Phòng phê duyệt tỉ lệ 1/2000 từ năm 2003. Tháng 12/2004, UBND TP Hải Phòng có Quyết định số 3450 về việc giao đất cho Công ty Cổ phần Đầu tư – Phát triển du lịch Tân Quang Minh, để thực hiện dự án giai đoạn 1.
Theo Quyết định 3450, UBND TP Hải Phòng thu hồi 513.789m2 đất tại xã Thủy Sơn, huyện Thủy Nguyên để giao cho Công ty Cổ phần Đầu tư - Phát triển du lịch Tân Quang Minh. Trong quyết định có ghi cụ thể diện tích đất để thực hiện các hạng mục trong dự án như: Đất xây dựng khu du lịch trung tâm Đông Nam là 54.500m2; Đất xây dựng khu đô thị du lịch là 162.000m2; Đất xây dựng khu bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc 25.300m2; Đất xây dựng khu ẩm thực 10.400m2; Đất xây dưng khu giới thiệu trưng bày sản phẩm mỹ nghệ 29.500m2; Đất xây dựng khu dịch vụ trung tâm Tây Bắc 13.800m2; Đất xây dựng khu vui chơi, giải trí 79.880m2; Đất giao thông cây xanh 138.400m2.
|
 |
| Ban đầu, dự án được phê duyệt với nhiều hạng mục công trình văn hóa, thể thao, du lịch... |
Có thể thấy, dự án thuộc diện nhà nước thu hồi, sau đó, bàn giao đất cho doanh nghiệp thực hiện. Theo báo cáo của doanh nghiệp, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hải Phòng đã chủ trì, bàn giao đất (3 đợt) với tổng diện tích 186.370,9m2 cho Công ty Cổ phần Đầu tư – Phát triển du lịch Tân Quang Minh. Các đợt bàn giao vào ngày 27/7/2011, 29/11/2011 và 29/3/2018.
Dự án sau đó đã được chuyển giao từ Công ty Cổ phần Đầu tư – Phát triển du lịch Tân Quang Minh (ngừng hoạt động từ năm 2008) sang Công ty Cổ phần đầu tư – Du lịch Quang Minh VinaShin (sau đây gọi tắt là Công ty Quang Minh). Mục tiêu giai đoạn đầu của dự án là xây dựng một khu du lịch có đầy đủ hạ tầng và tiện ích công cộng, góp phần bảo vệ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; tôn tạo cảnh quan thiên nhiên, đáp ứng nhu cầu nghỉ ngơi, vui chơi giải trí, giao lưu văn hóa, thể thao và mua sắm của nhân dân thành phố… Tuy nhiên, ghi nhận thực tế tại dự án hiện nay, chủ đầu tư chỉ thực hiện hạng mục khu nhà ở và dịch vụ thương mại, phân lô bán nền…
Chủ đầu tư được ưu ái "ăn nạc, bỏ xương"?
Sau nhiều năm dự án nằm “đắp chiếu”, đến năm 2011, dự án Khu vui chơi giải trí – Thể thao văn hóa – Du lịch sinh thái Quang Minh mới được bàn giao đất 2 đợt đầu. Năm 2018, UBND TP Hải Phòng tiếp tục giao đất đợt 3 cho công ty Quang Minh. Theo hồ sơ phóng viên được cung cấp, dự án trải qua 2 lần điều chỉnh quy hoạch chi tiết 1/500. Lần đầu là Quyết định số 246, ngày 21/2/2011 của UBND TP Hải Phòng. Lần 2 Quyết định số 704, ngày 12/2/2015 về việc điều chỉnh Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 khu nhà ở và dịch vụ thương mại thuộc giai đoạn 1 dự án Khu vui chơi giải trí – Thể thao văn hóa – Du lịch sinh thái Quang Minh.
|
 |
| Hàng trăm lô đất trong dự án đã được chuyển nhượng. |
Theo Quyết định số 704, tổng diện tích khu nhà ở và dịch vụ thương mại có tổng là 228.353,4m2. Trong đó, đất ở là 107.743,4m2, còn lại là diện tích đất công cộng, thương mại, đất cây xanh và đất giao thông. Đất ở có nhà liền kề, biệt thự đơn lập và biệt thự song lập.
Báo cáo của Công ty Quang Minh cho biết, hiện tại, Công ty đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính tiền sử dụng đất đối với 21.6ha (số tiền là 37.687.275.000 tỉ đồng) nhưng hiện tại mới chỉ được giao 18,63ha.
Năm 2021, UBND TP Hải Phòng ra Quyết định 512 về việc điều chỉnh Quyết định số 3450, ngày 17/2/2004 của UBND TP Hải Phòng về việc giao đất giai đoạn 1 dự án Khu vui chơi giải trí, thể thao, văn hóa, du lịch sinh thái Quang Minh tại xã Thủy Sơn, huyện Thủy nguyên. Tại Quyết định này, UBND TP Hải Phòng điều chỉnh giảm diện tích 282.304,8m2 đất trong tổng diện tích 513.780m2 đất thu hồi tại Điều 1 Quyết định số 3450, ngày 17/2/2004. Diện tích đất thu hồi để thực hiện dự án sau điều chỉnh là 231.475,2m2…
Các nội dung khác tại Quyết định 3450 không thay đổi (riêng cơ cấu sử dụng đất có sự thay đổi nhưng sẽ được điều chỉnh sau khi cơ quan có thẩm quyền phê duyệt quy hoạch chi tiết và điều chỉnh dự án đầu tư).
Như vậy, với Quyết định điều chỉnh giảm diện tích đất thu hồi để giao cho Công ty Quang Minh thì hầu hết các hạng mục phục vụ cộng đồng sẽ “biến mất”. Dư luận cho rằng, điều này không khác nào ưu ái cho doanh nghiệp “ăn nạc, bỏ xương”?
|
 |
| Công ty Quang Minh Vinashin tiếp tục xin UBND TP Hải Phòng cho chuyển nhượng 127 lô đất. |
Luật sư Trần Đức Phượng – Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, đối với việc điều chỉnh quy hoạch của dự án, trong đó có sự ảnh hưởng đến các tiện ích, hạ tầng kỹ thuật và công trình công cộng thì chủ đầu tư cần phải lấy ý kiến của những khách hàng. Nếu không có sự tham gia ý kiến của những khách hàng (đang giao dịch) và cư dân (nếu đã bàn giao sản phầm) thì quyền lợi của họ không được bảo đảm, do đó phải có sự đồng ý của họ về việc điều chỉnh quy hoạch và thậm chí là xem xét việc giảm giá hoặc quyền của họ trong việc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng (nếu chưa bàn giao) và nguy cơ khiếu kiện việc hủy quyết định quy hoạch.
Đối với nghĩa vụ tài chính, việc điều chỉnh quy hoạch trong đó có thay đổi về diện tích thương mại (sản phẩm bất động sản của dự án) và tiện ích, hạ tầng kỹ thuật và công trình công cộng thì phải tính lại tiền sử dụng đất với các chi phí dự án đã thay đổi, lợi ích của chủ đầu tư đã gia tăng, trách nhiệm về hạ tầng dồn sang Nhà nước phải thực hiện bằng vốn ngân sách riêng tại vị trí khác. Nếu không tính tiền sử dụng đất là gây thất thoát lớn cho ngân sách nhà nước và chủ đầu tư hưởng lợi từ việc đề xuất điều chỉnh quy hoạch cắt xét lợi ích xã hội.
Báo Bảo vệ pháp luật sẽ tiếp tục thông tin.