"Vẽ rắn thêm chân" để hợp thức hoá sai phạm

Liên quan đến bài viết "Nhiều "góc khuất" trong ngành Giáo dục huyện biên giới Mường Lát", Báo BVPL tiếp tục xác minh, làm rõ nhiều vấn đề. Theo đó, Thông tư 01/2016 của Bộ GD&ĐT về việc "Ban hành quy chế tổ chức và hoạt động của trường THPT dân tộc nội trú" cũng như Hướng dẫn tuyển sinh vào lớp 6 PTDTNT THCS hàng năm của Sở GD&ĐT Thanh Hoá đã nêu rõ, đối tượng tuyển sinh bao gồm: Thanh niên, thiếu niên là người dân tộc thiểu số có hộ khẩu thường trú và định cư từ 3 năm trở lên (tính đến ngày tuyển sinh) ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định hiện hành. 

Thay vì thực hiện nghiêm túc theo quy định, thì trong Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 6 Trường THCS DTNT năm học 2021-2022 và năm học 2022-2023 của huyện Mường Lát đã "đẻ thêm" quy định về đối tượng tuyển sinh mà không theo quy định, hướng dẫn nào của cấp trên. Cụ thể, văn bản nêu rõ: "Trường hợp học sinh theo học ở trường tiểu học nhưng không có hộ khẩu thường trú; nếu đăng ký dự tuyển thì xếp vào danh sách dự tuyển của trường nơi học sinh có hộ khẩu thường trú để xét". 

Đây cũng là mấu chốt khiến hàng loạt học sinh định cư một nơi mà hộ khẩu một nẻo có thể "lọt" vào danh sách trúng tuyển vào Trường PTDTNT THCS Mường Lát mấy năm qua, dẫn đến sai phạm nghiêm trọng trong công tác tuyển sinh trên địa bàn, làm thất thoát ngân sách nhà nước. Các lãnh đạo cấp phòng, Hiệu trưởng, giáo viên, những người có tri thức...đã nắm được "luật riêng" này của huyện và tìm mọi cách "lách" để con em mình, mặc dù đang học và định cư ở thị trấn nhưng vẫn có khẩu ở Pù Nhi, Quang Chiểu để có thể "rộng cửa" vào được trường nội trú như Báo Bảo vệ pháp luật đã phản ánh.

leftcenterrightdel
 Trụ sở UBND huyện Mường Lát

Lãnh đạo huyện bất nhất trong quan điểm

Theo tìm hiểu của phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, có nhiều gia đình mặc dù đã chuyển ra thị trấn định cư nhiều năm nay nhưng hộ khẩu vẫn ở Pù Nhi, Quang Chiểu. Khi làm hồ sơ xét tuyển vào Trường PTDTNT THCS Mường Lát, phụ huynh đã sử dụng hộ khẩu ở 2 xã này, khiến nhiều em học sinh sở tại mất chỉ tiêu. Đáng chú ý là trường hợp cháu T.G.B., con ông Tống Minh Tấn (ông Tấn là em trai ông Tống Minh Tới, Phó trưởng Phòng GD&ĐT huyện Mường Lát). Ông Tấn là giáo viên Trường tiểu học Pù Nhi; hộ khẩu thường trú bản Na Tao, xã Pù Nhi, song lại định cư tại khu 3, thị trấn Mường Lát. Cháu B. học và tốt nghiệp tại Trường tiểu học và THCS thị trấn Mường Lát nhưng lại xét tuyển theo chỉ tiêu của Trường tiểu học Pù Nhi năm học 2022 - 2023.

Đối với trường hợp này, ông Tống Minh Tới, Phó trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mường Lát cho biết: "T.G.B. là con nhà em trai tôi. Gia đình em trai có hộ khẩu tại xã Pù Nhi từ lâu rồi. Bố cháu B. vẫn dạy ở Pù Nhi và đi về theo buổi, còn mẹ cháu ra thị trấn Mường Lát. Vì vậy, cháu B. cũng theo mẹ ra thị trấn học và định cư ở đây. Căn cứ vào hộ khẩu thường trú Pù Nhi thì cháu B. được tuyển sinh vào trường PTDTNT THCS Mường Lát là đúng". 

Ngày 13/6/2024, khi phóng viên hỏi ông Tới về việc ngày 10/6/2024, UBND huyện đã có báo cáo xác minh về những trường hợp tuyển sinh sai vào trường PTDTNT THCS Mường Lát, đặc biệt trong đó có trường hợp người thân của ông là cháu T.G.B., ông đã nắm được việc này chưa?

Trả lời cho câu hỏi này, ông Tới cho biết: "Tôi chưa xem báo cáo này nên không rõ. Việc tuyển sinh sai, ai trực tiếp tuyển sinh thì người đó chịu trách nhiệm."

Đối với câu chuyện huyện Mường Lát cố tình "đẻ thêm" quy định riêng trong Kế hoạch tuyển sinh, trái với Thông tư của Bộ GD&ĐT cũng như hướng dẫn của Sở; thì ông Tới cho rằng: "Về kế hoạch tuyển sinh thì năm nào Phòng Giáo dục cũng lên phương án, tham mưu cho UBND huyện phê duyệt, huyện cũng duyệt danh sách trúng tuyển và báo cáo Sở GD&ĐT Thanh Hoá."

