Số liệu báo động
Theo quy định, mỗi ngày hồ Dầu Tiếng chỉ cho phép được khai thác 5.000m3 cát. Trong khi đó, theo tìm hiểu của phóng viên, thực tế tại hồ Dầu Tiếng hiện có vài trăm tàu, thuyền hút cát. Mỗi tàu có trữ lượng từ khoảng 60 đến 100 tấn, hàng ngày thi nhau ồ ạt “rút ruột” lòng hồ.
Có thể thấy, với vài trăm tàu, thuyền như trên thì số lượng cát bị khai thác mỗi ngày lớn hơn rất nhiều so với quy định. Việc khai thác cát quá mức cho phép trên sẽ gây ra nhiều hệ lụy về môi trường nước và địa chất hồ Dầu Tiếng, cũng như ảnh hưởng đến sinh hoạt, sản xuất chung của người dân xung quanh và vùng phụ cận.
Cụ thể, hồ Dầu Tiếng có trữ lượng nước lớn dành cho sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp các tỉnh: Tây Ninh, Bình Dương, Bình Phước, Long An, TP. HCM... Việc khai thác cát ồ ạt trong lòng hồ đang phần nào gây ảnh hưởng tới chất lượng nguồn nước tại đây.
Theo đó, kết quả kiểm nghiệm nước trong hồ do Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Dầu Tiếng – Phước Hòa (Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa), đơn vị được giao nhiệm vụ giám sát khai thác cát tại hồ Dầu Tiếng cung cấp cho thấy, nước ở tầng giữa trong lòng hồ bị vẩn đục bởi các chất rắn với chỉ tiêu tổng chất rắn lơ lửng vượt 1,26 lần cho phép.
Cũng theo lãnh đạo Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa cho biết, qua kiểm tra có 240 tàu hoạt động khai thác cát nơi đây. Tuy nhiên, con số thực được cấp phép chỉ khoảng 100 tàu. Như vậy, số lượng tàu hút cát hoạt động không phép còn nhiều hơn cả tàu được cấp phép. Đây là một thực trạng đáng báo động!
    |
 |
| Tàu hút cát đang hoạt động hết công suất |
Dưới lòng hồ là vậy, còn trên bờ như báo BVPL đã phản ánh, hàng ngày những đoàn xe vận chuyển cát có trọng tải lớn ngang nhiên chở quá tải “cày nát” đường giao thông. Do đó, các tuyến đường giao thông tại đây xuống cấp nghiêm trọng, mưa thì lầy lội, nắng thì bụi mù ô nhiễm làm ảnh hưởng cuộc sống của người dân sống quanh khu vực này.
Theo báo cáo của Thanh tra Sở GTVT tỉnh Tây Ninh, riêng hai huyện Tân Châu và Dương Minh Châu trong năm 2017 và quý 1 năm 2018, đơn vị này đã xử lý gần 1.000 trường hợp vi phạm giao thông về xe vận chuyển cát chở quá tải trọng.
Chính thực trạng khai thác cát ồ ạt tại hồ Dầu Tiếng đã khiến người dân không khỏi giật mình, lo lắng và tự hỏi: Đến bao giờ mới hết chứng kiến những cảnh tượng xót xa trên?
Chấn chỉnh đến bao giờ?
Chia sẻ với báo chí về tình trạng khai thác cát tại hồ Dầu Tiếng, ông Đặng Diễm Phúc, Chánh Thanh tra Sở GTVT tỉnh Tây Ninh cho biết, những con đường ven bờ hồ Dầu Tiếng ngày trước chỉ có một số bãi cát, thế nhưng, từ khi các tỉnh lân cận như Bình Dương, Bình Phước, Long An… có chủ trương hạn chế hoạt động khai thác cát thì hiện tượng xe quá tải vận chuyển cát từ hồ Dầu Tiếng đi các tỉnh lân cận tiêu thụ bắt đầu nóng lên.
Theo đó, những xe chở cát tại hồ Dầu Tiếng đa số là của các tỉnh lân cận khiến việc kiểm tra kiểm soát của lực lượng Thanh tra GTVT gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh đó, cũng theo Thanh tra Sở GTVT tỉnh Tây Ninh, các đối tượng vận tải chở cát tại đây được tổ chức hoạt động rất tinh vi, mỗi khi xe kiểm tra đi thanh tra là các điểm “hoa tiêu” báo động cho các xe chở cát biết, sau đó trốn tránh hoặc tạm nghỉ không hoạt động nữa. Nhiều đối tượng còn “hung hãn” bỏ chạy gây mất an toàn giao thông cho chính lực lượng thanh tra và người dân tham gia giao thông.
|
 |
| Một điểm tập kết cát tại hồ Dầu Tiếng |
Còn theo lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Tây Ninh chia sẻ, tháng 4/2017, UBND tỉnh này đã ra quyết định tạm ngưng toàn bộ hoạt động khai thác cát tại khu vực để tiến hành thanh tra, chấn chỉnh lại toàn bộ hoạt động.
Lãnh đạo Sở TN&MT tỉnh Tây Ninh cũng cho biết, thời gian qua, Sở TN&MT đã tăng cường công tác kiểm tra sau khi cấp phép hoạt động trở lại cho các doanh nghiệp đủ điều kiện. Tính đến nay, các doanh nghiệp được cấp phép vẫn hoạt động đúng quy định, chưa phát hiện vi phạm trong khai thác cát.
Trong khi đó, theo Công ty Dầu Tiếng – Phước Hòa là đơn vị giám sát nên hiểu rất rõ về việc khai thác cát hồ Dầu Tiếng quá mức quy định sẽ để lại những hậu quả như thế nào.
Do đó, đơn vị này đã có văn bản gửi UBND tỉnh Tây Ninh, đề nghị chấn chỉnh việc khai thác cát và giảm mật độ các tàu trên lòng hồ Dầu Tiếng.
Liên quan đến vấn nạn khai thác cát ồ ạt tại lòng hồ Dầu Tiếng suốt thời gian qua, người dân địa phương cho rằng, nguyên nhân chính bắt nguồn từ việc chính quyền chấp thuận cho các doanh nghiệp vào khai thác cát tại lòng hồ này nhưng quản lý không chặt chẽ. Không có giải pháp quyết đoán, mạnh tay để giải quyết triệt để thực trạng trên.
Về vấn đề này, báo Bảo vệ Pháp luật xin nhường câu trả lời cho các cơ quan chức năng tỉnh Tây Ninh.
Gia Hân