Liên quan vấn đề này, trao đổi với phóng viên Báo Bảo vệ pháp luật, ông Hà Văn Ca, Bí thư Huyện ủy Mường Lát đưa ra quan điểm: "Việc đưa quy định riêng vào Kế hoạch tuyển sinh như vậy là không đúng với Thông tư của Bộ GD&ĐT cũng như Hướng dẫn của Sở. Việc đưa thêm nội dung trái quy định này là do UBND huyện thực hiện. Theo Quy chế, việc này UBND huyện cũng không cần phải báo cáo Huyện uỷ. Bây giờ ai ký thì người đó chịu trách nhiệm, cùng với đó, đơn vị tham mưu là Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện."

leftcenterrightdel
 Huyện Mường Lát tự "đẻ thêm" quy định trong công tác tuyển sinh (phần trong dấu đỏ).

Ngược lại quan điểm của Bí thư Huyện uỷ Mường Lát, ông Mai Xuân Giang, Phó Chủ tịch UBND huyện Mường Lát, người đã từng ký Quyết định phê duyệt Kế hoạch và chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp 6 trường THCS-DTNT năm học 2021-2022  (một trong những năm xảy ra sai phạm trong công tác tuyển sinh tại trường PTDTNT THCS Mường Lát) lại cho rằng: Thực tế tại huyện miền núi Mường Lát có nhiều học sinh có hộ khẩu ở địa phương này nhưng lại sống và học tập ở địa phương khác. Để thống nhất trên địa bàn toàn huyện, thì Phòng GD&ĐT huyện cũng như Hội đồng tuyển sinh đã thống nhất việc xét tuyển vào trường PTDTNT THCS Mường Lát là căn cứ theo hộ khẩu. Học sinh có hộ khẩu ở đâu thì được xét chỉ tiêu ở đó. Phương án này cũng công khai chứ không phải làm cho riêng ai. Còn khi cá nhân ai cố tình làm 2 hộ khẩu, nhưng chỉ nộp 1 hộ khẩu đúng quy định để làm hồ sơ xét tuyển cho con em mình, lợi dụng chính sách thì phải chịu trách nhiệm.

Ông Giang cho biết thêm: "Những năm qua, Sở GD&ĐT Thanh Hoá cũng đã tiến hành thanh tra, kiểm tra công tác chuyên môn nhưng cũng không thấy Sở nhắc nhở vấn đề này...Nếu năm nay, tiếp tục được giao lên Kế hoạch tuyển sinh thì chúng tôi vẫn thực hiện phương án như cũ; đồng thời, sẽ xin ý kiến của Sở về phương án xét tuyển những trường hợp hộ khẩu nơi này nhưng học tập và sinh sống ở nơi khác."

Như vậy, việc xét tuyển theo hộ khẩu mà không căn cứ vào thời gian định cư theo quy định, dẫn đến nhiều trường hợp tuyển sinh sai, rõ ràng đã lấy đi nhiều chỉ tiêu, cơ hội vào trường nội trú của con em đồng bào vùng khó khăn. Để giải quyết hậu quả này, theo ông Giang thì "đây là chuyện của người lớn". Đối với các em học sinh, ông lo ngại nếu để các em biết sẽ bị tổn thương trước áp lực của xã hội, bạn bè, bởi các cháu là những học sinh thì vô tội.

"Nếu tôi được quyết định thì những trường hợp tuyển sinh sai vẫn cho các cháu học hết thời gian tại trường, chứ không chuyển đi trường khác, ảnh hưởng tới tâm lý của học sinh. Đối với kinh phí thì phụ huynh phải tự đóng góp, riêng phần đã được nhận chế độ không đúng đối tượng thời gian qua thì phải nộp lại cho ngân sách nhà nước.", ông Giang nói.

Liên quan câu hỏi của phóng viên về việc ai sẽ phải chịu trách nhiệm cho những sai phạm này, ông Hà Văn Ca, Bí thư Huyện ủy Mường Lát nhận định: Vụ việc xảy ra thì trách nhiệm liên quan đến nhiều tập thể, cá nhân; liên quan đến cấp uỷ, chính quyền địa phương, người đứng đầu phải chịu trách nhiệm. Huyện ủy đã nhận được báo cáo của UBND huyện, đề nghị Ban Thường vụ Huyện ủy chỉ đạo xem xét, xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc xét tuyển sinh vào lớp 6 Trường PTDTNT THCS Mường Lát chưa đảm bảo quy định.  Về việc giải quyết hậu quả trước mắt trong sai phạm tuyển sinh, theo ông Ca: "Cháu nào học lớp 9 thì cũng muốn cho các cháu học hết; còn lớp 7,8 thì chắc chắn phải chuyển trường. Trong cuộc họp Ban Thường vụ Huyện ủy sắp tới, chúng tôi sẽ bàn và đưa ra hướng xử lý tập thể, cá nhân liên quan."

 

Đinh Huê